۶۰ درصد عوامل بیماری‌زا بین انسان و دام مشترک است
زهرا نهبندانی به مناسبت هفته اطلاع رسانی بیماریهای مشترک بین انسان و حیوان، ۱۳ تا ۲۱ تیرماه، افزود: ضرر و زیان اقتصادی به دلیل کاهش تولید فراورده های دامی، مرگ و میر دام ها، معدوم کردن دام ها برای کنترل بیماری ها بسیار زیاد است از این رو این بیماریها از اهمیت بالایی برخوردار است.
وی ادامه داد: افرادی نظیر قصابان، سلاخان، چوبداران، کارکنان کشتارگاهها، کشاورزان و در نهایت عموم مردم جامعه به علت تماس و مصرف فراورده های دامی، در معرض ابتلا به این بیماریها هستند.
رییس پیشگیری از بیماریهای واگیردار معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه هاری، تب مالت، تب خونریزی دهنده کریمه کنگو، سالک، سیاه زخم و آنفلوانزای پرندگان از مهمترین بیماریهای مشترک بین انسان و حیوان هستند، گفت: خودداری از نگهداری سگ و گربه در منزل و در صورت نگهداری قلاده زدن و واکسیناسیون آنها علیه هاری، جلوگیری از تردد سگهای صاحبدار در معابر عمومی، جلوگیری از نزدیک شدن کودکان به سگهای ولگرد، پیشگیری جمع آوری و دفن بهداشتی زباله، ایمن سازی و واکسیناسیون افراد در معرض خطر از جمله راههای پیشگیری از انتقال بیماری هاری است.
وی ادامه داد: توجه خاص به گازگرفتگی حیوانات، هر چند جزیی و به صورت خراش باشد و شستشوی زخم با آب صابون به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه و مراجعه به واحدهای مبارزه با هاری مستقر در مرکز بهداشت شهرستانها در هر ساعت شبانه روز برای انجام واکسیناسیون بعد از گزش حیوان، امری ضروری است.
دکتر نهبندانی با اشاره به اینکه تب خونریزی دهنده کریمه کنگو، بیماری ویروسی خطرناک واگیردار و گاهی برای انسان کشنده است که با تب و خونریزی همراه است، گفت: راههای انتقال این بیماری، گزش کنه آلوده یا له کردن آن روی پوست، تماس پوست با لاشه، خون یا ترشحات حیوان آلوده، تماس با خون یا ترشحات بدن انسانهای بیمار است.
این مسوول بیان کرد: شناسایی و درمان کامل بیماران، جداسازی دام از محل زندگی انسانها، پرهیز از تماس بدن با بافتهای آلوده انسان و حیوانات مبتلا، استفاده از وسایل حفاظتی و جلوگیری از گزش کنه، جلوگیری از نقل و انتقال حیوانات مبتلا و قاچاق دام، بهسازی محل نگهداری دام، جلوگیری از کشتار غیرمجاز دام، از بین بردن کنه ها از طریق سمپاشی و ایجاد حمام ضد کنه، خودداری از کشتار دام به عنوان نذر و قربانی در داخل مغازه و معابر عمومی از راههای پیشگیری از بیماری است.
وی با بیان اینکه سالک یک بیماری پوستی، طولانی مدت و بدون درد و تب قابل انتقال بین انسان و تعدادی از حیوانات از جمله جوندگان مثل موش صحرایی و سگ است، گفت: سالک از طریق نیش پشه خاکی به انسان و حیوانات منتقل می شود از همین رو برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری، ضمن استفاده از لباس مناسب و نصب توری در و پنجره و از خوابیدن زیر جریان کولر و پنکه خودداری کنند، همچنین پرهیز از انباشتن هر گونه مواد زائد و کودهای حیوانی داخل یا خارج ازمنازل مورد تاکید است.
دکتر نهبندانی افزود: خودداری از انباشتن هر گونه مواد زائد و کودهای حیوانی داخل یا خارج از منازل و جمع آوری و دفع صحیح زباله، مرمت و ترمیم حفره ها و شکاف دیوارها، تخریب و تسطیح اماکن مخروبه، مبارزه با جوندگان از دیگر راههای پیشگیری از بیماری است.
وی با بیان اینکه یک بیماری عفونی حاد یا مزمن قابل انتقال بین انسان و تعدادی از حیوانات از جمله گاو، گوسفند، بز، خوک و شتر است که از طریق تماس با دام یا فرآورده های دامی به انسان منتقل می شود، ادامه داد: راههای انتقال این بیماری تماس مستقیم با بافتهای حیوانی آلوده نظیر خون و ترشحات جنین سقط شده، مصرف شیر خام و فرآورده های لبنی آلوده خصوصا پنیر تازه، خامه و سرشیر، انتقال تنفسی از طریق استنشاق هوای آلوده است.
رئیس پیشگیری از بیماریهای واگیردار معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، گفت: شناسایی و کشتار دامهای آلوده، واکسیناسیون دامهای واجد شرایط، رعایت اصول بهداشتی در هنگام برخورد با دام و بافتهای حیوانی آلوده، خودداری از مصرف شیر خام و فرآورده های لبنی غیر پاستوریز از جمله راهکارهای پیشگیری از این بیماری است.
دکتر نهبندانی ادامه داد: به منظور کاهش احتمال ابتلا به بیماریهای مشترک بین انسان و حیوان، پرهیز از کشیدن صورت روی بدن حیوان، شستشوی دست ها بلافاصله پس از نوازش حیوان، اجتناب از دست زدن به حیوانات ولگرد و غیرخانگی، استفاده از لباس و دستکش مناسب در صورت ذبح دام، جوشاندن شیر و مصرف نکردن فرآورده های لبنی غیر پاستوریزه، شستشوی محل نیش پشه و حشرات با آب و صابون، در کاهش احتمال ابتلا به بیماریهای زئونوز اهمیت دارد.
