تحریمهای جدید ارتباط این بانکها را با نظام پولی بینالمللی قطع میکند. استیون منوچین، وزیر خزانهداری آمریکا درباره این تحریمها گفت «اقدام امروز برای تعیین بخش مالی و تحریم ۱۸ بانک بزرگ ایرانی نشانگر تعهد ما به متوقف کردن دسترسی غیرمجاز به دلارهای آمریکا است. برنامه تحریمهای ما تا زمانی که ایران حمایتش از فعالیتهای تروریستی را متوقف کند و به برنامههای هستهایاش پایان دهد، ادامه خواهد داشت. اقدامات ما همچنان تبادلات بشردوستانه برای حمایت از مردم ایران را مجاز خواهد ساخت!»
مدت ۴۵ روز به شرکتهای خارجیای که با این بانکها کار میکنند مهلت داده شده است که پیش از مواجه شدن با تحریمهای ثانویه فعالیت شان را متوقف کنند.
حال این سؤال مطرح میشود که اهداف دولت ترامپ از وضع این تحریمها چیست؟ و ایران در قبال این تحریمهای جدید باید چه واکنشی از خود نشان دهد؟
برای بررسی بیشتر این موضوع، ایسنا با علی امیدی- استاد علوم سیاسی و روابط بینالملل دانشگاه اصفهان و اصغر سلیمی - نماینده مردم سمیرم در مجلس شورای اسلامی به گفتوگو پرداخت که در ادامه میخوانید:
«سادیسم سیاسی» مقامات آمریکایی مشهود است
امیدی با بیان اینکه اهداف مختلفی در پشت تحریم بانکهای ایران وجود دارد، گفت: در وهله اول شاهد یک برخورد سادیسمی از طرف مقامات آمریکایی نسبت به ایران هستیم و ظاهراً هر چه بیشتر ملت و حکومت ایران را تحت فشار قرار دهند و مردم را دچار فقر و گرسنگی کنند لذت بیشتری میبرند که این ادعا را بر اساس کلام و توئیت هایی که دولتمردان آمریکا منتشر میکنند مطرح میکنیم. ترامپ روز گذشته با الفاظ رکیک از ایران یاد کرد و ملت ایران را بار دیگر تهدید کرد.
وی افزود: بنابراین یکی از علتهای این تحریمها «سادیسم سیاسی» مقامات آمریکایی است که نسبت به ملت ایران این سادیسم را دارند. اما یکی دیگر از این علتها نزدیک شدن به انتخابات آمریکا است، ۴ سال است که به مردم آمریکا قول دادهاند که ایران را سر میز مذاکره میآورند و توافق اوباما بد بود و خروج ما از برجام مؤثر بود. نه تنها این وعدهها محقق نشد بلکه امروز ذخایر اورانیوم غنی شده در ایران از گذشته بیشتر است و سایت فردو را دوباره راهاندازی کردهایم.
اهداف انتخاباتی و جلب نظر صهیونیستها از علل تحریمها است
این استاد علوم سیاسی و روابط بینالملل دانشگاه اصفهان با بیان اینکه ترامپ در ۴ سال گذشته دستاوردی در قبال ایران نداشته است، گفت: هماکنون ترامپ وعده داده که بعد از پیروزی در انتخابات در یک ماه اول با ایران به توافق میرسد. امروز دست ترامپ خالی است و ادعای تحریم ۱۶ بانک ایرانی به این منظور است که در منظر مردم آمریکا خوش وجهه قلمداد شود.
امیدی تصریح کرد: دلیل سوم این تحریمهای جدید، خشنودسازی و جلب نظر لابیهای صهیونیستی و عربی مستقر در آمریکا است که از ترامپ حمایت مالی و هزینههای تبلیغاتی او را تأمین میکنند. اما اگر بخواهیم این سؤال را مطرح کنیم که ترامپ با این تحریمها به اهداف خود میرسد بستگی به این دارد که هدف را چه چیزی تعریف کنیم.
تشدید تحریمها، سیاست ایران را تغییر نمیدهد
وی ادامه داد: اگر هدف را این تعریف کنیم که فشار بر زندگی مردم بیشتر میشود و ملت و حکومت دچار مشکل میشوند این هدف محقق خواهد شد. درست است که این بانکها مورد تحریم ثانویه نبودهاند، ولی در کل سیستم بانکی جهان با ایران همکاری نمیکرد و هر جایی نام موسسه مالی ایران مطرح میشد از همکاری اجتناب میکردند، اما به هر حال آب باریکهای برای ایران بود تا از این محل تراکنشهای مالی به شکل محدود انجام شود.
این استاد علوم سیاسی و روابط بینالملل دانشگاه اصفهان، گفت: اما اگر هدف را این بدانیم که ایران با این تحریمها تسلیم شود و پای میز مذاکره با ترامپ برود و در آستانه انتخابات امتیازی به او بدهد یا بتوانند در ایران شورش به پا کنند چنین هدفی محقق نخواهد شد. آمریکا به دنبال شورش همگانی در ایران است تا دولت را به تسلیم وا دارد.
امیدی افزود: این فشارها هر چقدر هم تشدید شود سیاست ایران را در منطقه و در قبال آمریکا تغییر نمیدهد. از این جهت آمریکا به هدف خود نمیرسد.
ادعای آمریکا در خصوص تحریم نکردن اقلام دارویی کذب است
وی با بیان اینکه ادعای آمریکا در خصوص تحریم نکردن اقلام دارویی کذب محض است، یادآور شد: هدف این تحریمها افزایش درد و رنج مردم ایران است. همیشه این ادعا را داشتهاند که دارو تحریم نشده و اگر این ادعای آمریکا درست بود ایران به دیوان دادگستری بینالمللی شکایت نمیکرد. به هر حال افکار عمومی در آمریکا و جهان به این موضع حساس هستند که جلوی ورود دارو به یک کشور گرفته شود به همین دلیل همیشه ادعا میکنند که دارو جز تحریمها نیست.
این استاد علوم سیاسی و روابط بینالملل دانشگاه اصفهان، اظهار کرد: مبادلات دارویی بیشتر به شکل واسطهای انجام میشود و ایران با صادر کردن نفت یا کالاهای دیگر با چند واسطه و هزینه بیشتر داروی مورد نیاز خود را تأمین میکند.
امیدی در خصوص واکنش ایران به این تحریمها، گفت: ایران باید صبر کند تا انتخابات آمریکا برگزار شود، معتقدم بعد از انتخابات آمریکا سوا از اینکه چه کسی رئیسجمهور میشود سیاست ایران باید عوض شود. اگر ترامپ بیاید باید یک سیاست پارادایمی در سیاست خارجی ایران اتخاذ شود تا آمریکا نتواند تمام راهها را ببندد و مناقشه نظامی راه بیندازد.
وی افزود: جهان باید بفهمد که ایران در قبال این فشارها منفعل عمل نمیکند. اما اگر بایدن سر کار بیاید باید سیاست ایران بسیار سنجیده باشد. نباید اینگونه فکر کنیم که تحریمها یک روزه برداشته میشود هر چند که بار روانی خواهد داشت و جو کاذب قیمتها کاهش پیدا میکند. باید تکلیف روشن شود تا با عوض شدن روسای جمهور، قراردادهای قبلی لغو نشود. بنابراین باید تضمینهای عینی و بلند مدت در جهت رفع و تعلیق تحریمها و پذیرش تحولات برجامی داده شود.
شانس بایدن از ترامپ بیشتر است
این استاد علوم سیاسی و روابط بینالملل دانشگاه اصفهان، خاطرنشان کرد: راه هموار نیست، اما نیاز به چکشکاری دارد تا تکلیف ایران با آمریکا روشن شود تا اگر از ایران تعهد برجامی میخواهند خودشان هم به تعهداتشان عمل کنند. این امر نیاز به یک ساز و کار قانونی دارد و پیشنهاد این بوده که در کنگره آمریکا به تصویب برسد که البته فعلاً بعید است با وجود اکثریت جمهوریخواهان کنگره چنین چیزی تصویب شود.
امیدی گفت: طبق نظرسنجیها فعلاً بایدن جلو است، منتها تفاوتی که نظرسنجیهای کنونی با نظرسنجیهای سال ۲۰۱۶ دارد این است که نوسان نظرسنجیها خیلی محدود است و همیشه بایدن ۶ تا ۷ درصد جلوتر از ترامپ است، اما در سال ۲۰۱۶ نوسان در نظرسنجیها بالا بود در حالی که هماکنون این چنین نیست. ویروس کرونا تلفات زیادی در آمریکا داشته و مردم در انتخابات معمولاً وضع حال را میبینند و اقتصاد آمریکا ۵ درصد کوچکتر شده است. با توجه به این شواهد شانس «جو بایدن» برای پیروزی در انتخابات بیشتر است.
تحریمهای جدید چیزی جز تبلیغ انتخاباتی نیست
همچنین سلیمی گفت: با توجه به اینکه به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نزدیک میشویم ترامپ به دنبال این است که طرفداران افراطی خود و لابی صهیونیستها در این کشور را خشنود کند تا با فعالیت بیشتر این دو جریان بتواند در انتخابات، آرای بیشتری را به خود اختصاص دهد.
وی با بیان اینکه این حرکت ترامپ انتحاری است، افزود: در میان بانکهای تحریم شده چند بانک بحث واردات غذا و دارو را انجام میدادند که با این تحریمها رسیدن داروهای حیاتی به ایران با مشکل مواجه میشود و از آن گذشته این تحریم با شعارهای دولت آمریکا که مدعی است دارو و اقلام بشر دوستانه جز تحریمها نیستند در تضاد آشکار است.
ایران باید روی توان داخلی خود تمرکز کند
نماینده مردم سمیرم در مجلس شورای اسلامی گفت: ترامپ به هر شکل ممکن قصد دارد در انتخابات پیش رو پیروز شود، اما ایران نباید به این تحریمها توجه کند و توان خود را روی نیروهای مستعد داخلی خود بگذارد تا داروهای مورد نیاز را در داخل تولید کنیم.
جامعه جهانی در خصوص تحریمهای جدید ورود میکند
سلیمی با بیان اینکه تحریمها هم نمیتواند تا ابد استمرار یابد، تصریح کرد: آمریکاییها وقتی میبینند با تمام این فشارها مردم ایران روی پای خود ایستادهاند، در برابر دشمن ایستادگی میکنند و نگاهشان به بیرون از مرزها نیست در نهایت عقبنشینی خواهند کرد. هماکنون بهترین فرصت برای توانمندسازی داخلی در تمام عرصهها است و مانند خیلی از ملتها که توانستند علیرغم فشارهای بینالمللی کشورشان را بسازند ما هم میتوانیم از ظرفیتهایی که به وجود آمده برای توانمندسازی کشور استفاده کنیم.
وی خاطرنشان کرد: به هر حال تحریمها روی دارو در کوتاهمدت تأثیر منفی میگذارد و جامعه جهانی در این موضوع ورود خواهد کرد تا برای تأمین مواد غذایی و دارو ایران دچار مشکل نشود. دشمن باز هم فشار خواهد آورد تا مردم را از وضعیت کشور نا امید کند، اما بدون شک به اهداف خود نخواهد رسید چرا که بیش از ۴۰ سال است که این فشارها را بر ملت ایران وارد کردهاند و هر بار با شکست مواجه شدهاند.