هفته آینده و از روز اول سپتامبر، فرودگاه بینالمللی حامد کرازی کابل تحت کنترل طالبان خواهد بود و هنوز مشخص نیست بعد از آن تاریخ چه سرنوشتی در انتظار افغانستان خواهد بود.
ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا تایید کرده که نیروهای این کشور تا ۳۱ اوت از افغانستان خارج میشوند و بعد از آن دیگران مسئولیت کنترل فرودگاه را بر عهده خواهند داشت. او همچنین با اشاره به اینکه کار اداره فرودگاه ساده نیست، افزود: «من فکر میکنم این تصوری غیر منطقی باشد که انتظار داشته باشیم روز اول سپتامبر پروازها به صورت عادی در فرودگاه کابل صورت پذیرد.»
شورشیان طالبان که توانستند دولت مرکزی کابل را کنار بزنند، هنوز دولتی جدید تشکیل ندادهاند و هنوز مشخص نیست سرنوشت فرودگاه کابل چگونه خواهد بود. این ایده که فرودگاه به صورت موقت بسته شود روز چهارشنبه توسط آنتونی بلینکن برای نخستین بار مطرح شد. وزیر امور خارجه آمریکا در این خصوص میگوید: «تلاشهای بسیار فعالی از سوی کشورهای منطقه انجام شده تا ببینند آیا میتوانند به باز ماندن این فرودگاه کمک کنند یا در صورت لزوم برای مدتی بسته شود.»
بلینکن همچنین تاکید کرد سرنوشت فرودگاه کابل برای طالبان بسیار مهم است چرا که آنها نمیخواهند خود را در راس یک رژیم وحشی مانند سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ نشان دهند.
کنترل فرودگاه توسط آنکارا؟
سرنوشت فرودگاه کابل برای بسیاری از کشورهای غربی که مایلند شهروندان خود را از افغانستان خارج کنند و همچنین هزاران متحد افغان که طی سالهای اخیر با کشورهای خارجی کار کردهاند حائر اهمیت است. با نزدیک شدن به زمان خروج کامل نیروهای بینالمللی، مدتهاست که تصور میشود شاید ترکیه مسئولیت کنترل و حفاظت از فرودگاه کابل را برعهده بگیرد. کشورهای غربی امیدوار بودند طالبان اجازه دهد یک نیروی کوچک ترکیه در افغانستان باقی بماند اما پس از به قدرت رسیدن، طالبان بارها اعلام کرده پس از ۳۱ اوت هیچگونه حضور نظامی خارجی را در افغانستان نمیپذیرد و پس از آن سربازان ترک شروع به خروج از این کشور کردند.
با این حال گفته میشود مذاکرات در این رابطه ادامه دارد. روز جمعه رجب طیب اردوغان، رئيس جمهوری ترکیه فاش کرد که طالبان اکنون از ترکیه خواسته بر امنیت فرودگاه نظارت داشته باشد. اردوغان با بیان اینکه حمله انتحاری روز پنجشنبه در دروازه فرودگاه نشان داد که این ماموریت تا چه اندازه پیچیده است، افزود: «وقتی آرامش حاکم شود، در این خصوص تصمیمگیری خواهیم کرد.»
اما فراتر از ترکیه، بحثهای دیگری در خصوص حضور اپراتورهای خصوصی و همچنین گروهی از قطر برای این منظور مطرح شده است.
مقامهای آمریکایی میگویند اینکه چه کسی کنترل فرودگاه را در دست بگیرد بسیار حساس است. فراتر از نگرانیهای امنیتی، فرودگاه در وضعیت بدی قرار دارد و به غیر از ارتش آمریکا کشورهای بسیار کمی در جهان هستند که حاضر باشند این مسئولیت را بر عهده بگیرند.
پرایس روز جمعه اعلام کرد کارشناسان آمریکایی و غربی در حال بررسی این موضوع هستند که آیا پروازهای تجاری در فرودگاه کابل میتوانند به سرعت از سر گرفته شوند یا خیر. این در حالیست که عموم کارشناسان و کشورهای غربی میگویند تا زمانی که طالبان نتواند در مورد برقراری و همچنین تضمین امنیت زیرساختها اطمینان کامل حاصل کند، شرکتهای هواپیمایی چندانی حاضر به پرواز به کابل نخواهند شد.