سازگاری بالای این درخت با اقلیم جنوب و کمآبی باعث شده به صورت پراکنده در برخی کوچهها و خیابانها و یا حیاط منازل بوشهریها کشت شود. درخت پرکاربرد سایهدار و سبز زیبای که علاوه بر استفاده از میوه و یا فرآوردههای آن همچون انواع شربت، ژله و یا سرکه، خواص دارویی زیادی نیز در برگ و حتی هسته آن نهفته است.
درخت گرمسیری جمبو با نام علمی (Syzygium cumini) بومی کشورهای هند، سریلانکا، بنگلادش و اندونزی بوده که در شهرها و مناطق ساحلی جنوب ایران میروید. این درخت میوهدار و همیشه سبز در بسیاری از کشورهای دیگر از جمله فیلیپین، میانمار، برزیل، جزایر و کشورهای آمریکای مرکزی، فلوریدای آمریکا و برخی کشورهای آفریقایی وجود دارد.
ورود جمبو به بوشهر
عضو هیئت علمی گیاهپزشکی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی استان بوشهر درباره ورود جمبو به بوشهر به ایسنا میگوید: «حدود ۳۰۰ سال "جمبو" توسط هندوهای همراه با نیروهای انگلیسی به جنوب ایران وارد شد و امروزه در استانهای جنوبی بوشهر، سیستان و بلوچستان و هرمزگان کشت میشود.»
به گفته فرزاد کرمپور جمبو درختی زود رشد است که طی ۲ سال ارتفاع آن به بیش از سه متر میرسد و تا ۱۵ یا حتی ۳۰ متر نیز قابلیت رشد و قد کشیدن دارد. وی عمر این درخت را صد سال و منطقه رویش آن را از ساحل دریا تا ارتفاع ۱۸۰۰ متر از سطح دریا دانسته و عنوان می کند: «درخت جمبو در ارتفاع ۶۰۰ متر به بالا به ثمر نخواهد نشست.»
وی درباره سودمندی و فواید درخت جمبو اظهار کرد: «این درخت به سبب تاج و منظره زیبا، در بسیاری از مناطق به عنوان یک درخت زینتی مورد استفاده قرار میگیرد. در برخی کشورها، به دلیل استحکام و استقامت زیاد چوب جمبو در مقابل آب از آن برای ساخت ابزار کشاورزی و یا سوخت استفاده میشود. پوست درخت جمبو نیز در صنعت چرمسازی کاربرد دارد.»
از تامین ویتامین و مواد معدنی تا کنترل دیابت
عضو هیئت علمی گیاهپزشکی با بیان اینکه فصل گلدهی درخت جمبو در جنوب ایران فروردین و اردیبهشت و موسم به ثمر نشستن آن در تابستان است، ادامه داد: «میوه رسیده جمبو رنگ بنفش مایل به سیاه دارد و کمی از زیتون درشتتر است. میوهها بر روی شاخههای سبز به طور خوشه ای شکل میگیرند و در ابتدا کوچک و سبز رنگ بوده که به تدریج بزرگتر شده و رنگ آن به سرخی میل کرده، و در نهایت به رنگ سیاه در میآید.»
کرمپور با بیان اینکه این میوه حاوی انواع ویتامینها و مواد معدنی است، به ایسنا گفت: «خوردن جمبو به دلیل وجود این مواد مفید به علاوه آنتیاکسیدانها بر عملکرد طبیعی بدن تاثیر مثبتی دارد. همچنین بخشهای دیگر گیاه جمبو نیز دارای ارزش دارویی هستند؛ خصوصاً هستهی آن که به درمان و کنترل بیماری قند یا دیابت و کاهش عوارض آن کمک میکند.»
میوه رسیده جمبو دارای هسته بزرگی بوده و قسمت خوراکی آن نرم و آبدار، شیرین و خوشمزه با ته مزه ترش است. از میوه جمبو میتوان سرکه، شراب، ژله و انواع شربتها را تهیه کرد.
در هر صد گرم از بخش خوراکی گیاه جمبو حدود ۲۵۱ کیلوژول انرژی، ۱۵.۵۶ گرم انواع کربوهیدراتها، ۰.۲۳ گرم چربی، ۰.۷۲ گرم پروتئین، ۸۳.۱۳ گرم آب، ۳ IU ویتامین آ، ۰.۰۰۶ میلیگرم تیامین، ۰.۰۱۲ میلیگرم ریبوفلاوین، ۰.۲۶ میلیگرم نیاسین، ۰.۱۶ میلیگرم ویتامین ب۵، ۰.۰۳۸ میلیگرم ویتامین ب۶، ۱۴.۳ میلیگرم ویتامین ث، ۱۹ میلیگرم کلسیم، ۰.۱۹ میلیگرم آهن، ۱۵ میلیگرم منیزیم، ۱۷ میلیگرم فسفر، ۷۹ میلیگرم پتاسیم و ۱۴ میلیگرم سدیم وجود دارد.