بیش از ۶ ماه از حضور ویروس کرونا در جهان میگذرد. در این مدت انسانهای بیشماری جان خود را از دست دادهاند و تعدادی دیگر در بیمارستانها با این بیماری دستهوپنجه نرم میکنند. اما از همان روزهای نخست شناخت این بیماری تا به الان، دانشمندان و مقامات بهداشتی کشورهای مختلف دست به کار شدهاند تا واکسنی علیه این ویروس کشنده بسازند.
در این میان خبرهای امیدوار کنندهای هم مبنی بر ساخت واکسن کرونا به گوش میرسید، اما از آنجا که در مرحله آزمایش قرار دارند هنوز به تائید رسمی نرسیده اند. اما در این شرایط به یکباره روسیه دنیا را غافلگیر کرد و خبر از ساخت واکسن کرونا داد و حتی در خبرهای مختلف از موفقیت آمیز بودن این واکسن خبر میداد. حالا این کشور به اذعان مسئولانش، با گذراندن مراحل آزمایشهای بالینی، به طور رسمی نخستین واکسن کرونا را در روسیه به ثبت رسانده اند.
اولین واکسنِ کرونا در جهان
در این راستا ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه میگوید: «وزارت بهداشتِ روسیه موفق به ساخت واکسن کرونا شده است و یکی از دخترانم در برابر کروناویروس واکسینه شده است. این واکسن با همکاری مشترک وزارت دفاع این کشور و موسسه تحقیقات گامالیا ساخته شد. آزمایشات بالینی این واکسن در هجدهم ماه ژوئن انجام گرفت و تمامی ۳۸ داوطلب دریافتکننده این واکسن در برابر ویروس مصون هستند.» پوتین که در جمع اعضای دولت سخن میگفت، بیان کرد: «روسیه اولین کشور در جهان است که موفق به ثبت واکسن بیماری کووید-۱۹ شده است.» به گزارش ایسنا، وی همچنین از وزیر بهداشت روسیه درخواست کرد تا او را در مورد واکسن مطلع سازد این درحالیست که پوتین تاکید کرد او از تاثیرگذاری کامل این واکسن و مصون ساختن افراد در برابر ویروس آگاهی دارد. همچنین رئیس جمهوری روسیه از تمامی افرادی که در جریان کشف و تولید واکسن بیماری کووید-۱۹ نقش داشتهاند تشکر و قدردانی و این اقدام را گام مهمی برای جهان توصیف کرد. همچنین «کریل دمیتریف»، رئیس صندوق سرمایهگذاری مستقیم روسیه که در حال تامین اعتبار آزمایشات واکسن کرونا در این کشور است، اظهار داشت: «روسیه به طور سنتی در تولید واکسنها بسیار قوی بوده و واکسن ما در واقع نوعی کپیبرداری از واکسن ابولا است که پنج سال پیش در مسکو تهیه شده است.» به گفته دمیتریف که در کارآزماییهای اولیه بالینی واکسن شرکت کرده، واکسن کرونای روسیه به این دلیل توانسته پیشروی کند که نسخه ارتقاء یافته از واکسن قبلی علیه ویروس سندرم تنفسی خاورمیانه (مرس) است.
آیا واکسن روسی کرونا موثر است؟
اگرچه ساخت واکسن کرونا خبری خوشحالکننده است، اما سوال اینجاست که آیا واقعا این واکسن روسی از کارایی لازم برخوردار است و افراد را میتواند در برابر کرونا مصون بدارد؟ ویتالیا زوِروا عضو آکادمی علوم روسیه در مصاحبه با رادیو کامسامولسکایا پراودا میگوید: «شروع ساخت یک واکسن تا انجام واکسیناسیون عمومی جامعه، به طور متوسط ۴ تا ۵ سال طول میکشد. شاید بتوان این روند را کوتاه کرد، اما نه آنطور که طی ۶ ماه به نتیجه برسد. دور زدن و حذف برخی مراحل هم خطرناک است پس به هیچ وجه با چند آزمایش اولیه نمیتوان گفت که عملکرد مناسب واکسن روسی کرونا ثابت شده است. در چین در فاز نخست آزمایش بالینی ۵۰۰ نفر شرکت کردهاند و آمریکاییها میخواهند در فاز سوم روی ۳۰ هزار نفر تست کنند. پس نمیشود تنها با آزمایش روی چند پزشک داوطلب، درباره موثر بودن این واکسن نظر قطعی داد.» به گزارش عصر ایران، نیکلای کریوچکوف ایمنی شناس روس هم میگوید: «یک واکسن موثر و ایمن کرونا در بهترین حالت در بهار سال ۲۰۲۱ میتواند عرضه شود و زودتر از آن ممکن نیست.»
یک ادعا است
اما دکتر «مینو محرز» متخصص بیماریهای عفونی و عضو کمیته علمی مبارزه با کرونا معتقد است روسها در زمینه ساخت واکسن هنوز موفق نشدهاند و این یک نمایش است. به گفته او امکان ندارد ایران از واکسن ساخت روسیه استفاده کند چراکه ایمنبودنش اثبات نشده است.
او در گفتگو با هفت صبح گفته است: «بهنظر من کشورهای دیگری هستند که در تولید واکسن کرونا از روسیه بسیار جلوتر هستند و هنوز در مراحل آزمایش به سر میبرند. ساخت واکسن نهایی کرونا در روسیه یک ادعا بیشتر نیست.»
باید صبر کرد
دکتر مسعود مردانی، فوق تخصص بیماریهای عفونی و عضو کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا نیز در خصوص اینکه چقدر این واکسن روسی کرونا قابل اعتماد است به آفتاب یزد میگوید: «واکسنی که روسیه ساخته است قطعا مراحل تجربی خود را گذرانده، از همین رو به واقعیت نزدیک است. اگر نتایج این واکسن خوب باشد قطعاً در تمام دنیا منتشر خواهد شد.»
وی افزود: «ما سالهاست که از روسیه واکسن خریداری میکنیم، اما مردم درمورد این واکسن نباید عجله به خرج دهند بنابراین باید صبر کرد. از آنجا که این واکسن در حال آزمایش شدن است چند ماه بعد نتیجه آن مشخص خواهد شد. آن وقت است که میتوان با خیال راحت در مورد موثر بودن آن صحبت کرد»
نمیتوان پیش داوری کرد
از سوی دیگر بابک قرائی مقدم، پزشک در خصوص واکسن ساخته شده کرونا توسط روسیه میگوید: «حقیقت امر این است که ما نمیدانیم چه آزمایشها و ارزیابیهایی بر روی واکسنی که روسیه در مورد کرونا ساخته انجام شده است. به هر ترتیب ساخت واکسن کرونا مسئله بسیار مهمی برای تمام کشورهاست از همین رو نمیتوانیم پیشداوری کنیم که این واکسن روسی کرونا اثربخشی دارد یا خیر» وی افزود: «به هر حال دانش ساخت واکسن در تمام کشورها از جمله ایران وجود دارد، اما باید دید چقدر واکسن روسی کرونا کارایی دارد و از سوی دیگر افرادی که توسط این واکسن آزمایش شدند چقدر در برابر کرونا مصونیت دارند و از همه مهمتر عوارض جانبی پیدا نمیکنند. چرا که معمولا واکسنها با عوارضی همراه هستند حتی در مورد واکسن آنفلوآنزا که سالهاست تولید میشود شاهد عوارضی در بین بعضی از استفادهکنندگان از آن بودهایم عوارضی، چون عصبی شدن.» این پزشک افزود: «به همین دلیل است که نمیدانیم چقدر واکسن روسی کرونا میتواند کارایی داشته باشد به هر حال باید منتظر ماند که این واکسیناسیون صورت بگیرد و آن وقت است که میتوانیم در مورد آن نظر دهیم. با این اوصاف همچنان تاکید بر این است که مردم با استفاده از ماسک و رعایت فاصله فیزیکی از خود در برابر این بیماری محافظت کنند.» قرائی مقدم گفت: «الان هر کشوری تلاشش این است که واکسن کرونا را بسازد بنابراین بحث سیاسی کاری و فریبکاری کشور روسیه منتفی است. از سوی دیگر به نظر میرسد که روسیه در خصوص پیشگیری از این بیماری تا کنون موفق عمل کرده است بنابراین ساخت واکسن کرونا از آنجا که یک بحث ملی برای تمام کشورهاست، بحث سیاسی کاری این کشور مطرح نیست.»
واکنش کاربران
همانطور که گفته شد ساخت واکسن کرونا خبری خوشحالکننده است از همین رو این موضوع مورد توجه کاربران شبکههای اجتماعی قرار گرفته و واکنشهای آنها را درپی داشته است.
یکی از کاربران نوشته است: «پوتین ساخت واکسن کرونا در روسیه رو رسما اعلام کرد یعنی ممکنه؟ باور کنیم؟»
دیگری نوشت: «حالا که پوتین گفته واکسن کرونا رو پیدا کردیم، یوقت جوگیر نشید دیگه ماسک نزنید! اولا آمریکا هم چندباری گفته ما ساختیم، ولی خبری ازش نشده دوما برای تکمیل مراحل آزمایشهای انسانی و مشخص شدن عوارض دارو، یکسال دیگه طول میکشه تا به بازار بیاد!»
کاربران دیگر نوشته اند: «روسیه یا روی حیوانات آزمایش نکرده و یا روی انسانها آزمایش نکرده یا قبل از همهگیری کرونا شروع به ساختن واکسن کرده یا اصلا واکسنش رو از قبل داشته. چجوری میشه شش ماهه واکسن ساخت؟»، «پوتین میگه واکسن روسی را دخترم امتحان کرده! مثل فروشندهها، هر جنسی را بپرسی این خوبه بلافاصله میگن؛ آره مامانم از این استفاده میکنه؛ آبجی خودم از همینا میپوشه؛ برای خانمم از این بردم»، «به صورت رسمی ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه مدعی شده واکسن قطعی کرونا در روسیه ساخته شده و حتی دخترشم واکسن رو زده. ایشالا هر چه زودتر این کابوس بشریت تموم بشه.»، «واکسن روسی کرونا؟! تا پوتین نزنه قبول نیست»
رئیس جمهور فیلیپین داوطلب استفاده از واکسن روسی کروناست
رئیس جمهور فیلیپین همزمان با استقبال از پیشنهاد کمکهای مسکو که انتظار دارد مجانی و رایگان باشد، تلاشهای روسیه برای تولید واکسن کرونا را تحسین کرده و اعلام کرد که برای امتحان آن داوطلب است. به گزارش ایسنا، روسیه منتظر تصویب مقررات برای تولید یک واکسن بالقوه کووید ۱۹ در ماه جاری میلادی است و آماده است تا آن را در اختیار فیلیپین نیز قرار دهد و یا با یک شرکت فیلیپینی برای تولید انبوه این واکسن همکاری کند. فیلیپین در بین کشورهای آسیایی بالاترین آمار ابتلا به ویروس کرونا را دارد که روز دوشنبه به ۱۳۶ هزار و ۶۳۸ تن رسید. رودریگو دوترته، رئیس جمهور فیلیپین گفت: به ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه خواهم گفت که به مطالعات شما در مبارزه با کووید ۱۹ به شدت اعتماد دارم و معتقدم که واکسنی که شما تولید کنید برای بشریت حقیقتا خوب خواهد بود. رقابت جهانی شدید برای تولید واکسن کووید ۱۹ این نگرانی را به وجود آورده که سرعت و اعتبار ملی میتواند امنیت را به خطر بیندازد. دوترته برای کاهش نگرانیهای عمومی پیشنهاد داد هنگامی که این واکسن رسید برای آزمایش آن داوطلب شود و گفت: من میتوانم اولین شخصی باشم که این واکسن بر روی او آزمایش میشود. دولت فیلیپین اعلام کرده که برای همکاری با روسیه در آزمایش این واکسن و تولید انبوه آن آماده است. دوترته در ژوئیه سال جاری میلادی از رئیس جمهور چین خواست که اگر پکن واکسن کرونا را تولید کرد، فیلیپین را در اولویت قرار دهد. دوترته متعهد شده که اگر میزان سرایت و ابتلا به ویروس کرونا از کنترل خارج شود، ارتش را برای تعطیلی و قرنطینه کشور بسیج خواهد کرد.