واکنش‌ها به نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری در بلاروس
بر اساس نتایج رسمی انتخابات ریاست جمهوری بلاروس که شامگاه روز یکشنبه ۹ اوت/ ۱۹ مردادماه به صورت رسمی از تلویزیون دولتی این کشور اعلام شد الکساندر لوکاشنکو برای بیست و ششمین سال متوالی قرار است سکان هدایت دستگاه اجرایی کشورش را در دست گیرد.
به موجب نتایج اعلام شده آقای لوکاشنکو حدود هشتاد درصد آرا را به خود اختصاص داده؛ این در حالیست که اسویاتلانا سیخانوسکایا، رقیب اصلی وی بر اساس آنچه رسانه‌های دولتی اعلام کرده‌اند تنها حائز هفت درصد آرا شده است.
اعلام رسمی نتیجه انتخابات ریاست جمهوری در بلاروس به سرعت خشم مخالفان دولت و هوادارن نامزد رقیب را برانگیخت، به نحوی که معترضان به نتایج انتخابات از همان شامگاه یکشنبه به خیابان‌ها سرازیر و با پلیس و نیروهای امنیتی درگیر شدند.
درگیری میان معترضان و نیروهای انتظامی در مینسک، پایتخت و دیگر شهرهای بلاروس تا ساعت تنظیم و تهیه این خبر دست کم یک کشته و ده‌ها مجروح به جای گذاشته است. گفته می‌شود که حدود سیصد نفر از معترضان نیز تاکنون توسط نیروهای امنیتی دستگیر شده‌اند.
اتحادیه اروپا که پیش‌تر بارها نسبت به نحوه برگزاری و توجه به صیانت از آراء کلیه شهروندان به مقامات بلاروس هشدار داده و نسبت به هرگونه تخلف ابراز نگرانی کرده بود پس از منتشر شدن نتایج انتخابات ریاست جمهوری در این کشور بلافاصله واکنش نشان داد.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی و اولیور وارلی، مسئول سیاست همجواری و کمیسر اتحادیه اروپا در بخش توسعه با بیان موضعی مشترک نحوه مقابله نیروهای دولتی با معترضان را مورد انتقاد قرار دادند و خواهان شفافیت بیشتر در باره نتیجه انتخابات شدند.
این دو مسئول بلند پایه در اتحادیه اروپا همچنین ضمن درخواست آزادی همه بازداشت شدگان ناآرامی‌های یکشبه شب تاکید کردند که مقامات بلاروس باید به حق مشروع برپایی اجتماعات مسالمت‌آمیز احترام بگذارند.
در این بیانیه مشترک ضمن اشاره به بسیج بی سابقه شهروندان بلاروس برای دستیابی به دموکراسی از طریق انتخابات آزاد از کمیسیون مرکزی انتخابات ریاست جمهوری در این کشور خواسته شده است که از شمارش دقیق آرا اطمینان حاصل کرده و جزئیات آراء شمارش شده را برای اطلاع عموم مردم منتشر کند.
و در اختیار با دقت بالا عمل کنند و و بدنبال بسیج بی سابقه آنها برای انتخابات آزاد و دموکراسی ، مردم بلاروس اکنون انتظار دارند که آرای آنها به طور دقیق شمرده شود. ضروری است که کمیسیون مرکزی انتخابات نتایج منتشر شده منعکس کننده انتخاب مردم بلاروس را منتشر کند.
رئیس دستگاه دیپلماسی اتحادیه اروپا به همراه کمیسر توسعه این نهاد اروپایی در پایان یادآور شده‌اند که تحولات بلاروس را برای چگونگی ارائه یک پاسخ قاطع از سوی بروکسل به دقت تحت نظر دارند.
در این بیانیه همچنین تاکید شده است که تنها حمایت از حقوق بشر، دموکراسی و انتخابات آزاد و عادلانه می‌تواند ثبات و حاکمیت را در بلاروس تضمین کند.
کمیسیون اروپا: مقامات بلاروس آرا را «درست» شمارش و منتشر کنند
کمیسیون اروپا نیز در نخستین واکنش نسبت به تحولات بلاروس هرگونه سرکوب و توسل به خشونت برای برخورد با معترضان به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری در این کشور را محکوم کرد و خواستار شمارش «درست» آرا شد.
ارزولا فن در لاین، رئیس کمیسیون اروپا روز دوشنبه با انتشار پیامی در صفحه توییتر خود همچنین تاکید کرد: «آزار و سرکوب خشونت‌آمیز تظاهرات مسالمت‌آمیز جایی در اروپا ندارد.»
وی در ادامه از مقامات بلاروس خواست آراء ریخته شده به صندوق‌های انتخابات ریاست جمهوری را «درست» و با دقت بازشماری کنند و نتایج را با جزئیات کامل در اختیار شهروندان قرار دهند.
شورای اروپا خواستار احترام به آزادی بیان و برگزاری تجمعات مسالمت آمیز شد
شارل میشل، رئیس شورای اروپا در واکنشی توییتری به تحولات اخیر در بلاروس اعمال خشونت بر ضد معترضان به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری در این کشور را محکوم کرده است.
آقای میشل در این پیام که با هشتگ بلاروس منتشر شده بر رعایت و احترام نسبت به آزادی بیان، آزادی برگزاری تجمعات مسالمت آمیز به عنوان حقوق بنیادین انسانی تاکید کرده است.
پارلمان اروپا: سرکوب معترضان باید فورا متوقف شود
داوید ساسولی، رئیس پارلمان اروپا نیز در واکنشی معنی دار بر اهمیت آزادی بیان و حق بیان اعتراض به عنوان اصول و ارزش‌های اصلی حاکم بر اروپا تاکید کرده است.
رئیس پارلمان اروپا در ادامه ضمن تاکید بر شفاف سازی در خصوص نتایج انتخابات ریاست جمهوری بلاروس هرگونه توسل به خشونت و سرکوب معترضان در این کشور را غیر قابل قبول خوانده و خواستار توقف چنین رویکردی شده است.
آلمان از «تردیدهای جدی» سخن گفت
آلمان به عنوان نخستین کشور بزرگ اروپایی با طرح «تردیدهای جدی» به نتایج انتخابات ریاست جمهوری در بلاروس واکنش نشان داد.
اشتفن زایبرت، سخنگوی دولت آلمان و آنگلا مرکل، صدراعظم این کشور روز دوشنبه با طرح این موضوع تاکید کرد: «ما نسبت به نحوه برگزاری انتخابات و ماهیت دموکراتیک این رای‌گیری تردیدهای جدی داریم.»
سخنگوی صدراعظم آلمان همچنین ضمن زیر سوال بردن معیارهای حداقلی رای گیری در بلاروس که برای یک انتخابات استاندارد و دموکراتیک باید مد نظر قرار گرفته شود، استفاده از زور بر ضد تظاهرات مسالمت‌آمیز در مینسک و دیگر شهرهای بلاروس را پس از رسانه‌ای شده نتایج انتخابات محکوم کرد.
لهستان خواستار اجلاس فوق‌العاده سران کشورهای اتحادیه اروپا شد
لهستان همانند آلمان و لیتوانی نحوه سرکوب معترضان به نتیجه انتخابات در بلاروس را محکوم کرد و خواهان برگزاری اجلاس فوق العاده سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا برای بررسی تحولات جاری در این کشور شد.
ماتئوش موراویه‌تسکی، نخست وزیر لهستان با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد: مقامات بلاروس بر ضد شهروندانی که خواستار تغییر در کشورشان هستند به زور متوسل شده‌اند. ما باید از مردم بلاروس که به دنبال آزادی هستند، حمایت کنیم.»
نخست وزیر لهستان همچنین یادآور شد که نامه‌ای برای ارزولا فن در لاین، رئیس کمیسیون و شارل میشل، رئیس شورای اروپا نوشته و از آنها خواسته تا فورا مقدمات برپایی نشست فوری سران را فراهم کنند.
بلاروس از جمله کشورهای اروپایی است که عضو اتحادیه اروپا نیست. این کشور که همواره به دلیل رویکرد غیردموکراتیک مورد انتقاد سران بروکسل قرار دارد از شرق با روسیه، از جنوب با اوکراین، از غرب با برخی اعضای اتحادیه اروپا نظیر لهستان و از شمال با لیتوانی و لتونی هم مرز است.
