سرطان؛ رشد، تکثیر و گاهی انتشار غیرطبیعی سلولهای بدن است. اغلب سلولهای طبیعی بدن در پاسخ به تحریکاتی که از داخل و خارج بدن به آنها وارد میشود، رشد و تولیدمثل میکنند و در نهایت میمیرند. اما مشکلات زمانی شروع میشود که یک سلول طبیعی دچار جهش یا تغییر شده و به سلول سرطانی تبدیل میشود. همین موضوع سبب میشود که نظم طبیعی تقسیم و تمایز سلولها دچار اختلال شود.
پوست انار دارای ترکیبات ضد التهابی، ضد تکثیری و ضد توموری است. یکی از ترکیبات موجود در عصاره پوست انار میتواند بر مسیرهای سیگنالینگ رگزایی که پیامهای رگزایی را به سلولها مخابره میکند، تاثیرگذار باشد.
با توجه به نکات مطرحشده، پژوهشگران گروه زیستشناسی دانشگاه علم و هنر یزد و گروه علوم و فنون نوین دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد با انجام پژوهشی تاثیر عصاره پوست انار را بر بیان ژن تحریککننده رگزایی در سلولهای سرطان تخمدان بررسی کردند. «فاطمه زمانی عصمتی»، «نرگس نیکونهاد لطفآبادی» و «بیبی فاطمه حقیرالسادات» محققانی بودند که در انجام این مطالعه مشارکت داشتند.
در این مطالعه از پوست انار عصارهگیری انجام شد و سپس سلولهای سرطان تخمدان در محیط کشت، به مدت ۲۴، ۴۸ و ۷۲ ساعت در معرض غلظتهای مختلف از این عصاره قرار گرفتند. سپس میزان بقای سلولها و میزان بیان ژن تحریککننده رگزایی مورد بررسی قرار گرفت.
یافتههای این مطالعه نشان داد که با افزایش غلظت عصاره پوست انار، درصد بقای سلولهای سرطان تخمدان کاهش مییابد.
همچنین بررسی نتایج آنالیز بیان ژن رگزایی حاکی از این بود که در غلظتهای ۵۰، ۱۰۰ و ۲۰۰ میکروگرم بر میلیلیتر عصاره پوست انار، میزان کاهش بیان ژن رگزایی به ترتیب هفت درصد، ۱۶ درصد و ۱۹ درصد بود. این موضوع نشان میدهد که این عصاره میتواند بیان ژن رگزایی در سلولهای سرطان تخمدان را کاهش دهد.
قابلیت بقا، تهاجم و متاستاز، از مشخصههای بیولوژیک تومورهای بدخیم و علت عمده عوارض جسمی و مرگومیر ناشی از سرطان است. رشد نئوپلاسم (تومور) اولیه و متاستاز، بستگی به خونرسانی کافی به آن منطقه دارد. به همین دلیل میتوان با استفاده از موادی که برای سلولها سمی هستند و موادی که رگزایی را مهار میکنند، مرگ سلولی را در سلولهای سرطانی القا کرد.
به گفته پژوهشگران این مطالعه، ترکیبات موجود در پوست انار دارای فعالیت توکسیک علیه سلولهای سرطان تخمدان است و به علاوه دارای خاصیت ضد رگزایی بوده و میتواند به عنوان عامل موثری در نابودی سلولهای سرطانی در سرطان تخمدان معرفی شود.
محققان با توجه به نتایج این مطالعه میگویند: عصاره پوست انار احتمالا با کاهش بیان عامل رگزایی میتواند سبب کاهش متاستاز و تظاهرات بدخیمی شود.
یافتههای این مطالعه به صورت مقاله علمی پژوهشی با عنوان «اثر عصاره پوست انار بر بیان ژن تحریککننده رگزایی (VEGF) در سلولهای رده A2780 از سرطان تخمدان» در مجله دانشگاه علوم پزشکی گرگان منتشر شده است.