«دقت کنید دوستان در بدن دانشآموزان پایه نهم و دوازدهم آنتیبادی از ابتدای خلقت وجود داشته.» زبان توییتها گاهی تند و تیز است؛ گاهی آکنده به کمی طنز و همه یک خبر را نشانه رفتهاند؛ آموزش و پرورش اعلام کرد امتحانات پایان سال در دو مقطع نهم و دوازدهم دوره متوسطه حضوری است. سر و کله هشتگ «نه به امتحانات حضوری» دوباره در شبکههای اجتماعی پیدا شده و انتظار میرود که این اعتراضات طی هفته پیش رو و همراه با وخامت بیشتر وضعیت شیوع کرونا در کشور اوج بگیرد.
خبر البته از چندی پیش رسیده بود. روز ۲۵ فروردین خسرو ساکی، رییس مرکز سنجش و پایش کیفیت آموزشی از برگزاری حضوری امتحانات پایههای نهم، دوازدهم، داوطلبان آزاد، جهشی، ایثارگران و بزرگسالان در خرداد ۱۴۰۰ خبر داده بود. ساکی در جلسه مجازی معاونان آموزش متوسطه کشور با اشاره به روند برگزاری امتحانات خرداد ۱۴۰۰ گفته بود: «بر اساس مصوبه ۹۷۷ شورای عالی آموزش و پرورش، امتحانات خرداد ماه ۱۴۰۰ فقط برای دانشآموزان پایه «نهم» و «دوازدهم» به صورت حضوری است. در سایر پایهها و دروس غیر فنی و پایه فنی، مسئولیت ارزشیابی دروس بر عهده مدیر مدرسه و بر اساس «تصمیم شورای مدرسه» خواهد بود. امتحانات داوطلبان آزاد، جهشی، ایثارگران و بزرگسالان به صورت حضوری است و امتحانات دروس شایستگیهای فنی و استانداردهای مهارت، شاخههای تحصیلی فنی، حرفهای و کاردانش نیز به صورت حضوری بوده و سوالات بر اساس «وضعیت قرمز» طراحی خواهد شد.»
روز گذشته شخص وزیر آموزش و پرورش آب پاکی را روی دست دانشآموزان این دو مقطع و خانوادههایشان ریخت. خبرگزاری صداوسیما به نقل از محسن حاجیمیرزایی نوشت: «معلمان میتوانند امتحانات مجازی را به تشخیص شورای مدرسه در شبکه شاد یا پیامرسانهای دیگر برگزار کنند. درخواست خود را برای حضوریشدن امتحانات دانشآموزان به ستاد ملی کرونا دادهایم و در صورت موافقت ستاد، امتحانات این دو پایه به صورت حضوری برگزار خواهد شد. آزمونهای علمی هنرستانها نیاز به برگزاری کارگاه دارد و هر زمان امکان تشکیل این کارگاه را داشته باشیم این دروس را هم به صورت عملی از دانشآموزان امتحان خواهیم گرفت.»
حاجیمیرزایی درباره امتحانات دانشآموزانی که به آموزش مجازی و تلویزیون دسترسی نداشتهاند، گفت: «شورای هر مدرسه موظف است درباره این دسته از دانشآموزان تصمیمگیری کند و امتحانات این دسته از دانشآموزان با حضور معلمان در منزل دانشآموزان برگزار خواهد شد. ارتقای هر دانشآموز به پایه بالاتر مستلزم قبولی در امتحانات پایانی است و معلمان موظفند که وضعیت این دانشآموزان را بررسی و پیگیری کنند.»
وزیر آموزش و پرورش به حذف بخشی از مطالب درسی در امتحانات پایانی اشاره کرد و افزود: «آن بخش از هر کتاب که باید حذف شود، مشخص شده و به مدارس و دانشآموزان همه پایههای تحصیلی نیز ابلاغ شده است. به سازمان سنجش نیز آن بخش از کتاب پایههای دوازدهم که برای کنکور سراسری حذف شده است را نیز اعلام کردهایم.»
این ماجرا تکرار تقریبا نعل به نعل همه آن چیزی است که سال گذشته و در نخستین ماههای شیوع کرونا در کشور گذشت. اسفند ماه که مدارس تعطیل و دانشآموزان به خانه فرستاده شدند هنوز افکار عمومی در این امید و باور بود که قرار است تا نیمهها یا اواخر بهار وضعیت پاندمی را تحمل کند و بعد دیگر بساط ویروس برچیده میشود. وقتی که کمکم خبرها رسیدند و روز به روز روشن شد که این شیوه زندگی قرار است تا اطلاع ثانوی ادامه پیدا کند، نوبت به این رسید که هر بار و با هر اتفاق جمعی، از مناسبات مذهبی گرفته تا جشنهای ملی تا امتحانات مدرسه وکنکور ورودی دانشگاهها، موجی از نگرانی به راه بیفتد. سال گذشته هم اعلام برگزار شدن حضوری امتحانات پایه نهم و دوازدهم مدارس موجی خشمگینانه از اعتراض را به همراه داشت. هنوز هم میتوانید با کلیدواژههای لغو امتحانات حضوری صفحههایی را که در اینستاگرام ایجاد شده بود و نوشتههایی که در شبکههای اجتماعی دست به دست میشد را پیدا کنید.
سال گذشته علیرضا کمرئی، معاون آموزش متوسطه آموزش و پرورش در مورد چرایی برگزاری حضوری امتحانات در این دو پایه گفته بود: «دلیل برگزاری حضوری امتحانات در پایه دوازدهم واضح است و در پایه نهم نیز به دو علت، مرتبط بودن نتایج ارزشیابی پایه نهم با موضوع هدایت تحصیلی دانشآموزان و تاثیر۵۰ درصدی نتایج پایه نهم در پذیرفته شدن دانشآموزان در مدارس نمونه دولتی تصمیم به برگزاری حضوری امتحانات پایان سال در این پایه گرفتیم. گره خوردن نتایج ارزشیابی پایه نهم با موضوع هدایت تحصیلی دانشآموزان، شرایطی را برای ایجاد نگرانی در خانوادهها ایجاد کرده بود که اگر امتحان به صورت غیر حضوری برگزار میشد و نتایج را بر مبنای ارزشیابیهای مستمر، نظرات و قضاوتهای معلمان مطرح میکردیم، ممکن بود ابهاماتی را در پی داشته باشد.»
حالا تکرار ماجرای سال گذشته تا اینجا با واکنشهای کمتری نسبت به سال گذشته روبهرو بوده است اما تنور هشتگزدن کمکم دارد در توییتر داغ میشود. وضعیت شیوع کرونا در کشور، قرمزشدن شهرها و بعد به میان آمدن حرفهای مختلف از وجود وضعیتی به نام سیاه هم سبب شده تا بر استرس خانوادهها و دانشآموزان افزوده شود. هر چند سال گذشته عاقبت و با وجود تمامی اعتراضها امتحان در این دو مقطع تحصیلی به صورت حضوری برگزار شد اما در واقع وضعیت سال جاری به نسبت سال گذشته بسیار وخیمتر است. خبر برگزاری امتحانات در حالی مطرح شده که روزهای سخت شیوع کرونا، تمام توان و تمرکز مراکز بهداشت و درمان را متوجه خود کرده است و هنوز نمیتوان در مورد آینده این موج چهارم پیشبینی روشنی ارایه داد.»