آسم فصلی؛ از دلایل تا درمان

«برای بسیاری از افراد، فصول خاص و آسم دست در دست یکدیگر دارند. محرک‌هایی مانند آلرژن‌های فصلی نقش بزرگی در این زمینه ایفا می‌کنند. در حقیقت آسم فصلی اغلب به عنوان آسم آلرژیک شناخته می‌شود.

تغییرات در آب و هوا و فعالیت‌های فصلی از دیگر مواردی هستند که می‌توانند در آسم فصلی نقش داشته باشند.

دلایل

اگر به آسم مبتلا هستید، ممکن است متوجه شده باشید که در فصول خاصی شرایط شما بدتر می‌شود. برای برخی افراد، بهار، تابستان و پاییز ممکن است به طور خاص اوقات چالش‌برانگیزی از سال باشند زیرا آلرژن‌های فصلی ممکن است علائم آسم را تحریک کنند.

زمانی که به چیزی آلرژی دارید، سیستم ایمنی بدن شما آلرژن‌ها را به عنوان یک مهاجم تشخیص داده که باید به آنها حمله شود.

در واکنش به آلرژن، سیستم ایمنی بدن ایمونوگلوبولین E تولید می‌کند که این پادتن ترشح هیستامین را تحریک می‌کند. هیستامین موجب علائم آلرژیک مانند موارد زیر می‌شود:

- آبریزش، خارش بینی

- آبریزش، خارش چشم‌ها

- عطسه

در افراد مبتلا به آسم، این روند ممکن است بر ریه‌ها و مسیرهای هوایی تاثیر گذاشته و موجب علائم آسم شود.

محرک‌های شایع آسم فصلی شامل موارد زیر می‌شوند:

گرده گیاهان

آلرژی به گرده گیاهان محرکی شایع برای آسم فصلی است.

کپک و سفیدک

کپک و سفیدک از دیگر آلرژن‌هایی هستند که می‌توانند موجب علائم آسم فصلی شوند.

کپک و سفیدک هر دو قارچ هستند که در طول سال تکثیر می‌شوند اما برخی انواع کپک در هوای خشک و بادی زمستان راحت‌تر پخش می‌شوند. انواع دیگر در محیط مرطوب بهتر تکثیر می‌شوند.

کپک‌ها می‌توانند داخل و خارج از خانه رشد کنند.

آب و هوای سرد

آب و هوای سرد ممکن است بر فعالیت‌های شما تاثیر گذاشته و شما را نسبت به آسم فصلی آسیب‌پذیرتر کند.

در زمستان افراد ممکن است بیشتر در محیط داخلی با پنجره‌های بسته حضور داشته باشند. این می‌تواند احتمال قرارگرفتن در معرض آلرژن‌های داخلی مانند موارد زیر افزایش دهد:

- مایت‌های گرد و غبار

- سوسک‌ها

- شوره پوست حیوانات

- کپک

وقت‌گذراندن در خارج از خانه نیز ممکن است محرکی برای آسم باشد. تنفس هوای سرد و خشک می‌تواند مسیرهای هوایی شما را خشک و تحریک کند و موجب علائم آسم شود.

هوای سرد می‌تواند تولید هیستامین را نیز افزایش دهد که یکی از مقصران حملات آلرژیک است. ورزش یا پیاده‌روی سریع در هوای سرد ممکن است این علائم را تشدید کند.

آب و هوای گرم

آب و هوای تابستان ممکن است گرم و خشک، یا گرم و مرطوب باشد. هر دو نوع گرما می‌توانند موجب آسم فصلی شوند.

تنفس هوای گرم و خشک می‌تواند موجب تنگ‌شدن مسیرهای هوایی شده و به علائم آسم منجر شود.

هوای مرطوب از آب اشباع شده است. این نوع هوا نیز ممکن است موجب تنگ‌شدن مسیرهای هوایی شود. تنفس در شرایط مرطوب برای افراد مبتلا به آسم اغلب دشوارتر است.

گرما از هر نوع می‌تواند آلودگی را با به دام انداختن ازن و ذرات معلق افزایش دهد. هوای راکد و غبارآلود می‌تواند محرکی برای علائم آسم باشد.

علائم

از علائم آسم فصلی آلرژیک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

- دشواری در تنفس (تنگی نفس)

- سرفه

- خس‌خس سینه هنگام بازدم

- احساس درد یا تنگی در سینه

درمان

اگر به آسم فصلی مبتلا هستید، پزشک شما می‌تواند یک برنامه درمانی را برای جلوگیری و درمان حملات آسم آلرژیک شکل دهد.

داروهای مورد استفاده ممکن است شامل ترکیبی از محلول‌های بدون نسخه و داروهای تجویزی شوند:

کورتیکواستروئیدهای استنشاقی

استروئیدهای استنشاقی التهاب در مسیرهای هوایی را سرکوب می‌کنند. هنگامی که روزانه مصرف شوند، آنها آسم آلرژیک را با کاهش علائم کنترل کرده و اغلب از شعله‌ور شدن بیماری جلوگیری می‌کنند.

استنشاقی‌های ترکیبی

داروهای استنشاقی ترکیبی آسم حاوی کورتیکواستروئیدها و آگونیست‌های بتا بلندمدت هستند که تورم را کاهش داده و مسیرهای هوایی را باز نگه می‌دارند.

داروهای نجات (تسکین سریع)

اگر یک حمله آسم دارید، انواع مختلفی از داروها وجود دارند که پزشک ممکن است برای شما تجویز کند. آنها شامل بازکننده‌های برونش و در موارد شدید، کورتیکواستروئیدهای خوراکی می‌شوند.

اصلاح‌کننده لکوترین

این دارو از طریق مسدودکردن فعالیت مواد شیمیایی به نام سیستینیل لکوترین در مسیرهای هوایی عمل می‌کند. در صورت عدم کنترل، این مواد شیمیایی می‌توانند موجب انقباض و التهاب شده و تنفس را دشوارتر کنند.

تثبیت‌کننده‌های سلول ماست

این داروها برای توقف واکنش‌های آلرژیک استفاده می‌شوند.

ایموتوتراپی

برای موارد متوسط تا شدید آسم آلرژیک ممکن است توصیه شود. داروها با کاهش واکنش سیستم ایمنی به آلرژن‌ها با گذشت زمان عمل می‌کنند.

درمان‌های دیگر

شناسایی محرک‌های فصلی و محدودکردن مواجهه با آنها می‌تواند آسم آلرژیک را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. برخی از روش‌های انجام این کار عبارتند از:

- میزان گرده گیاهان در اوایل روز بیشتر است. فعالیت در فضای آزاد، از جمله ورزش را در این زمان از روز تا حد امکان محدود کنید.

- هنگام صبح پنجره‌ها را بسته نگه دارید زیرا ممکن است از ورود گرده گیاهان به داخل خانه جلوگیری کند.

- با پاکسازی منظم فرش‌ها، پرده‌ها و مبلمان می‌توانید سطوح شوره پوست حیوانات، گرده گیاهان، گرد و غبار و مایت‌های گرد و غبار را کاهش دهید.

- فرش‌های خود را هر چه بیشتر بخارشوی کنید زیرا این کار می‌تواند به نابودی مایت‌های گرد و غبار کمک کند.

- سطوح سخت مانند چوب و کاشی‌های کف را به طور منظم پاکسازی کنید.

- کالای خواب از جمله روبالشی‌ها و ملحفه‌ها را به طور منظم با آب داغ بشویید.

- با از بین بردن نشتی آب می‌توانید میزان کپک در خانه خود را کاهش دهید.

- اگر هوای سرد یک محرک است، دهان و بینی خود را هنگام حضور در فضای باز با یک شال بپوشانید.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم

اگر اقدامات پیشگیرانه و داروهای بدون نسخه برای از بین بردن علائم آسم فصلی کفایت نکردند، با پزشک خود صحبت کنید. او می‌تواند داروها و درمان‌های مناسب را ارائه کند.

اگر با موارد زیر مواجه هستید با پزشک خود تماس بگیرید:

- به استنشاق روزانه یا چند بار در هفته داروی نجات نیاز دارید

- با سرفه‌ای مواجه هستید که از بین نمی‌رود

- دچار سرگیجه یا احساس سبکی سر می‌شوید

- دارویی مصرف می‌کنید که قادر به کنترل تنگی نفس یا خس‌خس سینه نیست

در موارد زیر در پی دریافت کمک پزشکی فوری باشید:

- آبی‌شدن رنگ لب‌ها و ناخن انگشت‌ها

- ناتوانی در حرف‌زدن یا راه‌رفتن به صورت عادی

- تجربه تنفس سریع

- تجربه سوزش سوراخ‌های بینی هنگام استنشاق