کرونا جشنواره فیلم فجر را به تعطیلی می‌کشاند؟
برای اهالی فرهنگ و هنر، نیمه دوم سال همواره با برگزاری جشنواره‌های مهم و رویدادهای بزرگ فرهنگی همراه بوده است. جشنواره‌هایی که به طور مستقیم بر هنر و هنرمندان رشته‌های مختلف تاثیر می‌گذارد و نقش به‌سزایی در پویایی و پیشرفت مسیر هنری و فرهنگی این سرزمین دارند. علاوه بر ماه بهمن که مصادف با پیروزی انقلاب اسلامی است و شاهد برگزاری جشنواره‌های مهمی مانند جشنواره فیلم فجر، تئاتر فجر و موسیقی فجر هستیم در آبان‌ماه نیز جشنواره تاثیرگذار فیلم کوتاه تهران و جشنواره موسیقی نواحی برگزار می‌شد.
امسال شیوع کرونا همه ابعاد زندگی مردم دنیا را تحت تاثیر خود قرار داده است. این اتفاق باعث شده تا مسئولان و برگزارکنندگان جشنواره‌ها برای یافتن راه‌حل‌هایی جهت برگزاری جشنواره‌ها اقداماتی را تدارک ببینند. راه‌حل‌هایی که شاید با به کارگیری آنها بشود هم جشنواره را برگزار و هم پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کرد.
احمد صدری دبیر سیزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران با بیان اینکه قرار است این جشنواره در آبان برگزار شود، درباره شیوه برگزاری این دوره گفته است: «جشنواره امسال دو بخش دارد؛ بخشی به صورت آنلاین برگزار می‌شود و بخش دیگر به صورت آفلاین. بخش آنلاین در چهار روز در فضاها و مکان‌های تاریخی کرمان اجرا خواهد شد.»
جشنواره فیلم فجر یکی از نمادهای جشن‌های انقلاب
حسین مسافرآستانه دبیر سی و نهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر درباره وضعیت برگزاری این دوره گفته، «بخش‌های جشنواره سی‌ونهم تغییر خواهد داشت و شاید جشنواره امسال جمع و جورتر نسبت به دوره‌های گذشته برگزار شود و برخی بخش‌ها با هم تلفیق یا ترکیب شوند. به طور قطع بخشی از سی و نهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر به صورت مجازی برگزار خواهد شد و درباره اینکه کدام بخش‌ها به این شکل برگزار می‌شوند، تصمیم‌گیری می‌شود.»
اما رییس سازمان سینمایی در گفت‌وگوی مشروح در برنامه نقد سینما درباره زمان برگزاری گفت: «منطق این است که جشنواره در بهمن‌ماه برگزار شود، هرچند ایده دیگر هم این بود که زمان برگزاری را تغییر دهیم. در حال حاضر جشنواره فیلم فجر به یکی از نمادهای اصلی جشن‌های انقلاب تبدیل شده است به همین دلیل در اختیار ما نیست که زمان آن را تغییر دهیم. شاید در مورد سایر جشنواره بتوانیم اینکار را انجام دهیم، اما درمورد جشنواره فیلم فجر امکان‌پذیر نیست.»
طباطبایی‌نژاد دبیر سی و نهمین جشنواره فیلم فجر درباره چگونگی برگزاری این جشنواره هفته پیش بیان کرد: «می‌خواهیم جشنواره فیلم فجر را محدود با رعایت موارد ایمنی و بهداشتی برگزار کنیم. منظور از محدود هم استفاده از ۵۰ درصد ظرفیت سالن‌هاست. در واقع الگوی ما جشنواره ونیز است که در دوران کرونا برگزار شد.»
سیدغلامرضا موسوی رییس هیات مدیره اتحادیه صنف تهیه‌کنندگان و از سینماگران پیشکسوتی که داوری و حضور بسیاری در دوران مختلف جشنواره‌های فیلم داشته است، پیشنهادهایی درباره چگونگی برگزاری جشنواره فیلم فجر دارد.
برگزاری جشنواره با نگاه جدید
موسوی درباره چگونگی برگزاری جشنواره‌ها بویژه جشنواه فیلم فجر که قرار است در بهمن‌ماه برگزار شود، گفت: با توجه به شرایط ایجاد شده، به نظر می‌رسد در بهمن‌ماه شرایط مناسب نباشد. بنابراین برگزاری جشنواره باید با شیوه جدیدی برگزار شود.
به طور طبیعی این جشنواره و دیگر جشنواره‌ها مانند هر سال برگزار نخواهند شد و بیشتر از ۵۰ درصد هیچ سالنی را بلیت نخواهند فروخت. باید بخشی از برنامه‌ها به صورت آنلاین با ویژگی‌هایی از این دست برگزار شوند و با توجه به شرایطی که در آن زمان داریم متفاوت عمل کنیم. مسلما فیلم‌ها به صورت آنلاین نمایش داده نخواهد شد. چون با توجه به اینکه فیلم‌ها تاکنون در جای دیگر نمایش داده نشده‌اند، احتمال سرقت در آنها وجود دارد. بنابراین باید همه فیلم‌ها در سالن‌های سینما نمایش داده شوند و اصلا نمی‌توانند آنلاین باشند.
اما اصل قضیه این است که در هر شکلی سالن‌ها بیش از ۵۰ درصد تماشاچی را نخواهد داشت و فاصله‌های اجتماعی باید حفظ شود، همه این مسائل شرایطی را به وجود می‌آورد که دبیر جشنواره باید همراه با شورای برگزاری، برنامه‌ریزی‌های مفصلی انجام دهند.
برنامه‌ریزی برای ایجاد شرایط مناسب
جشنواره فیلم ونیز نخستین جشنواره مهم سینمایی بود که بعد از شیوع ویروس کرونا در دنیا برگزار شد. جشنواره‌ای که در برخی بخش‌ها حضوری برگزار شد و مورد توجه سینماگران هم قرار گرفت. اما آیا این جشنواره می‌تواند الگوی خوبی برای برگزاری جشنواره فیلم فجر باشد؟
موسوی در پاسخ به این پرسش گفت: زمانی که جشنواره ونیز برگزار شد، شرایط کشور ایتالیا قرمز نبود. ضمن اینکه با فکر کردن و برنامه‌ریزی می‌شود شرایط مناسب کشورمان را فراهم کرد. اما جشنواره ونیز در شرایطی برگزار شد که ایتالیا از شرایط حداقلی و خوبی برخوردار بود. اما تاکنون دو موج کرونا را از سر گذرانده‌ایم و با سومین موج آن در حال مبارزه‌ایم و تا زمان جشنواره مشخص نیست، چند موج دیگر را بگذرانیم یا اینکه روزهای سخت‌تری پیش‌رو نداشته باشیم. همه این موارد می‌تواند برای برنامه‌ریزی موثر باشد. اما به طور قطع شرایط بهتری را نسبت به اکنون نخواهیم داشت.
ضرورت بررسی همه شرایط
رییس هیات مدیره اتحادیه صنف تهیه‌کنندگان درباره راهکار کم کردن تعداد فیلم‌های شرکت‌کننده در جشنواره فیلم فجر افزود: این موضوع باید براساس فیلم‌هایی که به جشنواره ارائه می‌شود تصمیم‌گیری شود و جزو برنامه‌هایی است که دبیر جشنواره و شورای برگزاری آن را بررسی کنند.
معمولا جشنواره فیلم فجر یک شورای برگزاری دارد. خوشبختانه امسال هم جشنواره از یک دبیر جوان و مستعدی که به کار خود تسلط دارد، برخوردار است. مساله کم یا زیاد شدن تعداد فیلم‌ها به برنامه‌ریزی‌هایی نیاز دارد که فهرست فیلم‌هایی که تا آن زمان آماده می‌شوند را تهیه کنند و مجموع همه آنها را ببینند. اگر از اکنون بنشینیم و حکم دهیم که چه تعداد فیلم باید شرکت کند، منطقی نیست. باید دید چند فیلم آماده نمایش می‌شود و چه فیلم‌هایی می‌توانند آثار بهتری برای حضور در جشنواره باشند.
