علایم اصلی ۴ مرحله کووید - ۱۹

دکتر مریم السادات میرعنایت فوق تخصص ریه بیمارستان دکتر مسیح دانشوری در آستانه فرا رسیدن ۱۲ نوامبر که توسط سازمان بهداشت جهانی به عنوان روز جهانی پنومونی نام گذاری شده است، در باره این بیماری توضیح داد: این بیماری یک بیماری التهابی شدید ریوی است که هر سال منجر به مرگ تعداد زیادی از مردم می‌شود.

این استادیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، پنومونی یا ذات الریه را یک بیماری شدید التهابی ریوی ذکر کرد که در کودکان زیر پنج سال و افراد بالای ۶۵ سال کشنده است. علامت شایع آن سرفه است و می‌تواند با خلط، درد قفسه سینه، تب و تنگی نفس نیز همراه باشد.

وی با بیان اینکه معمولا پنومونی به علت عفونت‌های باکتریال یا ویرال ایجاد می‌شود، گفت: این روزها ویروس کرونا COVID-۱۹شایع‌ترین علت پنومونی است که می‌تواند در مبتلایان باعث بروز موارد شدید پنومونی و سندرم زجر تنفسی حاد شود.

نحوه تشخیص بیماری پنومونی

دکتر میرعنایت در ادامه گفت: این بیماری بر آلوئل‌ها یا حبابچه‌های هوایی ریه‌ها اثر گذاشته و باعث می‌شود آلوئل‌ها پر از چرک یا مایع شوند که در نتیجه رسیدن اکسیژن به خون با مشکل مواجه می‌شود. درصورتی که اکسیژن خون کاهش یابد سلول‌های بدن نمی‌توانند به درستی کار خود را انجام دهند.

این استادیار دانشگاه با اشاره به اینکه تشخیص این بیماری اغلب براساس علائم بالینی و معاینه صورت می گیرد، افزود: گرافی ساده ریه یا CXRay نیز در تشخیص کمک کننده است و از اسمیر و کشت خلط هم می‌توان برای تشخیص عامل بروز بیماری استفاده کرد.

این فوق تخصص ریه بیمارستان دکتر مسیح دانشوری خاطرنشان کرد: در پنومونی ناشی از کووید ۱۹ تشخیص بر اساس نمونه گیری PCR حلق بینی یا نازوفارنژیال برای یافتن ویروس صورت میگیرد. البته حدود ۳۰ درصد موارد نتیجه تست ممکن است منفی کاذب باشد.

به گفته این استادیار دانشگاه در گرافی ریه مبتلایان ضایعات متعددی(ضخیم شدن دیواره های بینابینی، تیرگی، ادغام و ...) دیده می شود که می‌تواند به صورت محیطی یا پریفرال، دو طرفه و یا منقطع باشد.

انواع پنومونی ناشی از کووید۱۹

دکتر میرعنایت با اشاره به تقسیم بندی پنومونی براساس علایم بالینی گفت: براساس علائم بالینی، پنومونی کووید۱۹ به چهار دسته خفیف، متوسط، شدید و بحرانی تقسیم می‌شود.

- نوع خفیف

وی خاطرنشان کرد: در انواع خفیف علائم بیماری به صورت تب خفیف، لرز، گلو درد، بدن درد، سردرد، علائم گوارشی نظیر اسهال، از دست دادن حس چشایی و بویایی، ضعف و خستگی مفرط بروز می کند.

-نوع متوسط؛ تنگی نفس

به گفته وی در نوع متوسط ( Moderate) علائم به صورت درگیری تنفسی یا تنگی نفس، درد فشاری قفسه سینه بروز کرده که می‌تواند همراه با تب باشد در این بیماران SaO۲ یا اکسیژن خون شریانی بین ۹۰ تا ۹۳درصد است.

-نوع شدید؛ تنگی نفس شدید

دکتر میرعنایت با اشاره به علایم نوع شدید بیماری (Severe) گفت: در مبتلایان به پنومونی نوع شدید شاهد پیشرفت سریع علائم تنفسی هستیم که شامل تنگی نفس شدید، افزایش تعداد یا rate تنفس بالاتر از ۳۰ نفس در دقیقه و افت میزان اکسیژن خون شریانی یا SaO۲به پایین تر از ۹۰ می‌شود.

-نوع بحرانی؛ نارسایی تنفسی، افت اکسیژن شریانی

به گفته این متخصص عفونی دانشگاه در نوع بحرانی یا Critical بیماری پنومونی علیرغم درمان با اکسیژن غیرتهاجمی علایم به صورت نارسایی تنفسی بروز می‌کند و میزان اکسیژن خون شریانی یا SaO۲در بیمار کمتر از ۸۸ درصد است. در این وضعیت بیمار ممکن است در حالت شوک و دچار نارسائی چند ارگان باشد.

چه کسانی در معرض خطر ابتلا به ذات الریه هستند؟

دکتر میرعنایت درخصوص افراد در معرض خطر ابتلا به پنومونی گفت: افراد مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای بیشتر در معرض ابتلا به پنومونی قرار دارند که مبتلایان به دیابت، آسم، CF یا کیستیک فیبروزیس، نارسایی‌های حاد تنفسی COPD، آنمی سلول‌های داسی شکل و ضعف سیستم ایمنی از آن جمله هستند.

دکتر میرعنایت سیگار کشیدن، کاهش توانایی سرفه مثلا در مبتلایان به CVA(سکته مغزی) را از دیگر ریسک فاکتورهای مهم ابتلا به پنومونی ذکر کرد.

رعایت پروتکل های بهداشتی کرونایی؛ مهمترین راه پیشگیری از پنومونی

وی با توجه به این که پنومونی یکی از عوارض بیماری کووید ۱۹ است عدم ابتلا به این بیماری را بهترین راه پیشگیری از پنومونی برشمرد و توصیه کرد که با رعایت پروتکل‌های بهداشتی، زدن ماسک، فاصله گذاری و در خانه ماندن افراد در معرض خطر می‌توان از ابتلا به این بیماری خطرناک پیشگیری کرد.

این فوق تخصص ریه بیمارستان دکتر مسیح دانشوری واکسیناسیون را از دیگر روش‌های پیشگیری پنومونی ذکر کرد که می‌تواند در مقابل ابتلا به پنومونی باکتریال و ویرال فرد را محافظت کند.

دکتر میرعنایت همچنین تزریق سالانه واکسن آنفلوانزا را باعث کاهش ریسک عفونت افراد ذکر کرد و یادآور شد که واکسن پنوموکک نیز می‌تواند علیه استرپتوکک پنومونید موثر باشد.

درمان بیماری؛ موارد متوسط و شدید بستری می‌شوند

استادیار دانشگاه درخصوص درمان بیماران گفت: درمان بیماران در موارد خفیف به صورت سرپایی صورت می‌گیرد که در موارد باکتریال از آنتی بیوتیک استفاده می‌شود.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، دکتر میرعنایت در پایان خاطرنشان کرد: در موارد متوسط و شدید بیمار در مراکز درمانی و بیمارستان بستری شده و داروهای مورد نیاز به صورت درمان تزریقی به کار می‌رود؛ همچنین در صورت پایین بودن سطح اکسیژن خون بیمار از اکسیژن تراپی استفاده می‌شود.