آژانس حمل و نقل هوایی فدرال روسیه و سازمان هواپیمایی کشوری جمهوری اسلامی ایران مورخ ششم سپتامبر ۲۰۲۱ تفاهم نامهای که هدف آن ایجاد شرایط مطلوب برای تصویب طراحی استاندارد تجهیزات هوانوردی غیرنظامی ساخت روسیه به ایران است، امضا کردند.
به نوشته وبگاه «ارو تایمز» توافق، نتیجه مذاکراتی است که بین دو کشور در ژوئن ۲۰۲۱ انجام شد. در ماه مه ۲۰۱۸، دولت ایالات متحده تصمیم گرفت دوباره تحریمهایی را علیه جمهوری اسلامی ایران توسط «دونالد ترامپ» رئیس جمهور سابق خود علیه ایران اعمال کند. بسیاری از شرکتهای هوانوردی جهان به دلیل بیم ناشی از تحریم شدن، قراداد فروش صدها فروند هواپیما به ارزش بیش از ۳۰ میلیارد دلار را به ایران لغو کردند.
در آن برهه فقط شرکت هواپیماسازی فرانسوی، ایتالیایی «آی آرتی» موفق شد پنج فروند هواپیما را در پنج اوت ۲۰۱۸ به «ایران ایر» تنها یک روز قبل از اعمال تحریمهای جدید آمریکا تحویل دهد.
به گزارش این منبع خبری، با توجه به تحریمهای بین المللی ایران از اواخر دهه ۱۹۷۰، هوانوردی غیرنظامی ایران به شدت به هواپیماهای جدید نیاز دارد. طبق دادهها میانگین سن ناوگان شرکت هواپیمایی ملی ایران ایر ۱۸.۶ سال است.
به نوشته ایرو تایمز، این اولین بار نیست که روسیه برای صادرات هواپیماهای خود به ایران تلاش میکند. در آوریل ۲۰۱۸، دو شرکت ایرانی «ایرانایرتور» و «شرکت هواپیمایی آسمان» قرارداد ۲ میلیارد دلاری برای خرید ۴۰ فروند هواپیمای «سوخو سوپرجت» امضا کردند. با این حال، از آنجا که برخی قطعات هواپیمای سوخو ساخت ایالات متحده است، این قرار داد نیز تحت تاثیر تحریمهای خزانه داری ایالات متحده قرار گرفت.
از آن زمان، «شرکت هواپیمایی یونایتد»، شرکت مادر سوخو، متعهد شده که سوپرجت را روسی کند تا صادرات آن آسان شود. این پروژه باید تا سال ۲۰۲۳ به پایان برسد. ایران پیشتر برای خرید نسخه جدید این هواپیما ابراز علاقه کرده است.
رئیس شرکت هواپیماسازی سوخوی روسیه پیشتر گفته بود که این شرکت به محض لغو تحریمها، یکصد فروند سوخو سوپرجت اس اس جی به ایران تحویل خواهد داد. تاراسانکوف رئیس این شرکت گفته بود: «این توافق برای ما سود هنگفتی دارد. ما درباره تحویل این هواپیماها مذاکره کرده ایم و انتظار داریم یکصد فروند سوپر جت به زودی تحویل داده شود.»
وی اضافه کرد که پس از بررسی اینکه ایران توان و ظرفیت لازم را داشته باشد و این ظرفیت مورد تایید واقع شود، تهران میتواند در روند ساخت قطعات بدنه این هواپیماها و همچنین خدمات پس از فروش در خاک خود با روسیه همکاری و مشارکت کند.