دنیا لطیفیان درباره علل مهم گرایش جوانان و نوجوانان به مصرف مواد مخدر، اظهار کرد: بسیاری از والدین تصور میکنند که وقتی نوجوانانی دچار اعتیاد میشوند، در خانواده آنها اعتیاد وجود دارد، فقیر و از لحاظ معیشتی مشکل دارند و یا بچههای طلاق هستند؛ درحالیکه پارامترهای درگیری به اعتیاد در نوجوانان متفاوت از سایر گروههای سنی است و آنها اغلب بهدلیل استرس و اضطراب، عدم اعتماد به نفس و برای کنترل خشم و عصبانیت رو به مصرف موارد مخدر می آورند.
وی تصریح کرد: بحرانهای دوران بلوغ و نوسانات شدید رفتاری که از گوشهگیری تا شور و هیجان غیرقابل کنترل گسترده است، باعث میشود تا بسیاری از نوجوانان در جستجوی آرامش باشند آنها به سرعت درحال تغییر ذائقه و سلایق خود هستند تا مسیر گم شده خود را پیدا کنند به همین دلیل مدتی بهدنبال موسیقی و تئاتر و مدتی درصدد ورزش و نقاشی هستند این تغییر رفتار دینامیکی بخشی از هویتیابی نوجوان است.
لطیفیان ادامه داد: در چنین شرایطی برخی از نوجوانان که مهارتهای اجتماعی را به شکل صحیحی از والدین خود نیاموختند برای کنترل روان خود به سمت آرامشهای کاذب میرود تا به نوعی خود را تخلیه کنند و این سرآغاز اعتیاد است.
این روانشناس بالینی و مشاور خانواده با بیان اینکه انگیزههای مصرف مواد مخدر شکل فانتزی و شیک به خود گرفته است، افزود: تحقیقات میدانی نشان میدهد که انگیزهها و الگوهای مصرف مواد مخدر در حال تغییر است و بهانههای عجیبی برای اعتیاد در نوجوانان و جوانان وجود دارد به طور مثال برخی از افراد به خصوص دختران برای لاغری و رسیدن به وزن مورد نظر خود به جای ورزش و یا کنترل رژیم غذایی اقدام به مصرف مواد مخدر میکنند که این زنگ خطری برای والدین و جامعه است که تغییر ارزش و سبک زندگی تا این اندازه باعث کج فهمی در نسل جدید شده است.
وی اضافه کرد: نوجوانان به مصرف مواد توهمزا و محرک بیشتر از سایر مواد علاقه نشان میدهند و همین امر باعث شده تا مواد صنعتی با عوارض پرخطر بیش از پیش رونق بگیرد به طوری که کلکسیونی از مواد مخدر با نامها و دوزهای مختلف هر روز تولید و شناسایی شود.
لطیفیان بیان کرد: از آنجایی که مغز نوجوان در حال پیشرفت و تکامل است، سلولهای مغزی او پیامهای بلندتری را به قسمتهای دیگر نسبت به سلولهای مغزی فرد جوان میفرستد، این پیامهای شدید کمی عقب و جلو میشود و با ایجاد احساسات شدیدی مثل رضایت از یک فعالیت رضایتبخش همراه میشود که در نوجوانان بیشتر از جوانان است، پس میتوان نتیجه گرفت که یک نوجوان به مواد حساستر و درصورت یکبار تجربه مصرف مواد مخدر میل بیشتری برای تجربههای بعدی دارد به همین خاطر والدین باید در این برهه سنی بیش از پیش مراقب رفتارها، مشکلات، دغدغهها و هیجانات فرزند خود باشند.
این روانشناس بالینی و مشاور خانواده عنوان کرد: تربیت والدین تأثیر بسزایی در بروز مشکلات رفتاری نوجوانان دارد، رابطه صمیمی والدین و نوجوانان باعث میشود تا در هنگام مشکلات و بحرانهای نوجوانی به جای پناه بردن به مواد مخدر و دوستان ناباب، در محیط روانی خانواده باقی بمانند و با به کار گیری مهارتهای حل مساله مشکلات خود را برطرف کنند. همراه بودن والدین با نوجوانان باعث میشود تا از خطرات اعتیاد در امان بمانند به همین خاطر همواره توصیه میشود به جای سرزنش و تنبیه به حرفهای نوجوان گوش داده شود و او را همان طور که هست بپذیرند.