ماجرای کشته‌شدن ۴ جوان در منطقه مرزی

صبح روز دوشنبه دهم شهریور ماه امسال 4 جوان در 5 کیلومتری مرز ایران و عراق در نتیجه شلیک نیروهای هنگ مرزی کشته شدند. فرمانده مرزبانی آذربایجان‌غربی درباره مرگ این افراد گفته بود که مرزبانان استان با متجاوزان مرزی در ارتفاعات صعب العبور و منطقه مرزی ممنوعه سردشت درگیر شده و سه تن از متجاوزان را زخمی کرده و پس از انتقال به بیمارستان به رغم تلاش پزشکان فوت کردند.

اما در مقابل نماینده سردشت و پیرانشهر و خانواده افراد کشته شده روایت دیگری دارند و آنها را نه تنها متجاوز مرزی نمی‌دانند بلکه کولبرانی معرفی می‌کنند که برای تامین مخارج زندگی خانواده شان در این مسیر کشته شدند.

افراد کشته شده متجاوز مرزی نبودند

نماینده سردشت و پیرانشهر در مجلس در این باره اظهار داشت: افرادی که در منطقه مرزی کشته شدند 4 نفر بودند؛ 3 نفر از سردشت و یک نفر از پیرانشهر. روز دوشنبه گذشته ساعت 6 صبح این افراد توسط نیروهای هنگ مرزی مورد هدف گلوله قرار گرفتند و پس از انتقال به بیمارستان بر اثر شدت جراحات وارده جان باختند و اجسادشان به خانواده های شان تحویل شد.

وی تاکید می‌کند این افراد متجاوز مرزی نبودند چرا که متجاوز مرزی شامل افرادی می شوند که اشرار، ضد انقلاب و یا مسلح باشند که از طریق مرز وارد کشور می شوند.

بیکار شدن 7 هزار کولبر در سردشت و پیرانشهر

کمال حسین پور ادامه داد: این افراد از روی فقر و نداری و برای یک لقمه نان حلال می‌خواستند با کولبری به آن سوی مرز بروند چرا که در شهرستان سردشت متاسفانه شغلی برای جوانان منطقه وجود ندارد. در این شهرستان 3 بازارچه مرزی وجود داشت که یکی از آنها نیمه فعال و دو بازارچه نیز به طور کامل تعطیل شدند که بیش از 3 هزار کولبر در سردشت و 4 هزار کولبر در پیرانشهر که سال‌های سال در این مسیر کولبری می‌کردند، بیکار شدند و متاسفانه شغل جایگزینی هم برای شان در نظر گرفته نشده است در حالی که این مردم تنها راه امرار و معاش شان از همین کولبری تامین می شد.

وی گفت: این مردم بیکارند و نان شب ندارند. این 4 جوانی که کشته شدند برای تامین مایحتاج زندگی و هزینه تحصیل کودکان شان مجبور بودند کولبری کنند و حتی می‌دانستند که ممکن است مورد هدف گلوله قرار گیرند ولی از روی ناچاری و برای تامین مخارج خانواده شان تن به این مسیر پر خطر سپردند.

کشته شدن 15 کولبر در 2 ماه گذشته

حسین پور ادامه داد: در 2 ماه گذشته در پیرانشهر و سردشت نزدیک به 15 کولبر کشته شدند. آن هم در معابر مرزی که قبلا تردد در آنها مجاز بود و شغل کولبری همیشه در این مناطق بوده و در مرز رفت و آمد می‌کردند ولی متاسفانه به تازگی بدون هیچ بهانه ای این مرزها را بسته اند.

مهاجرت بیش از 700 جوان سردشتی

نماینده مردم پیرانشهر و سردشت در مجلس افزود: امسال بر اساس آماری که اعلام شده بیش از 700 نفر از جوانان این 2 شهرستان به اروپا مهاجرت کرده اند چرا که هیچ شغلی برایشان وجود ندارد. متاسفانه 3 نفرشان در ترکیه فوت کردند. که یکی از آنها در آب غرق شد که سن هر سه نفرشان کمتر از 30 سال بود. مابقی هم یا در ترکیه ماندند و یا به اروپا مهاجرت کردند. روند مهاجرت جوانان نخبه به اروپا به حدی بالا رفته که ما هر روز شاهد افزایش این آمار هستیم.

حسین‌پور عنوان کرد: دولت قول داده بود که به وضعیت کولبران رسیدگی کند؛ آنها را بیمه کند و شرکت تعاونی برای‌شان ایجاد کند و اجازه وارد کردن 25 قلم کالا را به آنها بدهد اما متاسفانه هیچکدام از این قول ها عملی نشد.

برای رئیس جمهور تذکر کتبی نوشتیم

وی گفت: دوشنبه هفته گذشته که خبر کشته شدن این جوانان را شنیدیم با نماینده مهاباد یک تذکر کتبی به رئیس‌جمهور نوشتیم و با وزیر کشور نیز در این باره مکاتبه کردیم و در مجلس نیز این موضوع را مورد بررسی قرار خواهیم داد. سال گذشته نیز طرحی در مجلس دهم ارائه شده بود برای ساماندهی معابر و کولبران که در مرکز پژوهش ها تایید شد که به نتیجه ای نرسید. این مورد را نیز پیگیری خواهیم کرد.

حسین پور عنوان کرد: در کمیسیون امنیت ملی سعی خواهیم کرد فرمانده هنگ مرزی و شورای تامین را دعوت کنیم و بیشتر زوایای این حادثه بررسی شود تا دیگر اینگونه اتفاقات در مرز رخ ندهد و هر روز شاهد کشته‌شدن جوانان مان در مناطق مرزی نباشیم.

زانکو برای پول اجاره خانه اش به کولبری رفته بود

حسین‌پور گفت: به عنوان نماینده این مردم شرمنده پدرو مادران داغدار این جوانان هستم. زانکو یکی از قربانیان حادثه مرزی روز دوشنبه گذشته برای تامین اجاره خانه اش به کولبری رفت. همه شهرستان سردشت به دلیل مرگ این جوانان ماتم زده اند. مردم در این فشار سنگین اقتصادی باید داغ عزیزان شان را نیز ببینند و شاهد کشته شدن شان به خاطر یک لقمه نان باشند.

وی تاکید کرد: نیروهای هنگ مرزی نباید به این افراد شلیک می‌کردند آن هم افرادی که حتی چاقویی برای دفاع از خودشان همراهشان نبوده و فقط برای امرار معاش به کولبری رفته بودند.

این افراد ایرانی بوده و دارای خانواده و فرزند بودند

نماینده پیرانشهر و سردشت ادامه داد: فرمانده هنگ مرزی در استان متاسفانه با اعلام خبر کشته‌شدن این جوانان به عنوان متجاوزان هنگ مرزی روحیه مردم شهرستان سردشت و پیرانشهر را به شدت جریحه دار کردند. این واژه هایی که به کار بردند بسیار نامناسب بود. جوانانی که کشته می شوند ایرانی هستند و خانواده و فرزند دارند. چه کسی جوابگوی یتیمی کودکانی است که پدرشان از روی فقر و نداری با کولبری زندگی می‌کنند؟

قانون چه می گوید؟

عثمان مزین وکیل دادگستری نیز در این باره به ایلنا گفت: قانون بکارگیری سلاح صراحتا ماموران را از بکارگیری سلاح و تیراندازی به سوی مردم‌ منع کرده است؛ به طوری که در عنوان آن قانون هم آمده که توسل به سلاح فقط در موارد "ضروری" مجاز است. لذا در غیر موارد ضروری عمل مامور جرم و قابلِ تعقیب خواهد بود. در ادامه همین قانون هم سلسله مراتب تیراندازی تشریح و به ترتیب هشدار، شلیک‌ هوایی، کمر به پایین و کمر به بالا اعلام شده و باید هدف مامور صرفاً متوقف‌کردن فرد باشد نه مجروح کردن یا کشتن وی.

دبیر کمیته حقوقی انجمن دفاع از حقوق مصدومین شیمیایی سردشت، ادامه داد: در هر صورت بر اساس ماده ۱۳ قانون، یگان خدمتی مکلف به جبران خسارت وارده به فرد و پرداخت دیه است اما معمولا در زمان طرح شکایت در دادگاه نظامی، اصول قانونی فوق مورد توجه محاکم و قضات محترم قرار نمی‌گیرد و شکایات شاکی یا بازماندگان رد شده و درخواست دیه آنان هم مورد رسیدگی قانونی قرار نمی‌گیرد؛ این در حالی‌ است که مقامات خود با انجام ندادن وظیفه قانونی خود در ایجاد اشتغال مناسب و صدور کارت کولبری که در هیچ جا این امر دیده نشده، مردم این مناطق را وادار و تشویق به کولبری می‌کنند. مقامات انتظامی هم به درستی می‌دانند که از این معابر فقط کولبران عبور می‌کنند که بکار بردن صفت متجاوز مرزی بدون احراز جرم در محکمه ذیصلاح کیفری وجاهت قانونی و منطقی ندارد.

وی عنوان کرد: انتظار می‌رود مقامات محترم که بی‌محابا بیش از یکصد هزار کارت کولبری صادر کرده و مردم را به این شغل سوق داده اند به طور مستند پاسخ دهند که چه تعداد شغل برای همین افراد ایجاد کرده و چرا تنها شغل موجود در این منطقه فقط کولبری است؟

حضور در خاک خودی که تجاوز تلقی نمی‌شود

مزین بیان کرد: از نظر حقوقی لفظ متجاوز برای فردی بکار می‌رود که بدون داشتن حقی در یک مال اقدام به دخل و تصرف دائمی در آن کند؛ در حالیکه سه فرد کشته‌شده شهروند ایرانی بوده و خود صاحب اصلی این خاک هستند و حضور در خاک خود که تجاوز تلقی نمی شود. از همه مهمتر آنها هیچ مالی را تصرف نکرده و عبور و حضور شهروندان در مرز یک کشور امری طبیعی و خصیصه مرز است که هیچ قانونی افرادی که از مرزها عبور می‌کنند را مستحق کشتن نمی‌داند؛ هر چند که سه کولبر کشته‌شده در داخل کشور و در حالیکه از مرز هم خارج نشده بودند، هدف قرار گرفتند و کشته شدند. چون خون انسان‌ها حتی اتباع دیگر کشورها حُرمت دارد و مامورین باید حافظ جان و‌ مال مردم باشند.

اقصی نخشی پور فرماندار سردشت نیز در گفت و گو با خبرنگار ایلنا، درباره این حادثه هیج اظهار نظری نکرد و گفت: در این باره هیچ اطلاعی ندارد و نمی تواند به سئوال‌ها پاسخ دهد.

به رغم پیگیری‌ها، فرمانده هنگ مرزی شهرستان سردشت نیز در این باره حاضر به پاسخگویی نشد.