طرح غربالگری سلامت جسمی و روحی زندانیان
بهنام محجوبی از دراویش زندانی است که در ماجرای خیابان گلستان هفتم بازداشت و محاکمه شد. او که بنا بر گزارش پزشکی قانونی به علت بیماری روحی و روانی امکان تحمل کیفر را نداشت خرداد‌ماه برای گذران دو سال حبس به اوین فراخوانده شد. حضور او در زندان با تشدید بیماری همراه شد و بستری‌کردن محجوبی در تیمارستان رازی (امین‌آباد) حال او را بدتر کرد.
محجوبی حتی در مخالفت با بستری‌شدن در تیمارستان اقدام به اعتصاب غذا کرد تا این‌گونه صدای اعتراض خود را از وضعیت نامساعد مراقبت در این تیمارستان به گوش مسئولان برساند، او از شرایط نگهداری در آنجا ناراحت بود و سخنانی که از تماس تلفنی او با همسرش منتشر شده فارغ از صحت و سقم ماجراها، نشان از ناتوانی او در تحمل فضای تیمارستان دارد. او اکنون در حال احتضار است و چندروزی است بر اثر مسمومیت دارویی از اوین به بیمارستان لقمان برده شده و خانواده و نزدیکانش از صفربودن علائم حیاتی او خبر می‌دهند و مسئولان سازمان زندان‌ها از ضعیف‌بودن علائم حیاتی و ادامه حیاتش می‌گویند.
طبق قوانین آیین‌نامه سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی بیماری که توان تحمل کیفر زندان را نداشته باشد، شرایط تعلیق حکم و حتی تقاضا برای عفو او باید فراهم شود.
در توضیحی که اداره کل زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی تهران طی اطلاعیه‌ای منتشر کرده بر تحت نظر پزشک بودن این فرد تأکید کرده است. این اطلاعیه می‌افزاید: در تاریخ 12 بهمن 99 با نظر مرجع قضائی به دلیل بیماری محکوم مورد اشاره با تعویق اجرای مجازات وی موافقت می‌شود مشروط به اینکه وثیقه 200میلیون‌تومانی جهت خارج‌شدن از زندان اخذ شود. این موضوع همان زمان رسما و به‌صورت کتبی به وی ابلاغ می‌شود. اداره کل زندان‌های تهران در این اطلاعیه تأکید کرده است که تمام مراقبت‌های مورد نیاز پزشکی در طول دوران حبس و همچنین اقدامات ویژه درمانی در زمان بستری‌شدن متهم در بیمارستان، به‌صورت کامل انجام شده و وی هم‌اکنون نیز تحت مراقبت‌های ویژه پزشکی است. با توجه به این اطلاعیه، محجوبی در قید حیات است هرچند با دستگاه نفس می‌کشد و تقریبا علائم حیاتی که نشان از بهبود حال او داشته باشد، وجود ندارد و هرازگاهی هم خبر مرگ او منتشر می‌شود.
حسین دهقان: عذرخواهی و دلجویی از آسیب‌دیدگان وظیفه ما مسئولان است
با توجه به ابعاد انسانی و اخلاقی رخ‌داده، موجی از انتقادات به سمت دستگاه قضا روانه شد که چرا بیماری که توان تحمل کیفر نداشته در شرایط سخت زندان و تیمارستان در رفت‌وآمد بوده است. از دستگاه قضا که با روی‌کارآمدن سیدابراهیم رئیسی با تغییر رویکرد در دستگاه عدلیه، دوران تحول خود را آغاز کرده، رسیدگی و در اولویت قراردادن پرونده‌های این‌چنینی انتظاری معقول است. خواسته‌ای که نه‌فقط از سوی مردم که توسط چهره‌های سیاسی و اجتماعی و فرهنگی هم د‌رحال توییت‌شدن است.
سردار حسین دهقان در توییتی با هشتگ بهنام محجوبی، نوشته است: حال که تحول دستگاه قضائی توانسته امید را در دل مردم زنده کند، باید از برخی بی‌تدبیری‌های فردی هم جلوگیری شود. قبول مسئولیت و شناسایی علت، عذرخواهی و دلجویی از آسیب‌دیدگان وظیفه ما مسئولان و هر فرد علاقه‌مند به کشور است.
اجرای طرح غربالگری سلامت جسمی و روحی زندانیان
واکنش‌ها به وضعیت این زندانی ادامه دارد، تا جایی که رئیس سازمان زندان‌های کشور از طرح غربالگری سلامت جسمی و روحی زندانیان خبر داده است. محمدمهدی حاج‌محمدی در نشست سراسری با مسئولان بهداشت و درمان زندان‌های سراسر کشور، گفت: طرح غربالگری سلامت زندانیان در همه زندان‌های کشور اجرا خواهد شد. او با اشاره به دیدگاه‌های مقام معظم رهبری درخصوص مراقبت از زندانیان گفت: به فرموده ایشان مأموریت اصلی ما در امر زندان‌بانی، طبابت جسم و روان زندانیان است. وی تصریح کرد: مبادا در زندان به خاطر کم‌توجهی کادر درمان، زندانی بیمار شود یا تأخیر در درمان صورت پذیرد یا زندانی‌ای به‌خاطر اختلال روحی و روانی به خود یا دیگران آسیب بزند. در میان مباحث مربوط به تیمار و درمان زندانیان بیمار حق ملاقات نیز از حقوق شهروندی هر بیمار بستری در بیمارستان است که درنهایت به مادر محجوبی با وجود مخالفت‌های ابتدایی این اجازه دیدار داده شد.
شنیده‌ها حاکی است ملاقات مادر محجوبی با او در حالتی که تقریبا هوشیاری او صفر است به سختی فراهم شده و مادر با تن بی‌جان او بر تخت که با پابند به آن متصل بوده، مواجه شده است. مصطفی دانشجو وکیل پایه یک دادگستری در رابطه با شرایط ملاقات این زندانی و محدودیت‌های موجود می‌گوید: «خانواده بهنام محجوبی ساکن شهر کرمان هستند و بهنام در زندان اوین تهران نگهداری می‌شود. مادر سالخورده و همسر جوان وی به دلیل بعد مسافت، مشکلات رفت‌وآمد و شرایط بیماری کرونا نمیتوانستند درخواست ملاقات بدهند و به عیادت وی در زندان اوین بروند. این ملاحظات باید در مورد خانواده ایشان در نظر گرفته شود و این به معنای عدم تمایل برای ملاقات عزیزشان نبوده، قاعدتا اگر بعد مسافت نبود، حتما خانواده تمایل دارند به‌صورت مکرر به ملاقات عزیز خود در زندان بروند».
دانشجو در پاسخ به این سؤال که علت بستری‌شدن بهنام در بیمارستان مسمومیت عنوان شده، دلیل این مسمومیت چه بوده است، توضیح داد: «بهنام محجوبی دچار بیماری اعصاب و روان است و به همین سبب تحت نظر روان‌پزشک بوده و داروهایی را مصرف میکرده پس بیماری او مسبوق به سابقه است. با این شرایط و با موانع و مخالفتها به دلیل این بیماری وی در شرایط زندان قرار می‌گیرد و نهایتا داروها و امکانات پزشکی در اختیارش قرار می‌گیرد که متأسفانه به اعتقاد بنده به دلیل قصور و کوتاهی‌ای که صورت می‌گیرد بهنام به این وضعیت دچار می‌شود.
دارو از طرف کادر درمانی زندان در اختیار بهنام قرار گرفته است
این وکیل دادگستری درمورد اعزام وی به بیمارستان نیز خاطرنشان کرد: «بهنام به دلیل مسمومیت دارویی از بهداری بند 8 زندان اوین به بیمارستان لقمان اعزام شده اما اینکه این مسمومیت دارویی چرا ایجاد شده و منشأ آن چیست، محل بحث و پیگیری ما خواهد بود. به دلیل اینکه مسمومیت دارویی در زندان ممکن است یا به دلیل تداخل دارویی ایجاد شود یا به دلیل مصرف دوز بالای دارو، که در اطلاعیه سازمان زندان‌ها به مصرف دوز بالای دارو اشاره شده است. براساس مواد 14 و 16 آیین‌نامه اجرائی سازمان زندان‌ها، رویه درمان در زندان این‌گونه است که دارو باید با حضور پزشک یا پزشک‌یار به زندانی داده شود؛ بنابراین مهم‌ترین موضوع، تجویز یا در اختیار قراردادن دارو از طرف کادر درمانی زندان به بهنام است.
تعویق اجرای مجازات به دلیل بیماری
او با بیان این مطلب که محکومی که دارای بیماری پرخطر است، باید تحت نظر پزشک متخصص باشد و به‌صورت مجزا نگهداری و معالجه شود، می‌افزاید: «نکته مهم این است که در دستور دادیار ناظر بر زندان، تعویق اجرای مجازات به دلیل بیماری مطرح شده، این بدان معناست که برای پزشکی قانونی و دستگاه قضائی محرز شده که تحمل حبس، جان زندانی را مورد مخاطره قرار داده است، بنابراین مصرف اجباری یا اختیاری دارو توسط زندانی، رافع مسئولیت مقامات و کادر درمانی بهداری زندان نیست و دقیقا باید این موضوع هم از طرف سازمان زندان‌ها و هم از طرف دادستانی تهران مورد تعقیب و پیگرد قرار گیرد.
دیدن فرزند بدون پابند و دستبند برای سازمان زندان‌ها زیباتر بود
دانشجو در پاسخ به این سؤال که در خبرها آمده است مادر بهنام در حالی پسرش را ملاقات کرده که با پابند روی تخت بیمارستان بوده، با وضعیتی که بهنام دارد، دلیل استفاده از دستبند و پابند آیا توجیه قانونی دارد، تصریح کرد: «در ماده 203 آیین‌نامه سازمان زندان‌ها، به‌صراحت بیان شده، حتی استفاده از دستبند هم در اعزام زندانی به مراکز درمانی الزامی ندارد، درحالی‌که یگان حفاظت سازمان زندان‌ها برای انتقال زندانیان به مراکز درمانی و نگهداری آنها در بیمارستان، از دستبند و پابند استفاده می‌کنند؛ اما درمورد فردی مانند بهنام محجوبی که هوشیاری ندارد و در شرایط نامناسب جسمی قراردارد، قاعدتا بیم و نگرانی‌های حفاظتی درباره او منتفی است؛ بنابراین اینکه فرد را با دستبند و پابند به تخت ببندند، حکایت از بدسلیقگی دارد. شاید اگر مادر سالخورده بهنام، پسرش را در شرایط بهتر یعنی بدون دستبند و پابند ملاقات می‌کرد، هم کمتر آزرده‌خاطر میشد و هم برای سازمان زندان‌ها به جهت رعایت قانون زیباتر بود.
محجوبی زنده است
دانشجو در خاتمه یادآور شد: «بهنام محجوبی بر اثر مسمومیت شدید دارویی به بیمارستان لقمان منتقل شده و در بخش آی‌سی‌یو نگهداری می‌شود و تلاش‌های بسیاری برای زنده نگه‌داشتن وی در حال انجام است. در‌حال‌حاضر علائم حیاتی به‌صورت ضعیف برقرار است. امیدواریم اثرات داروها خنثی شود و بهنام سلامت به زندگی برگردد».
