۲۰ دستورالعمل برای پیشگیری از کرونا/نحوه استفاده از تلفن همراه و خرید و حمل نان
پروفسور قاسم آهنگری، متخصص ایمونوژنتیک و استاد تمام دپارتمان ژنتیک پزشکی پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری با تاکید بر اینکه در حال حاضر می‌بایست به دنبال راهکارهایی باشیم تا از بروز مرگ و میر و قدرت کشندگی این ویروس جلوگیری کنیم، افزود: در علم ایمنی‌شناسی بیماری‌های عفونی واگیردار بعد از شناسایی کانون شروع بیماری و عامل آن، می‌بایست سریعا وارد عمل شد و شیوع آن را در زمان طلایی (Golden Time) کنترل و محدود کرد و در حال حاضر که مطابق نقشه ترسیمی و اعلامی از سوی مراکز رسمی، بیماری کووید-۱۹ در تمام استان‌ها شیوع پیدا کرده و وضعیت "درجه قرمز" در اغلب استان‌های کشور قابل مشاهده و کمتر استانی است که در این حالت نباشد، پس بنابراین دیگر بحث شیوع مطرح نیست و این ویروس در سراسر کشور پخش شده است؛ از این رو در این گونه موارد راهکارهای خاصی وجود دارد.
وی ادامه داد: از نظر کرونولوژی بیماری‌های عفونی واگیردار در ایران متاسفانه با اپیدمی جهانی آنفلوآنزا در سال ۱۹۱۸ مقایسه می‌شود، ولی من معتقدم ما می‌بایست اپیدمی سال ۱۹۰۶ در کشور خودمان را با وضع کنونی مقایسه کنیم که متاسفانه باید بگویم از نظر رفتاری زیاد با آن سال‌ها تفاوت قابل مشاهده‌ای در خصوص بیماری‌های واگیردار نکردهایم و همان "الگوهای رفتاری" که در سال ۱۹۰۶ موجب مرگ و میر سنگین در کشور شد را شاهد هستیم.
آهنگری اضافه کرد: امروز چنانچه توجه نکنیم، به علت طولانی شدن بیماری و عدم کنترل آن، دقیقا رفتار مردم را می‌توان با اپیدمی بیماری عفونی سال ۱۹۰۶ در ایران مقایسه کرد؛ چرا که در آن سال افرادی که به نکات بهداشتی و بیماری عفونی قابل سرایت توجه نکردند و آن را به سخره گرفتند، در روزهای بعد بدن بی جان خود و خانواده و نزدیکان آنها به مراکز درمانی آورده می‌شد. خواهش من این است که به مرور تاریخ رفتارشناسی خود بپردازیم و از عزیزان کارشناس روانشناس، روانپزشک و رفتارشناسان و جامعه شناسان دعوت به عمل آید تا در خصوص رفتار خاص ما با این گونه از اپیدمی بیماری‌های عفونی و واگیردار کمک کنند تا این معضل حل شود.
به گفته این محقق حوزه ژنتیک پزشکی با رجوع به اسناد تاریخی و گزارشات کادر درمانی بین‌المللی مشاهده می‌کنیم که در آن سال‌ها مرگ و میر سنگین را بیشتر ماحصل رفتار مردم نسبت به بیماری واگیردار می‌دانند و متاسفانه این الگوی رفتاری سال ۱۹۰۶ را در هزاره سوم شاهد هستیم.
این استاد پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری ویروس کرونا را یک ویروس نوپدید توصیف کرد و یادآور شد: با توجه به فرم‌های ویروسی مشابه آن، کشورهای پیشرفته از تجربیات گذشته خود استفاده می‌کنند و همین طور با گذر چندین ماهه در این دنیای ناشناخته‌ها، این کشورها اطلاعات علمی اعم از ساختار ویروس، نحوه انتقال و پاتولوژی آن و از همه مهمتر اطلاعاتی را از روی مطالعات انسانی در بیماران و اجساد آنها به دست آورده‌اند. بنابر گفته همکارم پروفسور "میکا پایوویک"، رتروویرولوژیست مشهور دنیا و یکی از بنیانگذاران انستیتو ویروس‌شناسی آمریکا، "رترویروس‌ها یک عوارض در زمان ابتدایی و یک عوارض مزمن و طولانی مدت دارند". بیمار پس از گذر از مرحله حاد وارد مرحله طولانی و مزمن می‌شود.
پروتکل‌های مهم بهداشتی برای پیشگیری از بروز بیماری
آهنگری خاطر نشان کرد: اخیرا افراد زیادی طی تماس‌هایی که با من داشتند، پرسش‌هایی درباره نحوه پیشگیری از این بیماری ارائه کردند که با توجه به مطالعاتی که بر روی این ویروس انجام دادم، ۲۰ دستورالعمل تهیه کردم که به نظر می‌رسد دستورالعملی کامل برای مشکل کرونا (COVID-۱۹) خواهد بود.
وی با اشاره به این ۲۰ دستور العمل با تاکید بر اینکه قبل از هر چیزی و هنگام خروج از منزل حتما ماسک بزنید، جزئیات آن را به این شرح توضیح می‌دهد:
۱- تحت هیچ شرایطی و هیچ وقت دست خود را به صورت خود نزنید (چشم، بینی و دهان خود را تحت هیچ شرایطی لمس نکنید).
۲- دست‌هایتان را به صورت مرتب (هر یک ساعت یکبار) با آب و صابون (حداقل ۲۰ ثانیه) یا ضدعفونی کننده با الکل بالای ۶۰ درصد (بین ۶۰ تا ۷۰ درصد) بشویید.
۳- به جز مواقع اجبار از خانه بیرون نروید.
۴- از دست دادن و روبوسی با دیگران پرهیز کنید.
۵- فاصله ۲ متری با دیگران را رعایت کنید (به خصوص افرادی که نشانه‌های مریضی از جمله سرفه یا تب دارند).
۶- در صورت سرفه یا عطسه کردن، با آرنج خمیده (flexed-elbow) (دست خود را خم کنید و آرنج را جلوی دهن بگذارید) یا دستمال کاغذی (که سریعا به سطل آشغال بسته می‌اندازید) را در مقابل دهان قرار دهید.
۷- در صورت خارج شدن از خانه و عدم دسترسی به مواد شوینده، از محلول ضدعفونی کننده با الکل بالای ۶۰ درصد (بین ۶۰ تا ۷۰ درصد) استفاده کنید.
۸- گوشی همراه خود را در خارج از خانه از جیب خود خارج نکنید (مگر در شرایط اضطراری).
اقدامات الزامی هنگام بازگشت به خانه
۹-اقدامات زیر در هنگام بازگشت به خانه بسیار بسیار حیاتی است و باید گام به گام و با دقت رعایت شود:
الف) بعد از ورود به خانه بدون دست زدن به هیچ چیز و بدون برخورد یا نشستن در جایی، مستقیما به دستشویی رفته و دست خود را به طور کامل بشویید. (در دستشویی را از قبل باز بگذارید، در صورت باز نبودن در، با دستمال کاغذی آن را بازکنید و سریعا دستمال را به سطل آشغال بسته (closed bin) بیندازید و بعد از پایان کار، دستگیره را ضدعفونی کنید).
ب) تلفن همراه خود را ابتدا با دستمال مرطوب الکلی و سپس با محلول ضدعفونی الکل بالای ۶۰ تا ۷۰ درصد به طور کامل ضدعفونی کرده و روی دستمالی بگذارید (در صورت استفاده از قاب محافظ، قاب محافظ را خارج کرده و هردوی گوشی و قاب محافظ را به طور کامل ضدعفونی کنید).
ج) لباس‌های بیرون خود را دربیاورید و در مکانی به دور از لباس‌های منزل و دیگر وسایل خانه آویزان کنید.
د) مجدد به دستشویی رفته و دست خود را به طور کامل بشویید.
ه) در این مرحله می‌توانید لباس منزل خود را بپوشید.
به گفته این محقق اکنون محیط خانه شما امن است و با شرط دست نزدن به صورتتان، می‌توانید از گوشی همراه خود استفاده کنید.
دستورالعمل‌ها قبل و بعد از غذا خوردن
۱۰- دست خود را قبل، در حین و بعد از تهیه غذا، قبل از خوردن غذا و بعد از استفاده از توالت بشویید. فراموش نکنید تحت هیچ شرایطی و در هیچ ساعت روز و در هیچ مکانی به صورت خود (چشم، بینی و دهان) دست نزنید.
۱۱- تمام سطوح پرتماس خانه و محل کار (high-touch surfaces) را هر روز با اسپری تمیزکننده بشویید (از جمله: پیشخوان، رومیزی، میز کار، وسایل حمام و توالت، تلفن‌ها، کیبورد، تبلت و میز کنار تخت، دستگیره‌های درها).
۱۲- میوه‌ها و وسایلی که از بیرون می‌آورید را حتما در یک ظرف ریخته با مایع ظرفشویی حداقل به مدت 10 دقیقه در آب قرار داده و سپس شستشو دهید.
۱۳- یخچال را حداقل یکبار در هفته با ابر و محلول جوش شیرین ضد عفونی کنید.
۱۴- نان را در سفره شخصی در نانوایی قرار داده و به منزل حمل کنید.
۱۵- حداقل روزی ۳ تا ۴ بار با آب نمک دهان خود را شستشو دهید.
۱۶- سعی کنید بدن خود را کم آب نگه ندارید، از آب معمولی و بهتر است از آب میوه‌های تازه بنوشید و از خوردن غذاهای آماده و فست فود و پرچرب پرهیز کنید.
۱۷- تهویه منزل را فراموش نکنید؛ هر چند وقت یکی از پنجره‌ها را باز کنید تا هوا تهویه شود.
۱۸- تا می‌توانید از پول نقد استفاده نکنید و کارت بانکی را با پنبه آغشته به الکل تمیز کنید.
۱۹- افراد مسن دیابتی و فشارخونی و بیماران دارای بیماری زمینه‌ای سعی کنند در منزل بمانند.
۲۰- سعی شود در معرض آلودگی هوا و در تجمعات و فروشگاه‌ها و دورهمی‌ها شرکت نکنید.
