احتقان یا گرفتگی سینوس که به نام سینوزیت شناخته می شود، به واسطه التهاب و تورم بافت های پوشش دهنده مسیرهای بینی و سینوس ها رخ می دهد. اگرچه یک ویروس، سرماخوردگی یا آلرژی های فصلی شایعترین دلایل گرفتگی سینوس هستند، عفونت باکتریایی نیز می تواند به بروز این شرایط منجر شود.
به گزارش "اینسایدر"، اگر به گرفتگی سینوس مبتلا باشید، احتمالا یک یا ترکیبی از علائم زیر را تجربه خواهید کرد:
- سردرد
- خستگی
- سرفه
- آبریزش یا گرفتگی بینی
- گلودرد
- فشار اطراف گونه ها و دیگر بخش های صورت
اگر به گرفتگی سینوس مبتلا شده و علائم برای 10 روز یا بیشتر ادامه داشته اند، تب بالا (39.4 درجه سلسیوس) یا بیشتر دارید، یا اگر رنگ ترشحات بینی طی دوره بیماری تغییر کرده است، باید به پزشک مراجعه کنید. تغییر رنگ ترشحات بینی می تواند نشانه ای از یک عفونت باکتریایی باشد که ممکن است برای درمان آن به تجویز دارو نیاز باشد.
احتقان بینی و سینوس می تواند آزاردهنده باشد، اما به طور معمول برای یک فرد عادی مساله نگران کننده ای محسوب نمی شود. در حقیقت، احتقان سینوس را می توان به راحتی در خانه با کمک داروهای ضد احتقان بدون نسخه، داروهای مسکن بدون نسخه، داروهای تجویزی یا ترکیبی از درمان های طبیعی درمان کرد.
در ادامه با برخی از بهترین داروها برای بهبود احتقان سینوس و این که چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد، بیشتر آشنا می شویم.
داروهای بدون نسخه برای گرفتگی سینوس
زمانی که سینوس ها ملتهب و دچار گرفتگی می شوند، این به معنای انسداد فضاهای پر شده از هوای متصل به حفره بینی یا ناتوانی در تخلیه مخاط به طور طبیعی است. این انباشت مخاط موجب احساس فشار یا پری در قسمت پیشانی، چشم ها، یا فک می شود. خوشبختانه، داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن و ایبوپروفن می توانند به تسکین درد ناشی از انباشت فشار کمک کنند.
ضد احتقان: ضد احتقان های بینی به شکل قرص، شربت، یا اسپری های بینی در دسترس هستند و با کاهش جریان خون به سینوس ها کار می کنند که در نهایت تورم و التهاب بینی را کاهش می دهد. از ضد احتقان های بینی رایج می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- فنیلافرین
- سودوافدرین
مسکن درد: دو دسته اصلی از داروهای مسکن وجود دارند:
- داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی: داروهایی مانند آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن بدن را از تولید پروستاگلاندین ها، مواد شیمیایی شبه هورمونی که با افزایش دمای بدن و گشاد کردن رگ های خونی موجب درد، تب، قرمزی، تورم و التهاب می شوند، باز می دارند.
- استامینوفن: برخلاف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی، استامینوفن موجب کاهش تورم یا التهاب نمی شود. در عوض، این دارویی ضد درد است که از احساس درد توسط مغز جلوگیری می کند.
آنتی هیستامین ها: آنتی هیستامین ها به طور معمول برای درمان آلرژی ها استفاده می شوند، اما از آنها می توان برای درمان شرایط دیگر مانند مشکلات معده و سرماخوردگی نیز استفاده کرد. آنتی هیستامین ها با مسدود کردن آثار هیستامین ها که سیستم ایمنی بدن برای محافظت در برابر مهاجمان خارجی ترشح می کند، کار می کنند. هیستامین ها موجب علائمی مانند التهاب، احتقان، آبریزش بینی، و عطسه می شوند. از این رو، آنتی هیستامین ها برای تسکین این علائم طراحی شده اند. از گزینه های رایج در این زمینه می توان به سیتریزین و فکسوفنادین اشاره کرد.
اسپری بینی: انواع مختلفی از اسپری های بینی برای تسکین احتقان سینوس وجود دارند، از جمله اسپری های ضد احتقان، اسپری های آنتی هیستامین، و اسپری های استروئیدی بینی:
اسپری های ضد احتقان بینی با کوچک کردن رگ های خونی متورم در بینی، التهاب را کاهش می دهند و امکان تنفس بهتر را فراهم می کنند. این اسپری ها نباید برای بیش از سه تا پنج روز پشت سر هم استفاده شوند و طبق دستورالعمل ارائه شده روی بسته بندی محصول باید از آنها استفاده کرد.
اسپری های آنتی هیستامین آثار هیستامین ها را برای تسکین عطسه، تحریک و آبریزش بینی کاهش می دهند.
اسپری های استروئیدی بینی از هورمون های تولید شده توسط غدد فوق کلیوی تقلید می کنند تا التهاب و تورم را کاهش دهند. این اسپری ها می توانند برای درمان تب یونجه، سینوزیت، رینیت غیر آلرژیک و پولیپ های بینی استفاده شوند زیرا عطسه و آبریزش یا احتقان بینی را تسکین می دهند.
درمان های طبیعی برای احتقان سینوس
احتقان سینوس شرایطی آزاردهنده است و ممکن است در این شرایط تمایلی به خروج از خانه و خرید از داروخانه نیز نداشته باشید. خوشبختانه، برخی درمان های خانگی نیز وجود دارند که می توانند به تسکین احتقان سینوس کمک کنند.
رطوبت: زمانی که احتقان سینوس را تجربه می کنید، مرطوب نگه داشتن مسیرهای بینی ممکن است به تسکین احساس پری و گرفتگی کمک کند. برای انجام این کار، یک حوله گرم و مرطوب را روی صورت خود قرار داده یا از دوش آب گرم برای باز شدن سینوس ها استفاده کنید. همچنین، استفاده از یک دستگاه مرطوب کننده هوا نیز برای تحقق این هدف به شما کمک کند.
نتی پات: نتی پات شبیه به یک قوری کوچک به نظر می رسد. با کمک محلول سالین یا آب نمک، شما می توانید از نتی پات برای درمان احتقان سینوس، آلرژی ها و سرماخوردگی استفاده کنید. همواره از آب تصفیه شده برای پاکسازی مسیرهای بینی و سینوس خود با نتی پات استفاده کنید تا خطر ابتلا به عفونت یا تحریک کاهش یابد.
رایحه درمانی: در رایحه درمانی از روغن های اساسی برای کاهش درد یا بهبود شرایط خواب استفاده می شود. اگرچه به انجام پژوهش های بیشتر در این زمینه نیاز است، اما برخی مطالعات نشان داده اند که برخی روغن های اساسی ممکن است به تسکین علائم احتقان سینوس کمک کنند. به گفته انجمن ملی رایحه درمانی آمریکا، 1.8 سینئول، ترکیب اصلی موجود در روغن اکالیپتوس، توانایی خود در پاکسازی مسیرهای هوایی از مخاط را نشان داده و یک سرکوب کننده طبیعی سرفه است.
روغن نعناع فلفلی یکی دیگر از گزینه هایی است که می توانید مد نظر قرار دهید. این روغن حاوی منتول است، از این رو، می تواند اثر خنک کنندگی روی مسیرهای بینی ایجاد کرده و بدون این که به واقع گرفتگی در مسیرهای هوایی رفع شده باشد، احساس بهتری در فرد ایجاد شود.
با این وجود، برخی افراد ممکن است نسبت به برخی روایح حساس بوده یا به آنها آلرژی داشته باشند که این امر می تواند موجب تشدید علائم شود. از این رو، باید هنگام استفاده از روایح جانب احتیاط را حفظ کرده و هر گونه تحریک و نشانه های واکنش آلرژیک را مد نظر قرار داد.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم
در صورت تجربه موارد زیر باید به پزشک مراجعه کنید:
- علائم برای 10 روز یا بیشتر ادامه داشته اند
- تب بالا (39.4 درجه سلسیوس)
- تغییرات در رنگ مخاط
- سینوس درد شدید
- خون در ترشحات بینی
این علائم می توانند نشانه ای از یک عفونت جدیتر یا شرایطی مانند بیماری پولیپ بینی، سینوزیت مزمن، یا یک توده سرطانی در بینی یا حفره سینوس باشند.
سینوزیت درمان نشده - با گذشت هفت تا 10 روز - موجب علائم بلند مدت خواهد شد که ممکن است بر کیفیت زندگی و توانایی فرد برای کار کردن یا تحصیل تاثیرگذار باشد. اگر به آسم یا برونشیت مبتلا هستید، سینوزیت درمان نشده می تواند موجب تشدید بیماری شما شود.
در موارد نادر، سینوزیت درمان نشده شدید ممکن است به سلولیت کاسه چشم یا آبسه کاسه چشم منجر شود. این موارد به عنوان عفونت های چشم شناخته می شوند.
همچنین، سینوزیت درمان نشده ممکن است مغز را تحت تاثیر قرار دهد. به عنوان مثال، مننژیت، آبسه های مغزی و لخته خون حفره سینوس انواعی از عفونت های مغزی هستند که ممکن است به واسطه سینوزیت درمان نشده شکل بگیرند.