رئیس جمهوری ایالات متحده این روزها که نظرسنجیها از پیروزی جو بایدن، رقیب او در انتخابات پیش رو حکایت دارد بارها وضعیت چهار سال پیش را یادآوری کرده است. هیلاری کلینتون در تابستان سال ۲۰۱۶ نیز مانند جو بایدن در نظرسنجی ها پیش افتاده بود. با این حال دونالد ترامپ برای تکرار آنچه چهار سال پیش روی داد با شرایط دشوارتری روبرو است.
عوامل پیش بینی ناپذیر زیادی بر کارزار انتخاباتی امسال تاثیر گذاشته است. مهمترین عامل شیوع ویروس کرونا است که همزمان با رقابت های مقدماتی دموکرات ها در آمریکا شیوع یافت و دوره کارزار انتخاباتی را به کل تحت تاثیر قرار داده است. تاکنون بیش از ۱۷۰ هزار نفر در ایالات متحده بر اثر ابتلا به بیماری همه گیر «کووید ۱۹» جان خود را از دست داده اند.
تنها دلیل کاهش محبوبیت دونالد ترامپ آمار بالای مرگ و میر بر اثر شروع ویروس جدید کرونا نیست. اقتصاد آمریکا که تا پیش از شیوع بیماری همه گیر «کووید ۱۹» در دوره رونق و شکوفایی به سر می برد اکنون رکورد و بیکاری گسترده را تجربه می کند.
از سوی دیگر اعتراض ها علیه نژادپرستی و خشونت پلیس در ایالات متحده نیز یکی از عواملی است که می تواند بر نتیجه رای گیری روز سوم نوامبر (۱۳ آبان) تاثیر بگذارد. دونالد ترامپ و به طور کلی جمهوریخواهان نه تنها این بحران ها در حوزه های بهداشت و سلامت، اقتصاد و اجتماعی را پیش بینی نمی کردند بلکه حالا یکی از عواملی را که مانند برگ برنده بر روی آن در جریان کارزار انتخاباتی حساب می کردند از دست داده اند.
کارزار دونالد ترامپ بر روی اشتباهات ناخواسته جو بایدن در جریان کارزار انتخاباتی که به ارتکاب چنین اشتباهاتی مشهور است حساب می کرد. شیوع ویروس جدید کرونا اما باعث شد که جو بایدن تقریبا هیچ وقت از خانه اش خارج نشود. کارزار مجازی جو بایدن در عمل امکان اشتباهات ناخواسته او را به حداقل رسانده است.
اکثر تحلیلگران بر این باور هستند که دونالد ترامپ مانند چهار سال پیش امکان پیروزی در آرای عمومی را ندارد. آرای ایالت های پرجمعیتی مانند کالیفرنیا و نیویورک که دموکرات ها طی دهه های اخیر همواره در آنها پیروز شده اند در عمل باعث خواهد شد که جو بایدن چند میلیون رای بیشتر از دونالد ترامپ کسب کند. از سوی دیگر دونالد ترامپ در حالی که کمتر از سه ماه به رای گیری باقی مانده است محبوبیت زیادی در نظرسنجی ها ندارد.
هیلاری کلینتون در سال ۲۰۱۶ نزدیک به سه میلیون رای بیشتر از دونالد ترامپ کسب کرد اما در نهایت این نامزد جمهوریخواهان بود که با ۳۰۴ رای الکترال در برابر ۲۲۷ رای الکترال برای هیلاری کلینتون به کاخ سفید راه یافت.
روسای جمهور آمریکا براساس آرای هر ایالت در کالج الکترال انتخاب می شوند. هر نامزدی که بیشترین رای را در یک ایالت به دست بیاورد تمام آرای الکترال آن ایالت را کسب می کند.
مدل هفته نامه «اکونومیست» که روزانه پیش بینی خود از نتیجه آرای کالج الکترال را به روزرسانی می کند نشان می دهد که بخت پیروزی جو بایدن هم اکنون ۸۸ درصد است و دونالد ترامپ تنها ۱۲ درصد شانس برد دارد. بنا به پیش بینی «اکونومیست» جو بایدن ۳۴۳ رای و دونالد ترامپ ۱۹۵ رای در کالج الکترال کسب خواهند کرد. حد نصاب لازم برای راهیابی به کاخ سفید کسب ۲۷۰ رای در کالج الکترال است.
با این حال باید در نظر داشت که همچنان بیش از دو ماه به روز رای گیری باقی مانده است و جمهوریخواهان امیدوارند که احیای اقتصاد، انتشار آمارهایی از کاهش بیکاری و کشف احتمالی واکسن بیماری «کووید ۱۹» بتواند به کمک آنها بیاید.
احتمال عملکرد ضعیف جو بایدن در ادامه کارزار انتخاباتی به ویژه در جریان سه مناظره با دونالد ترامپ نیز یکی دیگر از عواملی است که جمهوریخواهان هنوز به آن امید دارند.
آلن لیکتمن که از سال ۱۹۸۴ تاکنون نتیجه هر دوره از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا را به درستی پیش بینی کرده است نسبت به برگشتن ورق به نفع جمهوریخواهان محتاطانه سخن می گوید. او بر این باور است که بهبود شرایط اقتصادی در نهایت چندان تعیین کننده نخواهد بود. به گفته آلن لیکتمن تاثیر رکود اقتصادی در سال انتخابات و رشد منفی اقتصادی به راحتی از بین نخواهد رفت.
دونالد ترامپ برای پیروزی در کالج الکترال و رسیدن به ۲۷۰ رای مورد نیاز باید بتواند پیروزی سال ۲۰۱۶ خود در اکثر ایالت های کلیدی مانند ویسکانسین، میشیگان، پنسیلوانیا، فلوریدا، کارولینای شمالی و اوهایو را تکرار کند.
دیوید بارکر، استاد علوم سیاسی معتقد است که اگر دونالد ترامپ در یکی از این ایالت ها شکست بخورد همچنان می تواند بار دیگر به کاخ سفید راه یابد اما اگر در دو ایالت کلیدی شکست بخورد امکان رسیدن به ۲۷۰ رای در کالج الکترال را نخواهد داشت.
بیل استپین، مدیر کارزار انتخاباتی دونالد ترامپ نیز بر این باور است که رئیس جمهوری کنونی آمریکا با پیروزی در یکی از ایالت های ویسکانسین، میشیگان و پنسیلوانیا و همه دیگر ایالت هایی که در سال ۲۰۱۶ در آنها به پیروز شد می تواند برنده انتخابات باشد.
در نظرسنجی هایی که این روزها منتشر می شود جو بایدن در تقریبا همه ایالت های کلیدی پیشتاز است. او حتی در ایالت تگزاس که طی دهه های گذشته همواره به جمهوریخواهان رای داده است رقابتی نزدیک با دونالد ترامپ دارد.