آیت الله سید ابراهیم رئیسی رئیس قوه قضاییه در بیست و ششمین نشست نخبگانی ویژه ماههای رمضان که در دوره تحول برگزار گردیده است، در پاسخ به درخواستهای تعدادی از سینماگران، با رعایت پروتکلهای بهداشتی میزبان جمعی از تهیه کنندگان و کارگردانان سینما بود تا با آنها درباره «نقش سینما در کاهش آسیبهای اجتماعی و مبارزه با مفاسد اقتصادی» هم اندیشی کند. تاکید مقام معظم رهبری در دیدار با مسئولان عالی قوه قضائیه مبنی بر ضرورت توجه قوه قضائیه در دوره تحول به پیوست هنری اقدامات خود، از جمله دلایل برگزاری این نشست بود.
آیت الله رئیسی اجرای عدالت را انگیزه امام و رهبری و همه صلحا و مجاهدان راه خدا و از مهمترین اقتضائات برقراری نظام اسلامی عنوان کرد و اظهار داشت: اکنون که گام دوم انقلاب آغاز شده، باید عقب ماندگیهای اجرای عدالت و احساس عدالت در جامعه را جبران کنیم و همه بخشها باید در این زمینه نقش آفرین باشند.
رئیس قوه قضاییه در بخشی از سخنانش با ضروری خواندن «پیوست فرهنگی و هنری برای تصمیمات و آرای قضایی» گفت: در دوره تحول، سازوکارهایی برای تقویت ارتباط با نخبگان و تبیین فلسفه و دلایل صدور برخی احکام طراحی کردیم تا مردم در جریان مسائل قرار گیرند.
آیت الله رئیسی با اشاره به تأکید خود بر ارتباط نخبگانی در نخستین دیداری که پس از تصدی مسئولیت دستگاه قضا با مسئولان قضایی داشته، افزود: ما با افکار عمومی مواجه هستیم و اقناع افکارعمومی مهم است و نمیتوانیم بگوییم قاضی ما حکم صادر کرده و به وظیفه خودمان عمل کردیم و کارمان تمام شده است.
رئیس قوه قضاییه در بخش دیگری از سخنانش از هنر به عنوان یک موهبت الهی یاد کرد و گفت: هنر ابزار حفظ هویت و تمدن ایرانی و اسلامی و ایجاد امید در جامعه است و هنرمندان نقش مهمی در ارتقای وضعیت موجود به وضعیت مطلوب دارند.
آیت الله رئیسی افزود: نگاه غربی به جوامع، نگاه سودجویانه و منفعت طلبانه و سلطه جویانه است و هنر را هم در همین مسیر به کار میگیرد، اما در نظام اسلامی از هنر برای تحقق اهداف و آرمانهای عالیه استفاده میشود.
رئیس قوه قضاییه نقش هنرمندان را در کاهش آسیبهای اجتماعی بسیار مهم دانست و گفت: پدیدههای مذمومی مانند طلاق و اعتیاد باید طوری در جامعه نشان داده شوند که یک نفرت عمومی نسبت به آنها به وجود بیاید و از آن طرف ازدواج و جامعه سالم باید مورد تأکید قرار گیرد.
آیت الله رئیسی افزود: گاهی دهها و صدها سخنرانی نمیتواند به اندازه تولید یک اثر هنری اثرگذار جامعه را نسبت به قبح یک پدیده مذموم و منکر مثل فساد اقتصادی و فساد اداری آگاه کرده و در افکار عمومی نفرت به وجود بیاورد.
رئیس قوه قضاییه، پیشگیری از وقوع جرم را نیز به موازات رسیدگی به پروندهها از مأموریتهای مهم دستگاه قضا دانست و گفت: یکی از وظایف ما این است که آسیبهای اجتماعی کاهش پیدا کند و این کار تنها با برگزاری نشست و سخنرانی کردن تحقق نمییابد.
رئیس دستگاه قضا بر همین اساس پیشنهاد کرد هنرمندان برای به تصویر کشیدن معضلات، در دادگاهها و در زندانها حضور یابند و با اطلاع از جزئیات پروندهها و گفتگو با آسیب دیدگان اجتماعی، آسیبهای اجتماعی را بررسی کنند و بر اساس آن فیلم بسازند.
آیت الله رئیسی تصریح کرد: پروندههای قضایی سرشار از نکاتی است که قابلیت پرداخت هنری دارند و به نمایش کشیده شدن آنها میتواند نسبت به یک پدیده قبیح ایجاد نفرت کرده و یا افکارعمومی را نسبت به موضوعات و پدیدههای ارزشمند حساس نماید.
رئیس دستگاه قضا در ادامه به ذکر نمونههایی از موضوعات قابل طرح در تولیدات هنری پرداخت و گفت: هنرمندان میتوانند درباره ضرورت قصاص در جامعه سخن بگویند، اما از آن سو ضرورت عفو و بخشش را هم مورد تأکید قرار دهید که قرآن کریم حیات جامعه را در قصاص قرار داده، ولی در همین قصاص بهترین وضعیت، بخشش و گذشت است.
آیت الله رئیسی افزود: قتل یک انسان حکم قتل یک جامعه را دارد و فساد اقتصادی یک فرد، به کل جامعه آسیب میزند، اما از آن طرف زمینههایی هم برای اصلاح اجتماعی است که باید تبلیغ و ترغیب جامعه به آنها در آثار هنری مورد توجه قرار گیرد.
رئیس قوه قضاییه گفت: دشمن تلاش میکند این گونه تبلیغ کند که فساد در کشور ما سیستماتیک است، اما من میگویم که فساد در کشور ما سیستمی نیست بلکه یک استثناء در یک اداره و سازمان است.
آیت الله رئیسی افزود: ممکن است افراد مختلفی در یک پرونده درگیر فساد شده باشند، اما فساد در کشور سیستمی نیست، ولی قطعاً مبارزه با فساد سیستماتیک است و به هنرمندان توصیه کرد که آنها نیز موضوع مبارزه با فساد را با دو هدف مهم «عبرت آموزی» و «امیدآفرینی در جامعه» مورد توجه ویژه قرار گیرند.
آیت الله رئیسی در ادامه خطاب به هنرمندان گفت: جنگ امروز جنگ روایت هاست و در جنگ روایت ها، دقیقترین و اثربخشترین و اصلاح گرترین روایت باید ارائه شود و نگذارید دیگران روایت دلخواه خودشان را ارائه دهند.
رئیس قوه قضاییه با بیان این که مقام معظم رهبری نقش هنر و هنرمندان را در بیان حقایق بی بدیل میدانند، ادامه داد: اصحاب هنر و مدیران این حوزه یک نقش و مسئولیت دارند و نباید به بهانه ممانعت یک مدیر، کارها بر زمین بماند، اما من هم موافقم که بخش دولتی در عرصه هنر نباید با بخش خصوصی رقابت کند.
وی بر همین اساس خاطر نشان کرد: توجه به قانون و اهمیت دادن به قانونگرایی در جامعه و زشت بودن قانونگریزی در جامعه از اموری است که باید در آثار هنری به تصویر کشیده شود که همه بدانند اگر قانونگریزی در جامعه رایج شد، جامعه سرپا نخواهد ماند.
رئیس قوه قضاییه با اشاره به «تکلیف مقام معظم رهبری برای توجه دستگاه قضا به مقوله فرهنگ در دوره تحول» به اصحاب هنر گفت که میتوانند مسائل و مشکلات خود را از طریق معاونت پیشگیری و مرکز رسانه قوه قضاییه به اطلاع او برسانند.
آیت الله رئیسی همچنین خاطر نشان کرد که دغدغههای مطرح شده از سوی هنرمندان در این نشست را هم از طریق برگزاری جلسات مشترک با مسئولان ذیربط مانند وزیر فرهنگ و ارشاد و رئیس سازمان صداوسیما و تشکیل کارگروهی ویژه پیگیری خواهد کرد.
پیش از سخنان رئیس قوه قضاییه، جمعی از اهالی هنر و سینماگران به بیان دیدگاهها و نظرات خود درباره جایگاه هنرمندان در جامعه و ظرفیتهای هنر در پیشبرد مأموریتهای اجتماعی دستگاه قضایی پرداختند.
ارتباط تنگاتنگ چهرههای فرهنگی با قوه قضاییه، معافیتهای مالیاتی سینماگران، فعال شدن شوراهای حل اختلاف هنرمندان، رسیدگی به کوتاهیها و ترک فعلهای مسئولان اجرایی در حوزه سینما، امکان حضور هنرمندان در دادگاههای علنی، لزوم نقدپذیری مسئولان و حمایت قوه قضائیه از هنرمندان منتقد از جمله درخواستهای چهرههای فرهنگی حاضر در این مراسم بود.
«منوچهر محمدی»، «سیدجمال ساداتیان»، «سیداحمد میرعلایی»، «فرشته طائرپور»، «کاوه باشه آهنگر»، «مسعوده دهنمکی»، «مهدی سجادهچی»، «محمدمهدی عسگرپور»، «ابوالقاسم طالبی»، «علیرضا رئیسیان»، «منوچهر شاهسواری»، «محمدحسین حقیقی»، «محمدرضا شفا»، «روانبخش صادقی»، «جواد افشار»، «محمدرضا شفیعی»، «محمد خزایی»، «محمدعلی نجفی»، «حبیب احمدزاده» و «مجتبی امینی» هنرمندان حاضر در این مراسم بودند.