وقتی دولت بایدن از رفع تحریمها سخن می‌گوید
پس از برگزاری نشست روز جمعه کمیسون مشترک برجام و در آستانه نشست روزسه شنبه این کمیسیون که قرار است به صورت حضوری در وین برگزار شود، یکی از مقامات دولت بایدن از لغو تحریمها سخن گفته، موضوعی که همواره مقامات جمهوری اسلامی بر آن تاکید داشته‌اند اما دولت بایدن در خصوص آن سکوت در پیش گرفته بود.
رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران به تازگی ضمن اعلام آمادگی کشورش برای لغو تحریمهای ناسازگار با برجام، گفته است که مذاکرات سختی برای بازگشت تهران و واشینگتن به تعهدات اتمی در پیش است، اما این مذاکرات در مسیر درستی است. او گفت: ما مجبوریم تحریم‌هایی را که با توافق مغایرت دارد، برداریم به شرط آنکه ایران آماده باشد اقدامات هسته‌ای که در مغایرت با تعهدات برجامی‌اش انجام داده است را معکوس سازد و به مسیر سابق بازگردد.
با توجه به این اظهارات و اخباری که از این روزها منتشر می‌شود، از جهانی نشست روز سه شنبه می‌تواند نقطه عطفی در فرایند احیای برجام و بازگشت آمریکا به تعهدات خود باشد. موضع گیری دولت بایدن بعد از روی کار آمدن عملا کار را به بن‌بست کشیده بود. آمریکایی‌ها در حالی که خود از برجام خارج شده و مانع از اجرای تعهدات سایر کشورها شده بودند، برای احیای برجام شرط و شروط گذاشته و می گفتند که ایران باید ابتدا از گام‌های کاهش تعهدات خود عقب نشینی کند و دولت آمریکا بعد از تایید این اقدامات درباره رفع تحریمهای ایران گفت و گو خواهد کرد.
این در حالی است که سیاست قطعی ایران رفع تحریمها و راستی آزمایی این اقدام و در ادامه بازگشت ایران به تعهدات خود بوده است. حالا به نظر می رسد پژواک سخنان مقامات کشورمان به گوش آمریکایی‌ها رسیده و پس از دو ماه و نیم به قدرت رسیدن دولت بایدن از رفع تحریمها سخن گفته است.
رابرت مالی در گفت‌وگو با شبکه آمریکایی «پی‌بی‌اس» گفت آمریکا می‌داند که برای بازگرداندن ایران به تعهدات اتمی‌اش باید تحریم‌هایی که در تضاد با برجام است، لغو شود.
نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران درباره هدف واشنگتن از مذاکرات غیرمستقیم با ایران گفت: هدف این است که ببینیم می‌توانیم روی گام‌هایی که آمریکا باید برای بازگشت به توافق هسته ای و همچنین ایران باید برای بازگشت به تعهداتش در توافق هسته ای بردارد به یک توافق دست یابیم یا نه. سال‌هاست که آمریکا چنین تعاملی با ایران دارد. این مذاکرات نیز غیرمستقیم خواهد بود. اکنون نیز هدف ما این است که ببینیم آیا می‌توان روی یک نقشه راه برای بازگشت هر دو طرف به توافق دست یافت یا خیر.
آن طور که اعلام شده است نشست کمیسیون مشترک با حضور اعضای فعلی آن برگزار خواهد شد و ایران تا قبل از رفع تحریمها در نشستی با حضور آمریکا حاضر نخواهد شد. مقامات جمهوری اسلامی پیش از این بارها اعلام کرده بودند که حاضر نیستند با مقامات آمریکایی وارد مذاکره شوند. محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه هم روز جمعه در پیام توئیتری در ارتباط با نشست مجازی کمیسیون مشترک برجام با بیان این که در این نشست تصمیم بر برگزاری جلسه حضوری روز سه شنبه آینده در وین، پایتخت اتریش گرفته شده است، گفت: نشستی بین ایران و آمریکا صورت نخواهد گرفت. لزومی هم برای آن وجود ندارد.
به گفته رابرت مالی، این «کمیسیون مشترک برجام» اولین گام خواهد بود. این، مسیری سخت و دشوار است چراکه زمان زیادی از دست رفته است و بی اعتمادی دوطرفه وجود دارد. اما می‌خواهیم با شرکای اروپایی و غیره خود که با ایران گفت وگو می‌کنند، مذاکره کنیم تا ببینیم می‌توانیم گام‌های بازگشت را تعیین کنیم یا نه. اگر آنها (ایران) برای بازگشت به توافق جدی باشند، ما هم جدی هستیم.
این مقام آمریکایی در پاسخ به اینکه چگونه واشنگتن می‌خواهد انجام تعهدات ایران را راستی‌آزمایی کند، گفت: ما یک بار پیش از این، در سال ۲۰۱۶ این کار را انجام داده‌ایم. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌تواند این راستی‌آزمایی را انجام دهد. کاری که می‌خواهیم انجام دهیم این است که ایران به پایبندی کامل به توافق بازگردد.
روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی درباره نتایج مذاکرات روز جمعه کمیسیون مشترک برجام، با پرداختن به این موضوع که آمریکا در روند بازگشت دو جانبه تهران-واشنگتن به پایبندی به توافق هسته ای، احتمالا باید تحریمهای ایران را لغو کند، به نقل از یک مقام ارشد دولت جو بایدن که نام او فاش نشده، نوشت: در این باره، آمریکا به دنبال حفظ برخی تحریمهای هسته‌ای برای حفظ اهرم فشار نخواهد بود.
نیویورک تایمز افزود که این مقام آمریکایی با بیان این که «کارزار فشار حداکثری» دولت دونالد ترامپ رئیس جمهور پیشین آمریکا علیه ایران، شکست خورده است، گفت: شرکای اصلی در توافق هسته‌ای، به جز آمریکا در تلاش هستد یک نقشه راه کلی ایجاد کنند.
در این میان جن ساکی، سخنگوی مطبوعاتی کاخ سفید نیز گفته است که گفت و گوی مستقیم با ایران در وین می‌تواند به طور بالقوه سازنده باشد، اما ایالات متحده فعلا انتظار ندارد مذاکرات مستقیمی با ایران انجام شود.
هنوز مشخص نیست که بازگشت آمریکا به برجام و رفع تحریمها چقدر به طول خواهد انجامید اما آنچه مشخص است حل این مسئله نیازمند اراده جدی و واقعی دولت آمریکاست. ایران بعنوان کشور عضو برجام که برای حفظ آن بیشترین هزینه را متحمل شده، همواره آماده تعامل و گفت و گو بوده است با این حال گفت و گوهایی که معطوف به نتیجه بوده و دستاورد و هدف مشخصی را داشته باشد.
واقعیت این است که احیای برجام مخالفان سرسختی دارد و در این راه از هیچ تلاشی فروگذار نیستند با این حال گذشت زمان نشان خواهد داد که آیا دولت جدید آمریکا در راستای اهداف و منافع ملی این کشور به تعهدات خود عمل خواهد کرد یا لابیهای ضد ایرانی و کشورهای منطقه ای مانع از ایفای این تعهدات خواهند شد. روز سه شنبه و بعد از نشستی که در وین برگزار خواهد شد، می‌توان چشم انداز روشن‌تری در این زمینه ترسیم کرد
