ایرج حریرچی، معاون کل وزارت بهداشت به تازگی گفته است: فعلا سفر نوروزی با خودروهای شخصی ممنوع است و ستاد ملی مقابله با کرونا برای سفر با قطار و هواپیما فعلا تصمیمی نگرفته است. البته بستگی به وضعیت بیماری و شدت شیوع ویروس انگلیسی دارد که میتواند این تصمیمات را دستخوش تغییر کند.
سخنگوی دولت نیز گفته است تکلیف کلی سفرهای نوروزی در جلسه آتی این ستاد مشخص میشود. علی ربیعی گفته است: براساس طرح هوشمند حتما شهرهای قرمز و نارنجی با محدودیت سفر مواجه خواهند شد. در خصوص نحوه سفر و اقامت و حضور در مناطق پرجمعیت و تفرجگاهها و نقاط تاریخی و زیارتی هم در جلسه بعدی ستاد تصمیمگیری خواهد شد.
با این حال، ولی تیموری ـ معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ـ در آخرین مصاحبه تلویزیونی که داشته، گفته است: برای اینکه سفرها در فرایندی کنترلشده انجام شود، طرحی در ستاد ملی مقابله با کرونا تصویب شد که برابر با آن، فروش بلیت و تور به مقصد شهرهای زرد و آبی امکانپذیر است. اگر سفرها در قالب تورهای دفاتر خدمات مسافرتی دارای مجوز از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی انجام شود، کنترل و نظارت آنها امکانپذیرتر است. ضمن اینکه این تورها در مراکز ایمن اقامت خواهند داشت. نگرانیهای ما و ستاد ملی مقابه با کرونا بیشتر درباره سفرهای شخصی و بدون برنامه است که به شکل انبوه انجام میشود.
این مقام مسؤول در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی درحالی مردم را به استفاده از تور در تعطیلات نوروز هدایت میکند که اسفندماه سال گذشته با تصمیم ناگهانی ستاد کرونا برای بستن برخی راهها و لغو بعضی پروازها و با بسته شدن مرزها، بسیاری از مسافران سرگردان شدند و پولهایشان را از دست دادند. ولی تیموری اکنون گفته است: دفاتر خدمات مسافرتی و سایر تاسیاست گردشگری تا سه ماه بعد میتوانند خدماتشان را تضمین کنند.
با این حال برخی از اقامتگاهها و دفاتر خدمات مسافرتی بندی را به قراردادها و شرایط رزرو اضافه کردهاند که مسافر را ملزم میکند در صورت لغو خدمات خریدهشده جریمه را بپردازد، بنابراین طرف مقابل که اقامتگاه و یا دفتر خدمات مسافرتی است مسؤولیتی در برابر کنسل شدن سفرها نمیپذیرد. توجیه این است که مسافر اینبار با علم به شرایط کرونا در کشور و آگاهانه اقدام به خرید کرده است.
بعضی از آژانسهای مسافرتی نیز تخفیفهایی را برای جلب بیشتر مسافران گذاشتهاند که به شرط ثبتنام زودهنگام آن را اعمال میکنند، با این شیوه، مسافری که قصد دارد در شرایط ناپایدار کرونا با تور سفر کند، تضمینی برای برگشت پولش و حتی دریافت خدمات در آینده ندارد.
سوای مساله ضمانت سفر، قیمت تورها در شرایطی است که گزینههای محدودی برای مسافرت در ایران با درنظر گرفتن ویروس خیزیافته کرونا وجود دارد. کمترین قیمت یک تور دوروزه با محدودترین خدمات و امکانات که توسط دفاتر خدمات مسافرتی مجاز درحال اجرا است به بیش از یک میلیون تومان میرسد. قیمت تورهایی با خدمات و تعداد روزهای بیشتر در مناطقی مثل کیش و قشم نیز مرز چهار میلیون تومان را رد میکند و نرخ سفر به مسیرهای خاصتر مثل راه ساسانی بیشاپور، درههای لرستان، شهر سوخته سیستان و بلوچستان و کویر لوت از یک تا پنج میلیون تومان تمام میشود. این قیمتها فقط برای یک نفر است.
نرخ سفر با تور به شهرهایی که اجازه مسافرت با خودرو شخصی را به آنجا نمیدهند، کمتر از بقیه تورها نیست؛ یک تور معمولی شیراز با هواپیما و سه شب اقامت در یک هتل سهستاره بیشتر از دو میلیون تومان برای هر نفر آب میخورد. تور اتوبوسی به خوزستان با دو شب اقامت در هتل سهستاره یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان است. تور قطاری پنجروزه به کرمان برای هر نفر، سه و نیم میلیون تومان قیمت دارد. کمترین نرخ موجود برای تور جزیره هرمز به مدت دو شب با اقامت در بومگردی و با اتوبوس و کشتی نزدیک به دو میلیون تومان برای هر نفر است. این درحالی است که حداقل حقوق تصویبشده در سال ۹۹، حدود یک میلیون و ۹۰۰ هزار تومان بوده است.
نگاهی کلی به قیمت تورها نشان میدهد سفرهایی که در شرایط کرونا فعلا مورد تایید وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و ستاد ملی مقابله با کرونا قرار گرفته، رقمهایی میلیونی دارد که با توجه به افزایش هزینه معیشت، این نوع سفرها از سبد برخی اقشار جامعه خارج میشود و این احتمال را پیش میآورد گروهی که همواره مایل به سفر با خودرو شخصی و اقامت در خانه فامیل و دوستان و آشنایان بوده و تقریبا جامعه آماری بزرگی را هم شکل میدهد، در صورت محدودتر نشدن شرایط سفر در تعطیلات نوروز، با همان سیاق سابق مسافرت کند؛ گروهی که مدیریت سفر آن برای ستاد ملی کرونا مساله است.