پارلمان اروپا در قطعنامهای که روز پنجشنبه ۱۰ ژوئن (۲۰ خرداد) با ۳۵۵ رأی موافق، ۲۶۳ رأی مخالف و ۷۱ رأی ممتنع به تصویب رسید، پیشنهاد کرده است که برای «بهبود دسترسی جهانی به محصولات پزشکی مقرون به صرفه مربوط به کووید ۱۹» و «رفع کمبودها و محدودیتهای تولید جهانی» در این زمینه، مذاکرات برای لغو موقت موافقتنامه سازمان تجارت جهانی موسوم به «تریپس» آغاز گردد.
تریپس، موافقتنامهای بینالمللی در مورد جنبههای مرتبط با تجارت حقوق مالکیت فکری و حق ثبت اختراع تحت مدیریت سازمان تجارت جهانی است.
در بیانیه مطبوعاتی نمایندگان پارلمان اروپا در این زمینه آمده است: «دادن امتیاز به شکل داوطلبانه به صورتی که سازنده واکسن خودش تصمیم بگیرد که چه کسی و تحت چه شرایطی افراد میتوانند از حق معنوی فرمول استفاده کنند تا امکان تولید فراهم شود، و نیز انتقال دانش و فناوری به کشورهایی که دارای صنعت تولید واکسن هستند، مهمترین راه افزایش و تسریع تولید در سطح جهانی در دراز مدت است.»
نمایندگان اروپایی همچنین برای رفع تنگناهای تولید از اتحادیه اروپا خواستار «حذف سریع موانع صادرات و جایگزینی سازوکار صدور مجوز صادرات با الزام شفافیت» شدهاند.
آنها با یادآوری این که برای ایمنسازی ۷۰ درصد از جمعیت جهان به ۱۱ میلیارد دوز واکسن کووید ۱۹ نیاز است و تا امروز تنها بخشی از این مقدار تولید شده، گفتهاند که آمریکا و بریتانیا نیز باید «بیدرنگ ممنوعیت صادرات واکسن و مواد اولیه را لغو کنند»
پارلمان اروپا تأکید کرده است که اکثر قریب به اتفاق ۱.۶ میلیارد دوز واکسنی که تاکنون استفاده شده نصیب خود کشورهای صنعتی تولید کننده واکسن شده و تنها ۰.۳ درصد از آنها به ۲۹ کشور از فقیرترین کشورهای جهان رسیده است.
نمایندگان پارلمان اروپا با اشاره به این که اتحادیه اروپا نیاز به حمایت از تولید در آفریقا دارد همچنین گفتهاند که وسیله مهم دیگر برای تهیه واکسن در کشورهای با اقتصاد ضعیف، کوواکس، برنامه سازمان بهداشت جهانی برای توزیع واکسن کووید ۱۹ است که اروپا از آن استقبال میکند.
اعضای پارلمان خواستار افشا شدن کامل توافقنامههای پیشخرید واکسن به ویژه واکسنهای نسل بعدی شده و گفتهاند که این قراردادها باید شامل الزام شفافیت از سوی تأمینکنندگان این کالا باشد.
اورزولا فن در لاین، رئیس کمیسیون اروپا حدود یک ماه پیش ایالات متحده آمریکا و دیگر تولید کنندگان واکسن کووید-۱۹ را دعوت کرده بود تا به جای بحث درباره مالکیت معنوی، واکسنهای تولیدی را به سراسر جهان صادر کنند.
دفتر مطبوعاتی پارلمان اروپا در پاسخ به این پرسش یورونیوز فارسی که آیا قطعنامه امروز نمایندگان پارلمان برای اجرایی شدن به دست کمیسیون اروپا الزامآور است یا نه، گفت: «این یک قطعنامه است و الزام اجرایی ندارد. اما همین قطعنامه در نشست دو روزه در مقر سازمان تجاری جهانی در ژنو مطرح شده و این سازمان قاعدتا تصمیم خود در این مورد را اعلام خواهد کرد.»
در نشست سازمان تجارت جهانی، به جز نمایندگان اروپا نمایندگان چندین گروه سیاسی دیگر نیز در پشتیبانی از لغو حق مالکیت معنوی برای فرمول ساخت واکسنهای کووید ۱۹ سخن گفتند.