آنتونی زورکر، گزارشگر آمریکای شمالی بیبیسی در مطلبی که دو هفته پیش از سوم نوامبر نوشته به بیان دلایلی پرداخته که میتواند پیروزی ترامپ را در انتخابات پیش رو در پی داشته باشد. او نوشته است: بایدن در عین حال به خاطر بودجه هنگفتی که جمع کرده است از لحاظ مالی نیز وضع بهتری دارد و میتواند در چند هفته مانده تا روز انتخابات پیام خود را بلند و رسا به گوش رایدهندگان برساند.
تحلیلگران انتخاباتی در روزهای اخیر احتمال کمتری برای پیروزی ترامپ قائل شدهاند. نیت سیلور، سردبیر وبلاگ فایوترتیایت، در حال حاضر بخت پیروزی بایدن را ۸۷ درصد میداند و وبسایت دیسیژن دسک اچکیو نیز بختی ۸۳.۵ درصدی برای او قائل است.
اما این مساله قاعدتا باید یادآور خاطرات تلخی برای دموکراتها باشد. احتمال پیروزی هیلاری کلینتون نیز چهار سال پیش در همین روزها بسیار زیاد قلمداد میشد. و البته همه میدانند که نتیجه آن انتخابات چه شد.
آیا ممکن است تاریخ با پیروزی دیگری برای ترامپ تکرار شود؟ اگر ریاستجمهوری ترامپ ادامه پیدا کند، احتمالا به خاطر یکی از این دلایل خواهد بود.
اکتبر شگفتیساز
چهار سال پیش، تنها ۱۱ روز مانده به انتخابات، جیمز کومی، مدیر سابق افبیآی، اعلام کرد که این نهاد قصد دارد بار دیگر درباره استفاده کلینتون از ایمیل شخصی در دورهای که وزیر امور خارجه بود تحقیق کند. این مساله یک هفته در صدر اخبار انتخابات بود و به کارزار انتخاباتی ترامپ اجازه تنفس داد.
حالا که حدودا دو هفته به انتخابات باقی مانده است، رویداد سیاسی تکاندهنده مشابهی میتواند برای پیروزی ترامپ کافی باشد.
تا اینجا اما شگفتیهای بزرگ به ضرر ترامپ بودهاند - مثل مسائلی که درباره مالیاتهایش مطرح شد و بستری شدن به خاطر ابتلا به کووید-۱۹.
برخی از محافظهکاران میگویند که مقاله روزنامه نیویورک پست درباره لپتاپی مرموز که حاوی ایمیلی است که شاید جو بایدن را به تلاشهای پسرش هانتر برای چانهزنی به نفع یک شرکت گاز اوکراینی مرتبط کند یک زمینلرزه سیاسی است - اما منشاء نامشخص این داستان و نبود جزئیات کافی به این معنی است که احتمالا نظر رایدهندگان زیادی را عوض نخواهد کرد.
اما ترامپ قول داده است که خبرهای بیشتری در راه است. اگر این مقاله صرفا قدم اول بوده باشد و در ادامه اسنادی مستقیم مبنی بر خلافکاری بایدن در زمان معاونت ریاستجمهوری رو شود، آن وقت داستان عوض خواهد شد.
یا شاید اتفاق دیگری قرار است بیافتد که کسی انتظارش را ندارد. اگر قابل پیشبینی بود که دیگر شگفتیساز نمیشد.
اشتباه در نظرسنجیها
بایدن از وقتی که به عنوان نامزد حزب دموکرات انتخاب شد عملا در نظرسنجیهای ملی پیشتاز بوده است. حتی در ایالتهای مهم محل رقابت که فاصله کمتر است نیز بایدن شاهد پیشتازی مداومی بوده است که مقدارش عمدتا بیشتر از حاشیه خطا است.
اما همان طور که انتخابات سال ۲۰۱۶ نشان داد، نظرسنجیهای ملی اهمیتی ندارند و نظرسنجیهای ایالتی نیز ممکن است اشتباه باشند.
پیشبینی ترکیب رایدهندگان در انتخابات ریاستجمهوری - یعنی کسانی که در واقعیت پای صندوق میروند - در هر انتخاباتی کار سختی است، و پیشبینی بعضی از شرکتهای نظرسنجی دفعه پیش اشتباه بود. آنها برای سفیدپوستان تحصیلنکردهای که به ترامپ رای دادند وزن کافی قائل نشده بودند.
با این که روزنامه نیویورک تایمز معتقد است که فاصله بایدن در حال حاضر چنان زیاد است که چنین اشتباهاتی تاثیری بر نتیجه انتخابات نخواهد گذاشت، شرکتهای نظرسنجی در سال ۲۰۲۰ باید با برخی موانع جدید دست و پنجه نرم کنند.
برای نمونه، خیلی از آمریکاییها میخواهند برای اولین بار از طریق پست رای دهند. جمهوریخواهان از همین حالا قول دادهاند که برگههای رای پستی را خیلی جدی به چالش بکشند تا مانع از چیزی شوند که به زعم خودشان تقلب گسترده است - چیزی که دموکراتها میگویند صرفا تلاشی است برای جلوگیری از شرکت مردم در انتخابات.
اگر رایدهندگان برگههای رای را درست پر نکنند یا از رویه درست پیروی نکنند، یا در انتقال برگههای رای تاخیر یا اخلال ایجاد شود، ممکن است به حذف برگههایی منجر شود که هیچ ایرادی ندارند. کمبود حوزههای رایگیری یا نبود نیروی کافی در این حوزهها شاید باعث سختتر شدن رای دادن در روز انتخابات شود و آمریکاییهایی را که شرکتهای نظرسنجی "شرکتکننده احتمالی" قلمداد میکنند دلسرد کند.
پیروزی در ایالتهای محل رقابت
با وجود این که نظرسنجیها حاکی از پیشتازی بایدن است، تعداد ایالتهایی که ترامپ در آنها پیشتاز است یا در حاشیه خطا قرار دارد به اندازهای است که اگر سیر وقایع به نفع او رقم بخورد ترکیب کالج الکترال ممکن است آن طور شود که او میخواهد.
ترامپ در انتخابات پیشین رای کمتری در سطح ملی کسب کرد، اما در کالج الکترال با اختلاف خوبی پیشتاز بود. هر ایالت بسته به میزان جمعیتش تعدادی رای در کالج الکترال دارد.
بعضی از ایالتهایی که دفعه پیش به او رای دادند - مثل میشیگان و ویسکانسین - به نظر میرسد که این بار به او رای نخواهند داد. اما اگر بتواند در بقیه این ایالتها با فاصله اندکی پیروز شود و سفیدپوستان تحصیلنکرده بیشتری را در ایالاتی نظیر پنسیلوانیا و فلوریدا پای صندوق رای بکشد، میتواند به ۲۷۰ رای الکترالی که برای رسیدن به کاخ سفید لازم است برسد.
حتی شاید بایدن و ترامپ هر کدام ۲۶۹ رای الکترال کسب کنند. در چنین وضعیتی نتیجه انتخابات توسط نمایندگان ایالات در مجلس نمایندگان مشخص خواهد شد که شاید به ترامپ رای دهند.
اشتباه از سوی بایدن
کارزار انتخاباتی بایدن تا به امروز نظمی مثالزدنی داشته است.
واقعیت شرایط ناشی از همهگیری ویروس کرونا یا تصمیمی خودخواسته باعث شده است نامزدی که به تپق زدن معروف است خیلی در کانون توجه یا موقعیتهایی که زبانش ممکن است برایش مشکلساز باشد قرار نگیرد.
اما حضور بایدن در برنامههای انتخاباتی حالا دارد جدیتر میشود. حضور بیشتر خطر زدن حرفی یا کردن کاری را که شاید در انتخابات به ضررش شود بیشتر میکند.
ائتلاف انتخاباتی بایدن آش شله قلمکاری از میانهروهای حومهنشین، جمهوریخواههای ناراضی، طبقه کارگر دموکرات قدیمی، اقلیتهای قومی و هواداران واقعی لیبرال است. ترکیبی از منافع مختلف و متضاد که خیلی راحت ممکن است واکنشی عصبی به گفتار و کردار او نشان دهد.
احتمال دیگری که وجود دارد این است که فشار فعالیتهای انتخاباتی بایدن سالخورده را خسته کند و بحثها بر سر توانایی او برای انجام وظایف رئیسجمهور مجددا بالا بگیرد. اگر چنین شود، شکی نیست که ستاد انتخاباتی ترامپ نهایت استفاده را خواهد برد.
شاید تصور بایدن و اطرافیانش این باشد که تنها کار لازم برای تسخیر کاخ سفید گذراندن زمان است. اما اگر دچار لغزش شوند، قطعا نخستین تیمی نخواهد بود که بازی ظاهرا برده را به نحوی در دقایق آخر واگذار میکند.