با گذشت ۱۱ ماه از همه گیری ویروس کرونا در جهان، هر روز ابعاد جدیدی از رفتار این ویروس آشکار میشود. تاکنون مشخص شده است کووید ۱۹ توانایی حمله مستقیم به بافت ریه، قلب، مغز، دستگاه گوارش و کلیهها را دارد. دانشمندان میگویند احتمال آنکه این ویروس بتواند اندامها و بافتهای بیشتری از بدن را درگیر خود کند نیز وجود دارد. با این حال، به تازگی دانشمندان آمریکایی ابعاد دیگری از این موضوع را آشکار کرده اند.
به گزارش ساینس آلرت، دانشمندان دانشگاه واشنگتن اعلام کردند قرنیه که اولین بافت چشم در تماس با جهان بیرون است میتواند از آلوده شدن به وسیله ویروس کرونا جلوگیری کند.
یکی از محققان در این باره گفت: یافتههای ما اثبات نمیکند که تمامی قرنیهها توانایی مقاومت در برابر ویروس کرونا را دارند. با این حال، آزمایشهای ما بر روی تمامی قرنیههای اهدایی نشان دهنده مقاومت آن در برابر کووید ۱۹ بود. با این وجود، ممکن است قرنیه برخی افراد به این ویروس اجازه رشد دهد، اما ما در مطالعات خود به چنین نتیجهای نرسیدیم.
دانشمندان در این تحقیقات بافت قرنیه چشم ۲۵ اهدا کننده و نیز قرنیه چشم موشها را در مقابل ۳ ویروس مختلف شامل کووید ۱۹، ویروس زیکا و ویروس هرپس سیمپلکس ۱ مورد بررسی قرار دادند. ویروس هرپس سیمپلکس ۱ و ۲ از شایعترین ویروسهای بیماری زا برای انسان هستند. ویروس هرپس سیمپلکس ۱، موجب تبخال لب و ویروس هرپس سیمپلکس ۲، موجب تبخال تناسلی میشود. این ویروسها بسیار شایع و مسری هستند. HSV-۱ از طریق بزاق آلوده منتقل میشود، اما HSV-۲ از طریق تماس جنسی انتقال پیدا میکند.
شواهد نشان داد دو ویروس زیکا و هرپس سیمپلکس ۱ توانایی تکثیر در بافت قرنیه چشم را دارند، اما کووید ۱۹ این توانایی را ندارد.
یکی از محققان در این باره گفت: تصور دانشمندان این است که قرنیه و بافت ملتحمه چشم میتواند مکانی برای ورود ویروس کرونا باشد، اما نتایج تحقیقات ما نشان داد کووید ۱۹ توانایی تولید و تکثیر در بافت قرنیه را ندارد. دادههای ما نشان میدهد ویروس کرونا برخلاف ویروس زیکا و هرپس سیمپلکس ۱ نمیتواند به بافت قرنیه نفوذ کند.
دانشمندان میگویند هنوز نمیتوانیم به قطعیت دلیل ناتوانی ویروس کرونا در ورود به قرنیه و بافت ملتحمه را تشریح کنیم. احتمال دارد یک مانع مولکولی به نام اینترفرون لامبدا در چشم که مانع از رشد ویروس در قرنیه میشود دلیل این امر باشد.
به گفته دانشمندان این امر نیازمند تحقیقات بیشتر است. هنوز هم استفاده از عینک و نیز عدم دست زدن به چشم در همه گیری کرونا باید مورد توجه مردم باشد. همچنین باید همچنان به توصیههای بهداشتی در زمینه انتقال کووید ۱۹ از طریق چشم توجه شود.
تحقیقات دیگر چه میگوید؟
تحقیقات روی ۲۱۶ کودک مبتلا به ویروس کرونا در بیمارستان کودکان شهر ووهان چین نشان داد بیش از یک کودک از هر ۵ کودک (۲۳ درصد) آنها علائمی مانند ورم ملتحمه (چشم صورتی) و یا مالش چشم را نشان داده اند. ملتحمه یک غشای نازک و شفاف است که روی صلبیه چشم را پوشانده است. ملتحمه به دلایل عفونی و غیرعفونی ممکن است دچار التهاب و ورم شود. این امر میتواند در هر دو چشم و یا تنها در یکی از چشمان رخ دهد.
در این تحقیق که روی کودکان با میانگین سنی ۷ سال انجام گرفت نشان داد ۴۳ درصد از کودکان بیمار هیچ کدام از علائم ابتلا را نشان ندادهاند. همچنین در میان کودکانی که دارای علائم بوده اند یک سوم آنها تب و یا سرفه خشک داشتند. این در حالی است که ۲۲ درصد تمامی کودکان انواع مختلف علائم مرتبط با چشم را از خود نشان دادهاند.
یکی از موضوعات رایج در میان کودکان مبتلا به کرونا، مالش چشم بوده است. نزدیک به ۴۰ درصد کودکان بیمار، مالش چشم را از خود نشان داده اند.
محققان میگویند مشاهده علائم مرتبط با چشم در کودکان مبتلا به کرونا میتواند به عنوان یکی از راهکارهای شناسایی بیماری در افراد کم سن و سال در نظر گرفته شود.
دانشمندان اعلام کردند کووید ۱۹ میتواند در بلند مدت عوارض سنگینی برای بیماران داشته باشد. محققان در بررسیهای خود مشاهده کردند در برخی بیماران ویروس به سیستم بینایی فرد حمله میکند. دانشمندان با بررسی یک زن ۶۴ ساله کرونایی مشاهده کردند دو ماه پس از بهبودی ردپای ویروس در چشمان وی وجود دارد.
این زن مدتی پس از آنکه از بیمارستان مرخص شد، از وجود درد در هر دو چشمش گلایه داشت. تیم متخصصان مرکز تحقیقاتی بیمارستان ووهان چین پس از دو بار عمل جراحی چشم این زن اعلام کردند پروتئین ویروس کرونا در چشمان این زن وجود دارد. این بیمار در زمان ابتلا به کرونا و پیش از بستری شدن در بیمارستان به مدت ۵ روز از سرفههای خشک و برای ۹ روز از اسهال رنج میبرده است. با این حال، بررسیهای پزشکی در آن زمان نشان داد او هیچ علامت بینایی ابتلا به کرونا را نداشته است.
علائم بیماری این زن ۱۸ روز پس از ابتلا از بین رفت و دو تست کرونایش در یک بازه زمانی ۳ روزه منفی اعلام شد. با این حال، پس از مدتی هر دو چشم این زن درگیر عوارض ابتلا به کووید ۱۹ شد.
پزشکان میگویند این زن دچار گلوکوم (آب سیاه) شده است و این امر میتواند به چشم و عصب بینایی آسیب غیرقابل بازگشت وارد کند و در صورت معالجه نشدن، باعث کوری فرد شود. از عوارض این بیماری میتوان به سفت شدن کره چشم، وجود نقاط کور در میدان دید و نامناسب بودن دید در شب اشاره کرد.
متخصصان با بررسی نمونههای گرفته شده از چشمان این زن، مشاهده کردند آنتی ژن یا همان پروتئین ویروس کرونا در چشمان زن وجود داشته است. از همین رو، دانشمندان میگویند چشمها یکی از اندامهایی هستند که میتوانند از سوی کووید ۱۹ مورد حمله قرار گیرند.