سید احمد خاتمی عضو فقهای شورای نگهبان امروز سهشنبه (۱۸ خرداد ۱۴۰۰) در همایش مدیران ستادی و استانی شورای نگهبان با اشاره به وظایف این شورا با توجه به اصول ۴ و ۹۱ قانون اساسی گفت: یکی از وظایف شورای نگهبان پاسداری از احکام اسلام و قانون اساسی از نظر عدم مغایرت مصوبات مجلس شورای اسلامی با آنهاست و اصل ۴ قانون اساسی هم تأکید دارد کلیه قوانین و مقررات مدنی، جزائی، مالی و غیر اینها باید براساس موازین اسلامی باشد و این اصل بر اطلاق یا عموم همه اصول قانون اساسی و قوانین و مقررات دیگر حاکم است و تشخیص این امر بر عهده فقهای شورای نگهبان است.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی شورای نگهبان، وی تصریح کرد: طرحها و لوایحی که از سوی مجلس به شورای نگهبان ارسال میشود، مورد بررسی قرار میگیرد تا از لحاظ اسلامیت که فقهای این شورا نظر میدهند و هم از جهت قانون اساسی که مجموع اعضای این شورا نظر میدهند، مغایرتی وجود نداشته باشد.
خاتمی با اشاره به اصل ۹۳ قانون اساسی یادآور شد: مجلس شورای اسلامی بدون وجود شورای نگهبان اعتبار قانونی ندارد مگر در مورد تصویب اعتبارنامه نمایندگان و انتخاب شش نفر حقوقدان اعضای شورای نگهبان.
عضو فقهای شورای نگهبان گفت: در این مدتی که با انتصاب مقام معظم رهبری توفیق حضور در جمع اعضای شورای نگهبان پیدا کردم، شهادت میدهم در عرصه اسلام و مطابقت مصوبات با قوانین اسلام، هیچ ملاحظهای جز ملاحظه اسلام نمیشود و در عرصه قوانین هم با دقت، تلاش، همکاری و همراهی حقوقدانان محترم با فقها، مراقبت میشود که مصوبات با قانون اساسی مغایرتی نداشته باشند.
وی عنوان کرد: تا قبل از حضور در شورای نگهبان، دورنمایی از این شورا شنیده بودم، اما زمانی که خود در این جمع حضور پیدا کردم، دیدم که راجع به مصوبات با دقت تمام کارشناسیها و ارزیابیها انجام شده و سپس نظرات شورا صادر میشود.
وی افزود: اینگونه نیست که مصوبات فقط در صحن شورا بررسی شود، بلکه مصوبات ابتدا در پژوهشکده این شورا از نگاه حقوقی توسط حقوقدانان برجسته و همچنین در مجمع مشورتی فقهی از نگاه فقهی، کارهای کارشناسی و بررسیهای دقیق انجام شده و سپس اعضای فقها و حقوقدانان شورای نگهبان در صحن شورا به قضاوت مصوبات پرداخته و نظر نهایی را صادر میکنند.
خاتمی با اشاره به وظیفه دیگر شورای نگهبان درخصوص نظارت بر انتخابات خاطرنشان کرد: پیش از انقلاب اسلامی سالیان طولانی مجلس شورا با پسوند «ملی» فقط اسمی از آن وجود داشت که در رأس بود اما مردم در آن کارهای نبودند؛ خود طاغوتیها اعتراف کردهاند کسانی که قرار بود نماینده مجلس باشند، ساواک (سازمان اطلاعات و امنیت جهنمی شاه) اسامی آنها را مشخص میکرد و به نخستوزیر و او هم به شاه میداد و شاه هرکسی را که نمیخواست اسم او را خط میزد.
وی ادامه داد: آنهایی که اسمشان از سوی شاه خائن خط نمیخورد نماینده بودند؛ چه مردم به حد نصاب در روز رأیگیری شرکت میکردند یا نمیکردند و این بود از وضعیت کشور تا پیش از انقلاب.
عضو فقهای شورای نگهبان اضافه کرد: پیش از انقلاب همچنین پول حرف اول را در کشور میزد و در واقع افراد با پول و پرداخت رشوه، میتوانستند نماینده مجلس شوند.
خاتمی با اشاره به وظایف ذکر شده برای شورای نگهبان در قانون اساسی، خاطر نشان کرد: شورای نگهبان وظایف قابل توجهی از نظارت بر انتخاباتهای مجلس خبرگان، ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی و همچنین مراجعه به آرای عمومی و همهپرسی را برعهده دارد؛ این نظارتها به این دلیل انجام میشوند که انتخابات، واقعاً انتخابات باشد و وکلایی در مناصب قرار گیرند که واقعاً وکیل مردم باشند.
وی ادامه داد: همچنین تفسیر قانون نیز بر عهده شورای نگهبان است و طبق تفسیر این شورا، نظارت شورای نگهبان بر انتخابات، «استصوابی» است و شامل تمام مراحل انتخابات میشود؛ در مقابل نظارت استصوابی، نظارت استطلاعی مطرح است که در این نوع نظارت، عملاً ناظر هیچکاره است و نمیتواند بر فرآیند انتخابات، نظارت مؤثری داشته باشد و در واقع، این نظارت استصوابی است که میتواند منشأ اثر باشد.
عضو فقهای شورای نگهبان در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه ناظران و دفاتر نظارتی، بازوی توانمند شورای نگهبان برای تحقق وظیفه نظارت بر انتخابات هستند، گفت: دفاتر نظارتی در راستای انجام وظایف محوله به شورای نگهبان در اصل ۹۹ قانون اساسی، تشکیل شدهاند و اگر این شورا بخواهد بر انتخابات نظارت کند، این نظارت نیازمند دفاتر استانی نظارت است.
وی افزود: شورای نگهبان امانتدار است اما من به یاد ندارم که انتخاباتی برگزار شود و شورای نگهبان آماج حملات نباشد ولی با این وجود، شورای نگهبان و دفاتر نظارتی، امین مردم هستند و به وظیفه خود قاطعانه و دقیق عمل خواهند کرد.
خاتمی در ادامه خطاب به ناظران، آنها را به حفظ آبروی افراد در نتایج حاصله از تحقیقات، توصیه کرد و گفت: اگر کسی بیدلیل آبروی فرد دیگری را ببرد، روزگار آبرویش را خواهد برد و اگر آبروی افراد حفظ شد، خداوند نیز آبروی شما را حفظ خواهد کرد.
وی گفت: وقتی صحبت از قانون است باید قاطعانه قانون رعایت شود و مقاومت در مقابل کسی که قانون را رعایت نمیکند و خلافی انجام میدهد، عبادت است.
عضو فقهای شورای نگهبان با بیان اینکه هویت کار نظارت بر انتخابات اقتضا میکند که ناظرین محترم بیطرف باشند و از کاندیدای خاصی حمایت نکنند، تأکید کرد: بیان معیارها منافاتی با بیطرفی ندارد و در واقع، معیارها همان معیارهایی هستند که مقام معظم رهبری فرمودند؛ مانند ضد فساد، اهل خدمت، دارای روحیه جهادی و...
خاتمی در پایان اظهار داشت: حضور در انتخابات از اوجب واجبات است؛ چون دفاع و حفظ نظام اسلامی از اوجب واجبات است و إنشاءالله روز ۲۸ خرداد روز عزت و سربلندی نظام اسلامی خواهد بود.