بین ایران و آمریکا مذاکره‌ای نبوده، نیست و نخواهد بود

سعید خطیب زاده، صبح روز دوشنبه در نشست هفتگی خود با خبرنگاران در پاسخ به سوالی در ارتباط با اظهارات ترامپ مبنی بر رسیدن به توافق با ایران در طی مدت خیلی کوتاهی و همچنین انتشار گزارشی از سوی روزنامه الجریده کویت مبنی بر اینکه مذاکرات پنهانی بین ایران و آمریکا در عمان در حال برگزاری است با کنایه گفت: به نظرم آقای ترامپ باید ذهن شان را جمع و جور کند تا بالاخره می‌خواهند نصفه روزه با ایران به نتیجه برسند یا چیز دیگری.

خطیب زاده تاکید کرد: ما معتقدیم آقای ترامپ هیچ فهم درستی از ماهیت روابط بین‌الملل و روابط ایران و آمریکا ندارد و گویی مشاوران ایشان نیز قرار نیست که این موضوع را بفهمند.

این دیپلمات ارشد کشورمان خاطرنشان کرد: نه مذاکره‌ای بین ایران و آمریکا بوده است، نه مذاکره‌ای هست و نه مذاکره‌ای خواهد بود. به نظرمان اینگونه سخنان مصرف داخلی دارد و شاید به درد ترامپ بخورد، ولی به درد روابط ایران و آمریکا نمی‌خورد.

خطیب زاده با تکرار مواضع قبلی ایران در ارتباط با آمریکا گفت: مواضع جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با آمریکا ثابت، قاطع و روشن است و ما بدون لکنت این مواضع را بار‌ها گفته ایم.

سخنگوی وزارت خارجه خاطرنشان کرد: راه روشن است. آمریکا باید خطای بزرگی که انجام داده است را بپذیرد. آن را جبران کند به قوانین بین المللی احترام بگذارد و روندی که در پیش گرفته را علیه ایران که یک روند ضد بشری است جبران کند و خسارت‌هایی را که به ایران از طریق این جنگ‌ها و تجاوز‌ها به ملت ایران وارد کرده جبران کند. شاید بعد از این مراحل بتواند در گوشه‌ای از اتاق برجام جایی را برای خود پیدا کند.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوالی در ارتباط با سفر اخیر وزیر خارجه عراق به تهران و اینکه آمریکا در چند روز اخیر اعلام کرده که قصد دارد سفارت خود را در بغداد تعطیل کند و آیا این موضوع ربطی به سفر وزیر خارجه عراق به ایران داشته است یا نه؟ گفت: این سفر در قالب سفر‌های عادی است که بین دو کشور در جریان است و بار‌ها اینگونه سفر‌ها انجام شده است که البته شیوع ویروس کرونا باعث شده که این سفر‌ها کمی محدودتر شود، ولی رایزنی و گفتگو بین مقامات دو کشور به صورت مرتب وجود دارد.

وی ادامه داد: در چارچوب روابط دو کشور قرار است در آینده نزدیک هیات فنی عراق به ایران سفر کند تا در مورد موضوع اروند رود و لایروبی آن و بحث راه آهن بین مقامات دو کشور رایزنی‌ها و گفتگو‌هایی صورت بگیرد.

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان همچنین خاطرنشان کرد: ایران تعرض به اماکن دیپلماتیک را به هر شکلی محکوم می‌کند. متاسفانه ما در چند ماه گذشته شاهد حمله به اماکن دیپلماتیک‌مان بوده ایم و اطلاع دقیق داریم که این حملات و تعرضات با تحریک عوامل خارجی صورت گرفته است.

وی همچنین در ارتباط با مطلب منتشر شده در یکی از روزنامه‌های صبح کشور در ارتباط با مواضع آیت الله سیستانی در دیدار با نماینده سازمان ملل در عراق و واکنش‌هایی که از سوی برخی مسئولان در عراق و ایران به همراه داشته است گفت: در مورد اتفاق تلخی که اشاره کردید باید بگویم که این موضع هیچ ربطی به ارکان جمهوری اسلامی ایران ندارد. جمهوری اسلامی ایران بر اساس مرجعیت شکل گرفته و مرجعیت همواره در ایران و عراق حافظ صلح و امنیت بوده است و آیت الله سیستانی نقش بی بدیلی در عراق دارد و ایشان دارای جایگاه رفیعی بین شیعیان در سراسر جهان از جمله ایران و عراق است.

وی گفت: جمهوری اسلامی ایران برای این رکن مهم و اساسی احترام ویژه‌ای قائل است و طبیعی است که ما تحمل نمی‌کنیم که به جایگاه مرجعیت تخطی صورت بگیرد.

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان همچنین در پاسخ به سوال دیگری در ارتباط با تحولات اخیر در لبنان واستعفای نخست وزیر پیشنهادی این کشور اظهار کرد: آنچه که اشاره شد موضع داخلی لبنان است و ما معتقد هستیم که باید این مسائل در داخل لبنان حل و فصل شود.

وی با بیان اینکه من نخست وزیر معرفی شده را با توجه به اینکه مدتی در آلمان ماموریت داشتم به شخصه می‌شناسم. جمهوری اسلامی ایران تاکید دارد: آنچه که در لبنان رخ می‌دهد باید در چارچوب خواست مردم این کشور و روند داخلی آن صورت گرفته و پیگیری شود.

وی گفت: هر کشوری بتواند به پیشبرد این روند کمک کند خوب است، ولی ما تاکید داریم که تصمیم گیری نهایی در این زمینه با مردم لبنان است. ما به طرف‌های لبنانی اعلام آمادگی کرده ایم که در حل این روند کمک کنیم، ولی باز هم تاکید داریم که تصمیم گیر نهایی در این زمینه مردم لبنان هستند.

وی همچنین در پاسخ به سوالی در ارتباط با مذاکرات بین ایران و فرانسه در ارتباط با تحولات لبنان گفت: بین ایران و فرانسه در مورد روند تحولات در لبنان صحبت‌هایی شده از جمله گفت وگویی که روسای جمهور دو کشور داشتند، ولی بر این موضوع تاکید می‌کنیم که ما از هیچ دولت خارجی درخواست نمی‌کنیم که در امور داخلی لبنان به صورت مستقیم دخالت کند چرا که معتقدیم هیچ دخالتی به حل و فصل این موضوع کمک نمی‌کند. بلکه مناقشه را بزرگتر می‌کند. ما بین کمک و دخالت مرز قائل هستیم و هر دولتی از جمله فرانسه بتواند با حسن نیت به پیشبرد روند در لبنان کمک کند ما به آن احترام می‌گذاریم.

وی با بیان اینکه ما با گروه‌های مختلف لبنانی در ارتباط هستیم و امیدواریم که این قضیه حل و فصل شود، گفت: موضوع لبنان، موضوع تروریست، تحریم‌های ناجوانمردانه آمریکا و دخالت برخی از کشور‌های منطقه‌ای با دستورکار‌های مشخص در امور داخلی این کشور است و همانطور که بار‌ها اعلام کرده ایم ما معتقدیم که این مردم لبنان هستند که باید در مورد کشورشان و آینده آن تصمیم‌گیری کنند.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه از چندی پیش برای پیگیری پرونده ترور سردار سلیمانی گویی کمیته مشترکی بین ایران و عراق شکل گرفته است و از طرف دیگر در دیدار فواد حسین با رئیس جمهور و وزیر خارجه مقامات ایران بر پیگیری این پرونده تاکید کردند و آیا این همکاری‌ها تا کنون به نتیجه مشخصی رسیده است، گفت: آنچه که در ترور ناجوانمردانه سردار سلیمانی رخ داد نه تنها علیه ایران بلکه علیه حاکمیت ملی عراق نیز بود. رفتار آمریکایی‌ها با عراق مثل یک رفتار اشغالگر شده است و با عزت ملی عراق در تضاد است.

وی با بیان اینکه مصوبه پارلمان عراق مبنی بر خروج نیرو‌های نظامی آمریکا از این کشور موید این نگاه است گفت: در مورد پیگیری ترور شهید سلیمانی بین ایران و عراق به صورت مشترک پیگیری‌هایی انجام شده است و ما انتظار داریم که دولت عراق در این زمینه فعال‌تر عمل کند. پیگیری روند این پرونده فقط معطوف به همکاری‌های مشترک دو کشور نیست. ما خود از ابعاد حقوقی و بین المللی این موضوع را در مجامع مختلف پیگیری کرده و می‌کنیم.

سخنگوی وزارت خارجه تاکید کرد: ما اهل تهدید نیستیم. اهل اقدام هستیم و آن چه که آن شب رخ داد نه فراموش شده و نه هیچ‌گاه بخشیده می‌شود.

سخنگوی وزارت خارجه در مورد برخی از اخبار منتشر شده مبنی بر سفر وزیر امور خارجه کشورمان به چین در آینده نزدیک گفت: سفر‌های دیپلماتیک و کاری وزیر امور خارجه به محض نهایی شدن از سوی این وزارتخانه اعلام می‌شود و برخی از گمانه زنی‌های زودتر از موعد باعث ایجاد برداشت‌هایی می‌شود و ما در وزارت خارجه هر موقع سفری نهایی شد آن را اعلام می‌کنیم. چرا که این سفر‌ها باید هر کدام مسیر خاص خود را از نظر هماهنگی و تشریفات طی کنند.

سخنگوی وزارت خارجه با اشاره به روابط ایران و چین گفت: مراودات بین پکن و تهران در جریان است و متوقف به انجام سفر نیست. گفتگو‌های خوبی بین مقامات دو کشور از طریق مختلف انجام می‌شود و سفر مقامات دو کشور به پکن و تهران همواره در دستور کار ایران و چین بوده است.

وی ادامه داد: در حال حاضر فعلا هیچ دستور کار ضروری برای سفر آقای ظریف به چین وجود ندارد و به محض اینکه چیزی در این زمینه نهایی شد آن را اعلام می‌کنیم.

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان همچنین در پاسخ به سوال دیگری در ارتباط با اظهارات نخست‌وزیر کویت و تاکید او مبنی بر اهمیت انجام گفتگو بین ایران و کشور‌های حاشیه خلیج فارس و پاسخ ایران به این موضوع، گفت: پیش از این پاسخ ایران به این اظهارنظر‌ها داده شده، در قالب طرح‌هایی که در این ارتباط ارائه کرده که آخرین طرحی که ما در این زمینه ارائه کردیم طرح صلح هرمز بوده است. ما امیدواریم هر چه زودتر زمینه برای انجام گفت‌وگوی فراگیر در منطقه خلیج فارس مبتنی بر گفتگو‌های درون زا فراهم شود و ما در طرح‌هایی که ارائه کرده‌ایم مبانی چنین گفتگو‌هایی را ارائه کرده‌ایم و تنها می‌ماند اراده سیاسی طرف‌های مقابل.

وی با استقبال از اظهارات نخست‌وزیر کویت گفت: دولت کویت همواره حامی این جریان بوده است و امیدواریم که کویت بتواند دیگر کشور‌هایی که در منطقه تمایل چندانی به اینگونه طرح‌ها ندارند را در مورد این طرح‌ها با خود همراه کند.

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان همچنین درباره اتفاقات رخ داده در منطقه قره باغ و نگاه ایران به این موضوع خاطرنشان کرد: اتفاقات خوبی رخ نداده است و منطقه بیش از این تحمل خشونت ندارد. ما بلافاصله بعد از این تحولات با مقامات آذربایجان و ارمنستان رایزنی کردیم و تاکید بر این کردیم که باید این درگیری هر چه زودتر خاتمه پیدا کند و گفتگو‌ها در این کشور آغاز شود. ما فکر می‌کنیم که باید یک آتش‌بس فوری و ترک مخاصمه در منطقه به وجود آید که در ادامه آن گفتگو‌هایی بین دو کشور صورت بگیرد. چرا که گفتگو‌های دو جانبه تنها راه حل، حل این مناقشات است. سیاست ایران در مورد این مناقشات تغییری نکرده و ما خواهان کمک برای تسهیل این گفتگو‌ها بوده و هستیم و معتقدیم که راه حل نظامی راه حل پایداری برای حل این مسائل نیست. ایران برای کمک به حل این بحران از تمام ظرفیت‌های خود استفاده می‌کند. ما با دقت و حساسیت بالا در حال پیگیری تحولات در منطقه هستیم. به صورت مداوم با طرف‌های درگیر در ارتباط هستیم و به دنبال این هستیم که آتش بسی فوری به وجود آید.

سخنگوی وزارت خارجه در همین چارچوب ادامه داد: ما طی این چند دهه بار‌ها به صورت عملی و اجرایی سعی کرده‌ایم که این موضوع در فضای دو جانبه بین ارمنستان و آذربایجان فیصله پیدا کند. ایران با دو کشور آذربایجان و ارمنستان رابطه خوبی دارد و تلاش داریم که دو کشور را در مسیر کلی حل اختلافات کمک کنیم و آنچه که اکنون شاهد آن هستیم درگیری‌های بی‌جا و تنش‌زا بین دو کشور است. ما هر دو طرف را به توقف خشونت‌ها و آتش بس دعوت می‌کنیم. ما از هر دو پایتخت می‌خواهیم که زمینه‌ای را فراهم کنند که خشونت‌ها متوقف شود، تلفاتی در منطقه ایجاد شود و سپس گفتگو‌ها بین دو کشور صورت بگیرد. جمهوری اسلامی ایران در تلاش است که از طریق قوانین و مقررات بین‌المللی و اصل انصاف کمک کند که این بحران خاتمه پیدا کند.

وی همچنین با بیان این که مسئله افغانستان، موضوع دائمی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران و موضوع دائمی همسایگی است، گفت: برخلاف برخی کشور‌ها که به افغانستان حمله کرده، مردم بی دفاع را بمباران کرده و کشته اند و به بهانه‌های واهی سال‌ها افغانستان را اشغال کرده اند، موضع ما همواره آشکار بوده است.
خطیب‌زاده تاکید کرد: از تمام مسیر‌هایی که به گفتگو‌های درون افغانی کمک کند، حمایت خواهیم کرد. قانون اساسی افغانستان به عنوان دستاورد بزرگ ملت افغانستان مهم است.