آیا این امکان وجود دارد که گیاهان باهوشتر از آن باشند که ما فکر میکنیم. هرچه باشد آنها مدت زمان بسیار طولانیتری از سایر موجودات زنده در این کره خاکی زندگی کردهاند و درنتیجه میبایست ترفندهایی برای بقا در آستین داشته باشند. با وجود آنکه ما بخشی اعظم از غذا، سرپناه، البسه و داروی خود را از گیاهان تامین میکنیم، اما اطلاعات کمی از آنها داریم.
آیا میدانستید؟
گیاهان نیز مانند خرس و یا سنجاب به دنبال غذا میگردند
درست است! دانشمندان نشان دادهاند که وقتی ریشههای گیاهان به یک منبع غذایی میرسند به آرامی پایین میروند تا بتوانند بیشتر به تغذیه بپردازند، مانند یک خرس که برای خوردن تعدادی توت وحشی توقف میکند. تنها زمانی که تمام مواد غذایی به پایان رسید ریشههای گیاه مجددا -چون خرس- مجددا برای یافتن منابع جدید شروع به حرکت میکنند.
همه گیاهان میتوانند صحبت کنند
علائم شیمیاییای که توسط گلها و برگها ساخته میشوند، به جای آنها صحبت میکنند. آنها میتوانند از این سیگنالهای شیمیایی برای ارتباط با حشرات هم استفاده کنند و به آنها اطلاع بدهند که چه زمانی برای برداشت شهد و گرده مناسبتر است. یا آنکه به وسیله این علامتهای شیمیایی به دیگر گیاهان در مورد تهدیدهای احتمالی هشدار بدهند.
گیاهان میتوانند حمله دشمنانشان را احساس کرده و از خود دفاع کنند
دقیقا مانند حیوانات، گیاهان در مقابل حشرات و سایر حیوانات که ممکن است قصد تغذیه از برگها یا گلهای آنها را داشته باشند راههایی برای دفاع از خود دارند. به عنوان مثال یکی از راههایی که گیاه «تنباکوی وحشی» برای دفاع از خود بکار میگیرد تولید یک سم دورکننده حشرات به نام «نیکوتین» در برگهایش است که بیشتر حشرات برگخوار را متوقف میکند. حشراتی که از این سم تغذیه کنند قطعا برای بار دوم سراغ برگهای این گیاه نخواهند آمد.
بعضی از گیاهان میتوانند حشرات را برای سایر شکارگرها نشانگزاری کنند
گاهی اوقات سیستم دفاعی گیاه برای باز داشتن حشرات از خوردن برگهای آنها کافی نمیباشد. خوشبختانه بعضی گیاهان مانند تنباکوی وحشی دارای یک نقشه جایگزین میباشند. این گیاه میتواند شیرهای حاوی مواد قندی بر روی برگها و ساقههای خود تولید کند که دانشمندان آن را «آبنبات شریر» نامیدهاند. چرا که این شیره موجب میشود که لاروهای پروانههایی که از آن تغذیه کردهاند بدنشان بوی بدی بگیرد؛ که این بوی آنها به مانند یک فانوس دریایی مارمولکهای روی زمین را به بالای گیاه و به سمت این طعمههای در دسترس میکشاند.
بعضی از گیاهان با گیاهان دیگر میجنگند
برخی گیاهان با گیاهان دیگری که قصد نفوذ و گسترش در قلمروی آنان را دارند میجنگند. گیاهان مهاجم (گیاهانی که بومی یک منطقه خاص نیستند و به سرعت منتشر شده کنترل آن منطقه را به دست میگیرند.) معمولا در نبرد بر سر فضا، به صورت عادلانهای مبارزه نمیکنند. گیاه قنطوریون خالدار (نوعی گل گندم)، به وسیله موادی شیمیایی که مانع رشد بذرهای سایر گیاهان شده و حتی بسیاری از گیاهان را میخشکاند، میتواند کل یک ناحیه را تصاحب کند.
گیاهان میتوانند حشرات را با بزاق آنها شناسایی کنند
دانشمندان نشان دادهاند که گیاه تنباکوی وحشی نه تنها میتواند انواع مختلف حشرات را بر اساس بزاق آنها تشخیص دهد بلکه این گیاه همچنین روش دفاعی خود را با توجه به نوع حشرهای که در حال خوردن برگهایش است تغییر میدهد.
درختان مادر میتوانند فرزندان جوان خود را پرورش دهند
دانشمندان دریافتهاند که گیاهان از یک شبکه زیرزمینی برای کمک به یکدیگر استفاده میکنند. به مانند انگشتهایی نازک و بلند، این شبکه از مایسلیا (نوعی قارچ رشتهای) ساخته شده است. این یک راه عالی برای گیاهان است تا با هم ارتباط و تبادل داشته باشند. شگفتآور آنکه درختان پیرتر صنوبر داگلاس، میتوانند مواد غذایی اضافه خود را ازین طریق به درختان جوانی که به این مواد احتیاج دارند، منتقل کنند.