هشدار سازمان ملل درباره تشدید بحران انسانی در اتیوپی
احمد اَبی، نخست وزیر اتیوپی روز پنجشنبه با طرح ادعای پیروزی در نبردهای غرب تیگرای، دشمنانش را به خشونت و سبوعیت در جنگی متهم کرد که از آن به عنوان یک تهدید برای دامن زدن به بی‌ثباتی در منطقه شاخ آفریقا یاد شده است.
حملات هوایی و نبردهای زمینی در تیگرای تاکنون صدها نفر را به کام مرگ کشانده و شمار زیادی از پناهجویان را به سوی سودان سرازیر کرده است.
این نبردها همچنین از دید تحلیل‌گریان اختلافات قومی در اتیوپی را تشدید کرده و اعتبار احمد اَبی، جوانترین رهبر آفریقا را که سال ۲۰۱۹ برنده جایزه صلح نوبل شده، زیر سوال برده است.
نخست وزیر ۴۴ ساله اتیوپی که خود عضوی از بزرگ‌ترین قوم نژادی اتیوپی یعنی «ارومو» است و پیش‌تر در کنار قوم تیگرای با کشور همسایه، اریتره جنگیده با انتشار توییتی از فتح بزرگ نبردهای یک هفته اخیر خبر داد و مدعی شد که «منطقه غربی تیگرای آزاد شده است.»
وی در ادامه پیام توییتری خود اعلام کرد: «ارتش اکنون در حال ارائه کمک ها و خدمات بشردوستانه است و همچنین به تغذیه مردم کمک می‌کند.»
این ادعا در حالی مطرح می‌شود که در پی قطع ارتباطات و ممنوعیت فعالیت رسانه ها در منطقه هرگونه تأیید وضعیت کنونی درگیری‌ها در تیگرای به صورت مستقل دشوار و غیرممکن شده است.
جبهه آزادیبخش مردم، جریانی سیاسی که اداره امور و حاکمیت استان کوهستانی شمال اتیوپی با بیش از ۵ میلیون نفر جمعیت را در دست دارد برای آنچه «حمله خارجی‌ها» خوانده اعلام وضعیت اضطراری محلی کرده است.
نخست وزیر، قوم تیگرای را شروع کننده درگیری‌ها می‌داند
احمد اَبی همواره جبهه آزادیبخش مردم، جریان سیاسی حاکم بر تیگرای را به عنوان آغاز کننده درگیری‌ها معرفی و نیروهای وفادار به این جنبش قومی را به حمله به یک پایگاه نظامی فدرال و به چالش کشیدن دولت مرکزی متهم کرده است؛ حال آنکه سران و ساکنان قوم ساکن در تیگرای می‌گویند که در جریان دو سال زمام‌داری نخست وزیر کنونی همواره مورد آزاد و اذیت قرار گرفتهاند.
از سوی دیگر احمد اَبی با متهم کردن نیروهای وفادار به قوم تیگرای به «وحشی‌گری» گفته است برخی از سربازان دولتی با بی رحمی تمام بر اثر شلیگ گلوله به سر در حالی دست‌ها و پاهایشان بسته شده بود، کشته شده‌اند.
نخست وزیر اتیوپی بدون دادن توضیحات و مستندات بیشتر به شمار سربازانی که به این شکل در یکی از مناطق نبرد کشته‌‌‌اند، اشاره‌ای نکرد.
برخی خبرگزاری‌های بین‌المللی که این خبر را پوشش داده‌اند، اعلام کردند که هنوز شواهدی دال بر صحت گفته‌های نخست وزیر اتیوپی و یا رد این ادعاها از سوی رهبران جبهه آزادیبخش مردم بدست نیاورده‌‌اند. رهبران قوم تیگرای در عوض نیروهای فدرال را به دلیل بمباران‌های هوایی مناطقی در این استان شمالی به «بی رحمی» متهم کرده‌اند.
اوضاح وخیم انسانی در مناطق درگیری
نماینده آژانس رسیدگی به امور پناهندگان سازمان ملل روز پنجشنبه گفت که حدود ۱۱ هزار نفر که تقریبا نیمی از آنها را کودکان تشکیل می‌دهند به دلیل درگیری در مناطق شمالی اتیوپی از این کشور به سودان گریخته‌اند.
سازمان‌های امدادی نیز اوضاع در تیگرای، منطقه‌ای که حتی پیش از درگیری‌ها بیش از ۶۰۰ هزار نفر در آنجا محتاج کمک‌های بشردوستانه بودند را بسیار وخیم گزارش کرده‌اند.
دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل متحد در تازه‌ترین گزارش خود اعلام کرده که سازمان‌های امدادی به دلیل محدود شدن دسترسی‌ها، امکان ادامه کمک‌رسانی و توزیع مواد غذایی، بهداشتی و سایر اقلام ضروری را ندارند.
یک مقام عالی سازمان ملل متحد نیز به شبکه خبری انگلیسی زبان بی بی سی گفته است که کمک‌های حیاتی به صدها هزار نفر در شمال اتیوپی به دلیل تشدید درگیری‌ها در این منطقه با خطر توقف کامل مواجه شده است.
درگیری‌ها از کجا سرچشمه می‌گیرد؟
درگیری‌های اخیر در شمال اتیوپی در واقع نوعی جنگ قدرت میان دولت مرکزی و جبهه آزادیبخش مردم، جریان سیاسی حاکم بر تیگرای است که پیش‌تر قدرتمند‌ترین عضو دولت فدرال ائتلافی در این کشور محسوب می‌شد.
این در حالیست که احمد اَبی، پس از به قدرت رسیدن در سال ۲۰۱۸ تصمیم گرفت به دلیل تشدید اعتراض‌ها و تظاهرات ضد دولتی جبهه آزادیبخش مردم را مهار کند و از نفوذ بالای این جریان سیاسی در دولت فدرال بکاهد.
تنش میان دولت فدرال و جبهه آزادیبخش مردم سال گذشته میلادی با تصمیم نخست وزیر مبنی بر انحلال ائتلاف حاکم که در واقع از چندین حزب منطقه‌ای و قومی تشکیل شده بود، تشدید شد؛ احمد اَبی این تصمیم را یکسال پس از دریافت جایزه صلح نوبل به دلیل پایان دادن به دو دهه درگیری میان کشورش و اریتره اتخاد کرد.
نخست وزیر پس از انحلال ائتلاف حاکم از تاسیس یک حزب واحد ملی به نام حزب رفاه خبر داد اما جبهه آزادیبخش مردم که پیش‌تر به مدت چندین دهه رهبری ائتلاف حاکم را برعهده داشت، از عضویت در آن خودداری کرد.
رهبران تیگرای همچنین می گویند که به شکلی غیرواقعی و ناعادلانه از سوی دولت به اتهام‌های واهی فساد هدف حمله و پاکسازی دولت مرکزی قرار گرفتهاند. سران جبهه آزادیبخش مردم همچنین احمد اَبی را یک رهبر غیرقانونی می‌دانند زیرا به ادعای آنها نخست وزیر به بهانه همه‌گیری بیماری کووید۱۹ انتخابات ملی را به تعویق انداخته است.
از آن سو نیز احمد اَبی برخی از رهبران جبهه آزادیبخش مردم را به «فرار از عدالت» و مخالفت با اقدامات وی برای اصلاح شیوه امور اجرایی در کشورش متهم کرده است.
