در روزهای اولیه انتشار ویروس کرونا در جهان، تصور محققان و پژوهشگران بر این بود که این بیماری در میان کودکان تلفات چندانی ندارد و شیوه ابتلا و مرگ و میر در اثر این بیماری در جوامع مختلف، نشان از کم خطر بودن این بیماری برای کودکان داشت؛ تا اینکه در چند ماهه اخیر تعداد مرگ و میر و ابتلا به نوع حاد این بیماری در کودکان شدت گرفت و توجه به کرونا در کودکان با ارائه آمار مبنی بر ابتلا و مرگ و میر این بیماری در میان این قشر از جامعه در کشور ما نیز اهمیت بیشتری به خود گرفته است.
بر اساس گزارش cdc، تعداد موارد ابتلا به کرونا در هفتههای اخیر در ایالات متحده ۲۱ درصد افزایش داشته است. همچنین در پژوهشی که در مورد مرور بر وضعیت اپیدمیولوژی بیماری کووید ۱۹ در کودکان در کشورهای اتحادیه اروپا/ انگلستان انجام گرفته است، نقش مراقبت از کودکان پیش دبستانی و سنین کمتر از پنج سال و نحوه آموزش صحیح و روش های پیشگیری از ابتلا به بیماری کودکان در مقطع مدارس ابتدایی و متوسطه ارزیابی شده است.
بر اساس نتایج این پژوهش، بخش کوچکی (کمتر از ۵ درصد) از کل موارد ابتلا به کرونا در این منطقه در میان کودکان (افراد ۱۸ سال به پایین) است. همچنین نتایج تحقیقات حاکی از این است که نتیجه کشنده بودن این ویروس در کودکان بسیار کمتر از بزرگسالان است.
محققان می گویند، کودکان به احتمال زیاد به یک عفونت خفیف یا بدون علامت مبتلا میشوند، به این معنی که ممکن است عفونت شناسایی نشده یا تشخیص داده نشود. در این صورت کودکان امکان انتقال ویروس را به مقدار مشابه بزرگسالان دارند و می توانند دیگران را به روشی مشابه بزرگسالان آلوده کنند. با این وجود هنوز مشخص نیست که کودکان بدون علامت چقدر عفونی هستند.
در حالی که شیوع بسیار کمی از کووید ۱۹ در مدارس ثبت شده است، اما به دلیل کمبود نسبی علائم در کودکان، ممکن است شرایط تشخیص دشوار شود. به طور کلی، اکثر کشورها میزان شیوع کمی در کودکان نسبت به گروه بزرگسالان گزارش می کنند، اما این تفاوت ها کم و نامشخص است. به طوری که در هفته های اخیر در کشور ما مواردی از ابتلای حاد و حتی مرگ و میر کودکان زیر ۱۸ سال ثبت شده است و معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان هفته گذشته در این خصوص اعلام کرد: طی یک هفته گذشته، ۱۷۱۳ بیمار که ۳۰ نفر ۵ تا ۱۸ سال و ۳۳ مورد زیر ۵ سال داشته اند، بستری و ۳ نفر از فوتی های اصفهان زیر ۱۸ سال سن داشته اند.
بررسی موارد شناسایی شده در کشورهای مختلف در محیط مدرسه نشان می دهد که انتقال کودک به کودک در مدارس غیرمعمول است و علت اصلی عفونت SARS-CoV-۲ در کودکانی نیست که شروع عفونت آنها با دوره حضور آنها در مدرسه مصادف است، به ویژه در پیش دبستانی ها و مدارس ابتدایی این رقم انتقال ثبت نشده است. اگر از نظر جسمی کودک سالم باشد و اقدامات بهداشتی مناسب اعمال شود، بعید است مدارس نسبت به سایر محیط های شغلی عمل کنند. اگرچه شواهد مربوط به ردیابی تماس در مدارس و داده های مشاهده شده از تعدادی از کشورهای اتحادیه اروپا نشان می دهد که بازگشایی مدارس با اهمیت قابل توجهی همراه نبوده است اما بازگشایی های مدارس در انتقال ویروس در جامعه نقش دارد.
مشخص نیست که آیا کودکان به اندازه بزرگسالان مستعد ابتلا به عفونت هستند و آیا می توانند ویروس را به اندازه بزرگسالان منتقل کنند یا خیر. شواهد اخیر نشان می دهد که بارهای ویروسی کودکان در مقایسه با بزرگسالان به همان اندازه یا بیشتر است و کودکان می توانند ویروس را به طور موثر در خانه ها و مراکز گسترش دهند. یک بررسی سیستماتیک اخیر برآورد کرده است که ۱۶ درصد از کودکان مبتلا به SARS-CoV-۲ بدون علامت هستند، اما شواهد نشان می دهد که تا ۴۵ درصد از عفونت های کودکان بدون علامت است.
کودکان به اندازه بزرگسالان بیمار نمی شوند
ساحل جوانبخت- مسئول تولید محتوای علمی ستاد دانشجویی مقابله با کرونا در اصفهان در این خصوص به ایسنا گفت: در حالی که تمام کودکان استعداد ابتلا به کووید۱۹ را دارند، اما به اندازه بزرگسالان بیمار نمی شوند و معمولا درجات خفیف یا بدون علامت بیماری را تجربه می کنند.
وی افزود: بر طبق تحقیقات انجام شده حدود ۹.۱ درصد مبتلایان آمریکا را کودکان تشکیل می دهند، اما در صورت بستری به همان میزان بزرگسالان به بستری در بخش مراقبت های ویژه نیاز پیدا می کنند.
مسئول تولید محتوای علمی ستاد دانشجویی مقابله با کرونا در اصفهان با تاکید براینکه مانند بزرگسالان کودکان مبتلا به بیماری های زمینه ای مانند بیماری های قلبی، ناهنجاری های ژنتیکی، بیماری های سیستم عصبی و یا بیماری های متابولیک ریسک بیشتری برای ابتلا به این بیماری دارند، تصریح کرد: ۲ علت برای تفاوت میزان ابتلای کودکان و بزرگسالان مطرح شده است.
جوانبخت تاکید کرد: کروناویروس جدید از خانواده ویروسهایی است که منجر به سرماخوردگی می شوند و اولین فرضیه این است که به علت ابتلا بیشتر کودکان به سرماخوردگی آنها کمتر به کووید۱۹ مبتلا می شوند و فرضیه دیگر در ارتباط با واکنشی است که بدن به این ویروس می دهد و این واکنش در بزرگسالان شدیدتر از کودکان است.
وی با بیان اینکه بیشتر کودکان دوره یک تا دو هفته ای بیماری را تجربه می کنند و علائم بیماری را بروز می دهند، توضیح داد: تب یا لرز، احتقات بینی یا آبریزش بینی، سرفه، گلودرد، تنگی نفس یا سختی تنفس، خستگی، سردرد، درد عضلانی، تهوع و استفراغ، اسهال، کاهش اشتها از جمله علایم این بیماری در کودکان است.
مسئول تولید محتوای علمی ستاد دانشجویی مقابله با کرونا در اصفهان ادامه داد: از این میان طبق گزارش NHS سه علامت اصلی و شایع تر عبارتند از تب، سرفه جدید و مداوم که به صورت سرفه های شدید و مداوم برای یک ساعت و یا سه بار یا بیشتر دوره سرفه در یک شبانه روز، کاهش یا تغییر احساس چشایی و بویایی به معنای عدم احساس کامل بو یا مزه و یا تغییر احساس بو و مزه نسبت به حالت نرمال وجود داشته باشد.
جوانبخت با اشاره به بیماری التهابی مولتی سیستمیک(MIS-C) در کودکان، گفت: پزشکان معتقدند کودکان ۲ تا ۱۵ سال ممکن است این سبک از تظاهرات کروناویروس جدید را تجربه کنند.
وی افزود: بر طبق گزارش دانشگاه جان هاپکینز تب ۳۸ درجه سلسیوس و بیشتر که به مدت ۲۴ساعت یا بیشتر طول بکشد و با حداقل یکی از علایم ضعف یا خستگی غیرطبیعی، راشهای قرمز، درد شکم، اسهال یا استفراغ، لبهای قرمز خشک شده، چشمان قرمز و تورم دست یا پا همراه باشد، نشانگر این سندرم است.
مسئول تولید محتوای علمی ستاد دانشجویی مقابله با کرونا در اصفهان تصریح کرد: در صورتی که کودک شما علائمی مانند کاهش سطح هوشیاری و ناتوانی در بیدار شدن، سختی در تنفس، عدم توانایی در نگهداری مایعات دریافتی و یا لبان آبی رنگ دارد باید با اورژانس تماس بگیرید.
جوانبخت اضافه کرد: در صورت وجود علائم غیر اورژانسی با پزشک کودک خود مشورت کنید. همچنین در صورت صلاحدید برای کودکان باید تست تشخیصی انجام دهید و تا زمان اعلام نتیجه از ارتباط او با دیگران جلوگیری شود.
میزان ویروس قابل انتقال در دهان کودکان به اندازه بزرگسالان است
وی در پاسخ به این پرسش که آیا کودکان هم مانند بزرگسالان می توانند ویروس را به سایرین چه کودکان و چه بزرگسالان منتقل کنند، اظهار کرد: اما کمتر یا بیشتر بودن این انتقال در مقایسه با بزرگسالان هنوز مشخص نیست. علیرغم اینکه علائم کودکان معمولا خفیف تر از بزرگسالان است، میزان ویروس قابل انتقال در دهان کودکان به اندازه بزرگسالان است.
وی در پاسخ به اینکه چگونه از کودکان خود در دوران همه گیری کووید۱۹ مراقبت کنیم؟ گفت: طبق توصیه cdc شست و شو و بهداشت دستها، دوری کردن از افراد مبتلا یا مشکوک، رعایت فاصله اجتماعی برای کودکان، استفاده از ماسک برای کودکان ۲ سال و بیشتر، ضدعفونی کردن سطوحی که کودک با آنها در ارتباط است، شست و شو مرتب مواردی مانند اسباب بازیهای قابل شست و شو که کودک با آنها سر و کار دارد از مواردیست که می توانید جهت پیشگیری ابتلا فرزندتان به این بیماری انجام دهید.
جوانبخت ادامه داد: سعی کنید الگوی خوبی برای کودکتان جهت رعایت موارد پیشگیرانه باشید و هر روز این موارد را برای او یادآوری و با او تمرین کنید. فراموش نکنید با محدود کردن کودکتان فعالیتهای جایگزین در نظر بگیرید. برای مثال ارتباط با دوستان و هم بازی های کودکتان را به صورت مجای برایش فراهم کنید. همچنین در مورد این بیماری و پاندمی موجود با او صحبت کنید و به سوالاتش پاسخ دهید.
درحالیکه ۱۰ ماه از شیوع کرونا ویروس جدید در دنیا می گذرد و هنوز هیچ داروی خاصی توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده تأیید نشده و درمان کووید ۱۹ تا حد زیادی حمایت کننده و شامل پیشگیری و مدیریت عوارض است، ضرورت توجه بیشتر به کودکان و جلوگیری از ابتلای آنها در این روزها که فصل بازگشایی مدارس و حضور بیشتر این قشر در جامعه است، بیشتر نمود پیدا می کند.