نادران: فردی با ارز ۴۲۰۰ تومانی، از کل مردم که یارانه می‌گیرند، بیشتر سود کسب کرد

الیاس نادران رئیس کمیسیون تلفیق بودجه 1400 روز پنج‌شنبه 18 دی در نشست خبری اظهار داشت: مردم سفره خود را در 7 و نیم سال اخیر کوچک‌تر می‌بینند، ولی تلاش داریم تا حداقل برای درست زندگی کردن و آبرومندانه اداره کردن زندگی مردم کارهایی را انجام دهیم.

وی افزود: من به مواضع رسمی مدیران دولت کاری ندارم، چون اگر دولت در این سطح امنیتی مدیرانش را اداره نمی‌کرد و آنها هم نظرات کارشناسانه سالهای سال که از آن گوش داده و لزوم رفع رانت‌های ناشی از دوگانگی نرخ ارز در بازار را می‌پذیرفتند، امروز پشتیبان مجلس می‌شدند.

**نشنیده‌ام کسی از آنچه دولت تقدیم مجلس کرده، دفاع کند

رئیس کمیسیون تلفیق لایحه بودجه 1400 تصریح کرد: وقتی لایحه دولت درباره بودجه 1400 به مجلس تقدیم شد، برآوردهای اولیه آن بود که این لایحه قابل دفاع نیست و امروز هم من در جمع‌های کارشناسانه از هیچ‌کس نشنیده‌ام که از آنچه که دولت تقدیم مجلس کرده دفاع کند.

نادران گفت: تعبیر اولیه مجلس درباره لایحه بودجه 1400 آن بود که این لایحه برای فروپاشی تنظیم شده است نه برای اداره کشور، اما این هنر کمیسیون تلفیق و نمایندگان مجلس بود که این مریض بدحال و اورژانسی را به نحوی معالجه کنند که امکان ادامه حیات را برای آن باقی بگذارند و من امروز خوشحالم که اعلام کنم که بحمدالله نشاط جوانی و تجربه مجربان در کمیسیون تلفیق که مظهر مجلس است، ترکیبی را ایجاد کرده که یکی از بهترین کمیسیون‌های تلفیق را در سال‌های اخیر داشته باشیم و عزیزانی در این کمیسیون کمک می‌کنند که سابقه اجرایی، سوابق متعدد قانونگذاری در حوزه بودجه و سال‌های سال کارشناسی در حوزه پژوهشی کشور داشته‌اند و این ترکیب امروز به کمک ما آمده است.

وی خاطرنشان کرد: ما از بازوهای کارشناسی مجلس شامل مرکز پژوهش‌ها و دیوان محاسبات و مراکز تصمیم‌گیری که خارج از قاعده رسمی دولت به ما کمک می‌کنند چه در سازمان برنامه بودجه و چه در مجموعه کارشناسی وزارتخانه‌ها حداکثر استفاده را می‌کنیم و خوشحالم که به ملت عزیز ایران بگویم که ما صمیمی‌ترین مناسبات را با نمایندگان دولت داریم و حداکثر تفاهم برقرار است و نظرات استماع شده و در فرصت لازم دولت از پیشنهادات خود دفاع کرده و نمایندگان عضو کمیسیون تلفیق تصمیم می‌گیرند.

رئیس کمیسیون تلفیق بودجه 1400 خاطرنشان کرد: در مورد نرخ ارز این را می‌گویم که نه در لایحه دولت و نه مصوبه کمیسیون تلفیق و نه در هیچ سالی نرخ ارزی برای کشور تعیین نمی‌شود. برخلاف آنچه که گفته می‌شود، اگر به سالهای گذشته مراجعه کنیم همواره یک نرخ ارز محاسباتی در بودجه بوده است که وقتی نرخ ارز به نرخ واقعی کف بازار و حتی نرخ ارز رسمی بانک مرکزی مراجعه کنیم شکاف قابل توجه است.

**قرار بود دلار هزار تومانی تحویل مردم بدهند

وی تصریح کرد: قرار بر آن بود که پس از گشایش‌های دلار 1000 تومانی تحویل مردم شود، اما امروز اگر دولت بتواند دلار را در سطح 25 هزار تومان نگه دارد، آن را جزو افتخارات خود می‌داند.

**معیشت مردم خط قرمز ما است

رئیس کمیسیون تلفیق بودجه 1400 تأکید کرد: برای ما در مجلس شورای اسلامی لایحه بودجه مجموعه‌ای از اعداد و ارقام نیست بلکه بیانگر تأثیر مستقیم بر مسائل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و معیشتی مردم است بنابراین اعداد برای ما تقدسی ندارد و تلاش می‌کنیم تا از خطوط قرمز که همانا بحث معیشتی مردم است، دفاع کنیم.

نادران اظهار کرد: ما بودجه را فقط برای کارمندان دولت نمی‌نویسیم زیرا این بودجه، بودجه حزب دولت نیست بلکه لایحه بودجه عموم مردم و تمام کسانی است که تریبون ندارند و دستشان هم به سیاستمداران نمی‌رسد و افتخار ما نوکری مردم و ایجاد رفاه برای آنها است.

وی افزود: یکی از وارد کننده‌ها با استفاده از ارز ۴۲۰۰ تومانی، از کل ملت ایران که یارانه می‌گیرند، بیشتر منفعت کسب کرده است.

نادران در همین زمینه اظهار داشت: آیا ما می‌خواهیم این شیوه را ادامه دهیم؟ ما که برای انتخابات ریاست‌جمهوری اسپانسر نداریم، طرف ما مردم هستند. متولی و ولی نعمت ما مردم هستند. بنابراین به هیچ کسی در کشور بدهکار نیستیم و با هیچ کسی رودربایستی نداریم.

وی تاکید کرد: آنها از طریق انحصارات قطعاً تلاش می‌کنند که در بازار تلاطم به وجود بیاورند ولی برای این هم سناریو پیش بینی کردیم. ما بنا نداریم الان در حوزه مصارف و نحوه مدیریت واردات و بازار از آنچه در نظر داریم رونمایی کنیم.

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: ما از آنچه در مجلس انجام شد دفاع می‌کنیم و از ایده مجلس در مورد دغدغه‌های موجود در خصوص دارو، کالاهای اساسی و نحوه‌ توزیع یارانه‌ها در آینده نزدیک رونمایی خواهیم کرد این کار هم به دلیل نگرانی از شیطنت و حاشیه‌سازی‌هاست.

نادران گفت: ما در بودجه مابه‌التفاوت نرخ ترجیحی و نرخ ارز بازار را داریم که در واقع حیات خلوت دولت‌هاست و به هر شکلی که می‌خواهند آن را هزینه و توزیع می‌کنند.

وی همچنین تصریح کرد: بودجه‌ای که قرار بود با ۱.۱ میلیون بشکه صادرات در روز و ارز ۳۰۰۰ تومانی بسته شود یکباره با دو میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه و ارز ۱۱ هزار تومانی بسته شد که این نه تغییر رویکرد کارشناسی، بلکه تغییر رویکرد سیاسی بود. وزیر نفت می‌گفت برای رسیدن به دو میلیون و ۳۰۰ هزار صادرات دو مقدمه نیاز داریم یکی این‌که حاکمیت مساله‌ تحریم را حل کند که در واقع به این معناست که تسلیم نظام سلطه شود و دیگر این‌که در سه ماه ۶۰۰ میلیون دلار پول می‌خواهیم که ظرفیت را به دو میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه در روز برسانیم بنابراین اساسا ارز ۱۱ هزار تومانی و صادرات دو میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه جزو توهمات در بودجه بود که ما تلاش کردیم ارقام را واقعی کنیم و به جای این‌که رانت‌های نفتی به ۱۰ شرکت و نهایتا یک شرکت تعلق گیرد به همه مردم اختصاص یابد.

رییس کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۱۴۰۰ ادامه داد: اعداد و ارقام برای ما تقدسی ندارند و خط قرمز نیستند آنچه خط قرمز ماست منافع مردم، امینت کشور و معیشت مردم و حمایت از تولید و اشتغال است، لذا بی‌اعتنا به اظهارات رسمی مقامات دولتی و براساس پشتوانه کارشناسی و مصالح ملی به دنبال این هستیم که منافع به مردم اصابت کند.

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی یادآور شد: ما به جای رد لایحه و این‌که دولت در جلسه سه نفره سران قوا به تصمیم برسد اجازه تصمیم را به همه نمایندگان دادیم. همه تلاش ما این بود که علی‌رغم ایرادات اساسی و مبنایی که با رویکرد دولت در لایحه و توزیع امکانات و تنظیم منابع داریم تلاش کنیم اصلاحات ساختاری بودجه‌ای را به صحن علنی تقدیم کنیم که مایه عزت برای کل کشور باشد.

** برای کاهش وابستگی به نفت و افزایش درآمد کار کارشناسی انجام دادیم

نادران اضافه کرد: ما در لایحه در بخش منابع برای کاهش وابستگی به نفت و افزایش درآمد کار کارشناسی انجام دادیم دولت برای برداشت از منابع نفتی ۱۹۹ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته بود که این بخش کوچکی از کل برداشت از منابع است که در بودجه پیش بینی شده است.

وی ادامه داد: دولت بنا داشت با اختیارات خود حداقل ۳۹۴ هزار میلیارد تومان از ارزهای نفتی را مصرف کند ما این عدد را به ۲۶۱ هزار میلیارد تومان کاهش دادیم. نباید خدایی نکرده در تعاملات‌مان دچار خطای تحلیل شویم. دولت همچنین یک اختیار ۷۰ هزار میلیارد تومانی برای انتشار اوراق سلف نفتی در نظر گرفته بود که با توجه به سهم ۴۸ درصدی دولت از درآمدهای نفتی در واقع ۱۵۰ هزار میلیارد تومان پیش فروش نفت بود یعنی دو سال بعد هم باید برای استقراض در سال ۱۴۰۰ هزینه می‌شد و این یعنی تحویل زمین سوخته به دولت بعد دادن که ما این انحرافات را اصلاح کردیم.

رییس کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۱۴۰۰ با بیان اینکه کمیسیون تلفیق به دنبال شفاف سازی ارقام پنهان در لایحه بودجه بوده است، اضافه کرد: متاسفانه همه اصلاحات ساختاری که باید در بودجه صورت می‌گرفت انجام نشد زیرا ظرفیت اجرایی کشور توان انجام اصلاحات ساختاری را ندارد اصلاحات بیش از این بود ولی ما به این حد کفایت کردیم تا در دولت‌های بعدی و سال‌های آتی مجلس شورای اسلامی اصلاحات را رو به جلو انجام دهد و نهایتا آنچه آرزوی ۴۰ ساله ملت و منویات رهبری برای کاهش وابستگی به نفت است محقق شود.

نادران یادآور شد: دولت و مجالس در سال‌های گذشته از سال ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۹ ارقام محاسباتی‌شان در بودجه چقدر بوده؟ آنها از ۳۶۰۰ تا ۴۲۰۰ و ۸۸۰۰ تومان را در نظر گرفته بودند اما آیا در عمل این رقم در سفره مردم نشست؟ در سال ۱۳۹۹ دولت به دلیل فقدان منابع ارزی دست ‌اندازی کرد و ارز در اختیار ۱۰ شرکت قرار گرفت آیا این در جهت تامین منافع مردم بود؟ اگر هشت میلیارد دلار را برای ۸۰ میلیون نفر در نظر بگیرید نفری ۱۰۰ دلار می‌شود آیا این کاهش ارزش باعث شد که مردم تصور کنند ۱۰۰ میلیارد دلار در سفره‌شان به نفع‌شان شده یا منافع به جیب دیگران و بعضا کشورهای همسایه رفت.

وی تصریح کرد: برخی کالاها حداقل ۵۰ درصد مصرف‌شان بالا رفته اما آیا مردم بیشتر از آنها استفاده کرده‌اند یا صرف قاچاق معکوس برای کشورهای همسایه شده است. آیا ما متولی تامین منافع و رفاه سایر کشورها هستیم یا مردم ایران؟ آیا اگر دولت قادر نیست صادرات معکوس کالاهای اساسی و دارو به سایر کشورها را مدیریت کند چاره کار حفظ ارز ۴۲۰۰ تومانی است؟ عامه مردم خصوصا طبقات محروم و متوسط مطمئن باشند این مبالغ مستقیم به سفره مردم می‌رود و دست واسطه‌ها قطع خواهد شد.

وی اظهار کرد: برخی کسانی که منافع‌شان قطع می‌شود حتما از طریق رسانه‌ها و ابزارهای در اختیارشان جوسازی می‌کنند فقط یکی از وارد کننده‌ها از یارانه‌ای که کل ملت ایران در سال ۱۳۹۹ دریافت کرده از قبل ارز ۴۲۰۰ تومانی بیشتر منفعت کسب کرده است.

نادران افزود: ما که برای انتخابات ریاست جمهوری و سایر انتخابات‌ اسپانسر نداریم ولی‌نعمت ما مردم هستند و ما به احدی بدهکار نیستیم و با کسی رو دربایستی نداریم، اما این افراد تلاش می‌کنند در بازار ایجاد تلاطم کنند.

رییس کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۱۴۰۰ خاطر نشان کرد: ما بنا داریم در حوزه مصارف و نحوه‌ی مدیریت بازار ایده خود را رونمایی کنیم ولی مردم مطمئن باشند جلوی انحصارات را می‌گیریم و اجازه نمی‌دهیم گرانی را به مردم تحمیل کنند. از فروردین‌ماه ۱۴۰۰ هر تفاوتی نسبت به تا بهمن‌ماه سال ۱۳۹۹ اتفاق بیفتد از پیش برای آنها جبران شده است.

وی تصریح کرد: ما در مورد یارانه‌های سوخت تجربه داریم یکی سال ۱۳۸۸ که بعد از سال‌ها مطالعه و انتخاب شیوه‌های مختلف قبل از گرانی قیمت بنزین یارانه مردم در کارت‌های سوخت آنها بود و دیگری سال ۱۳۹۸ که برعکس مردم همان شب و آقای رییس جمهور فردای آن روز فهمید بنزین گران شده و نتیجه آن آشوب اجتماعی و کاهش سرمایه اجتماعی بود و ناچار شدیم یارانه اندکی به مردم بدهیم. ما این مسیر را طی نمی‌کنیم و تجارب دهها ساله را در بودجه ۱۴۰۰ استفاده خواهیم کرد. اجازه نمی‌دهیم با این شوک درمانی زندگی مردم دچار آشوب شود.

نادران همچنین اضافه کرد: برخی عزیزان دولت که کارشناس اقتصادی هم نیستند گفتند با تغییر نرخ ارز محاسباتی و حقوق گمرکی قیمت‌ها چهار برابر خواهد شد آیا واردات کالاهایی که با ارز ۴۲۰۰ تومانی اتفاق افتاد نصیب مردم شد یا وارد کننده؟ آیا هزینه ارز ۴۲۰۰ تومانی را مردم باید بدهند یا تولید کننده؟ تولید کننده همه اجزا را به قیمت بازار تهیه می‌کند آیا درست است بگذاریم گوشی و موبایل ۶۰۰ و هزار دلاری با ارز ۴۲۰۰ تومان محاسبه شود؛ منافع آن به جیب چه کسی می‌رود؟ ما همه توان کارشناسی خود را برای این قرار دادیم.

رییس کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۱۴۰۰ با بیان این‌که نظام گمرکی کشور باید تک نرخی باشد یادآور شد: آیا این نرخ‌ها باید در جهت حمایت از تولید، اشتغال و مصرف کننده داخلی باشد یا وارد کننده؟ بخش کوچکی از حجم واردات کالاهای اساسی است و بخش عمده‌ای هم غیرضروری، جای جبران هم برای عامه مردم نگذاشتند عرض ما به دوستان دولت این است که به جای ناترازی در بازار ارز منافع حاصل از رانت‌های ایجاد شده را به مردم برگردانید.

وی خاطر نشان کرد: کمیسیون تلفیق در حوزه مالیات برای حمایت از تولید و اصنافی که از کرونا آسیب دیدند پنج واحد درصد تخیف مالیاتی قائل شد؛ ما برای خودروهای لوکس و درآمد بالا حتما مالیات بیشتر وضع کرده و می‌کنیم. متاسفم که دولت باید به این واقعیت اقرار کند که ضریب جینی به ۴۳% درصد رسیده یعنی فقرا فقیرتر و ثروتمندان ثروتمندتر شده‌اند و شکاف درآمدی زیاد شده که ما بنا داریم این نسبت‌ها را اصلاح کنیم.

**برای ما بودجه تنها عدد و رقم نیست بلکه آثار اجتماعی، فرهنگی و معیشتی در زندگی مردم دارد

نادران تصریح کرد: برای ما بودجه تنها عدد و رقم نیست بلکه آثار اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و معیشتی در زندگی مردم دارد؛ ما قول داده بودیم آسیب‌های اجتماعی را با ابزار بودجه علاج کنیم و بر سر وعده‌مان هستیم.

وی گفت:‌ تجربه عملکردمان در بودجه سال 95 نشان داد که هر واحد پولی که برای کاهش آسیب‌های اجتماعی هزینه شد دهها برابر امنیت ملی و امنیت اجتماعی به خصوص در حاشیه شهر به ارمغان آورد؛ ما بودجه را برای کارمندان دولت نمی‌نویسیم و این بودجه، بودجه حزب کارکنان دولت نیست بلکه بودجه عمومی کل کشور، مردم ایران و همه آنهایی است که تریبون ندارند و دست‌شان به مقامات نمی‌رسد است.

رییس کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۱۴۰۰ درباره علت پیش بینی میزان فروش صادرات نفت در لایحه بودجه خاطر نشان کرد: من نیت‌خوانی نمی‌کنم ولی اقرار مدیران دولت در کمیسیون تلفیق این بود که حاکمیت تلاش کند تحریم‌ها برداشته شود؛ ما این توهم را کنار گذاشتیم البته حرف دومی را هم پیش بینی کردیم؛ نکته‌ دیگر این بود که وقتی دولت لایحه بودجه را تقدیم کرد سهم صندوق توسعه را ۲۰ درصد فرض گرفته بود در حالی که باید ۳۸ درصد می‌شد.

نادران خاطرنشان کرد: این مابه‌التفاوت با نامه رهبری در مورد حراست از منافع صندوق توسعه دولت را به هم ریخت. دولت ابتدا بنا نداشت به این نامه عمل کند؛ در کمیسیون تلفیق بحث مفصلی شد و دولت شفاها اقرار کرد از قبل تجدید محاسبات براساس اجازه جدید ۹۳ هزار میلیارد تومان کسری دارد. ما تا از دولت نحوه جبران این عدد را با نامه کتبی از شخص رییس دولت نگرفتیم کلیات را تصویب نکردیم و گفتیم تصویب کلیات موکول به این است که دولت مسئولیت جبران آن را برعهده گیرد و حالا این نامه در اختیار ماست.

نادران افزود: ما برای اقشار متوسط و کم‌درآمد این جبران را در نظر گرفتیم و هزینه‌های رفاهی آنها را پیش بینی کردیم؛ در کدام بخش بانک مرکزی و خزانه‌داری کل، ارز ۴۲۰۰ تومانی است؟ اگر دولت ذخائر بانک مرکزی که پشتوانه اعتبار نظام پولی ماست را به تعداد محدودی وارد کننده داد یعنی ارز ۴۲۰۰ تومان حفظ شده است؟ اگر امکان‌اش بود که این عدد واقعی باشد قابل دفاع بود ولی دولت سال گذشته این عدد را ۴۲۰۰ و ۸۸۰۰ در نظر گرفته بود مردم ارز را چند خریدند؟ مابه‌التفاوت آن کجا رفت؟

وی در پایان اظهار داشت: مجلس، تالار شیشه‌ای است، ما پول‌های زیر فرش را روی فرش گذاشتیم و جلوی دست‌اندازی به منافع کشور را گرفتیم.