دولت آذربایجان پس از پیروزی در جنگ سال گذشته بر سر کنترل منطقه قره باغ، بخشی از جاده مواصلاتی بین ایران و ارمنستان را تحت کنترل درآورده است و از چند هفته پیش در همین بخش اقدام به استقرار گشتهای پلیس و دریافت عوارض از کامیونهای ایرانی عازم ارمنستان میکند.
برای هر کامیون عبوری ایرانی ۱۳۰ دلار عوارض هنگام رفت و ۱۳۰ دلار نیز هنگام برگشت گرفته میشود و بسته به نوع محموله و بزرگ بودن کامیونها عوارض دریافتی حتی بیشتر است. حتی دولت باکو اقدام به بازداشت ۲ راننده ایرانی به خاطر عدم پرداخت عوارض کرده است.
در نقشه زیر قسمتی که در کادر قرمز آمده نقطه اصلی اختلاف بین ایران و جمهوری آذربایجان است. این منطقه پیش از جنگ سال گذشته در کنترل ارمنستان بوده و حالا به کنترل نیروهای آذربایجان درآمده است.
این قسمت که بیش از ۲۰ کیلومتر است بخشی از کریدور ارتباطی شمال – جنوب ایران به منطقه قفقاز و خاک ارمنستان است.
مسیر جادهای " کاپان" به گوریس" که ۸۰ کیلومتر است و بیش از ۲۰ کیلومتر آن پس از جنگ پارسال به کنترل نیروهای آذربایجان درآمده است و "الهام علی اف" رییس جمهوری آذربایجان ۲ روز پیش در مصاحبهای دریافت عوارض از کامیونهای ایرانی را در راستای حق حاکمیتی کشورش بر این منطقه دانسته است.
البته ایران و ارمنستان برای خلاصی از مزاحمتهای دولت آذربایجان یک مسیر جایگزین دارند که هنوز تکمیل نشده و در صورت تکمیل عملیات احداث این مسیر، نیازی به عبور کامیونهای ایرانی از مسیر کاپان - گوریس نخواهد ماند.
مسیر جایگزین به دلیل کوهستانی بودن و نیاز به احداث یک تونل چند کیلومتری برای تکمیل، نیاز به سرمایه گذاری چند صد میلیون دلاری دارد.
منابع دولت ارمنستان البته مدعی اند این مسیر جایگزین را تا پایان پاییز امسال افتتاح خواهند کرد، اما کوهستانی بودن مسیر و نیاز به احداث تونلی پرهزینه تکمیل نهایی آن را در آینده نزدیک با توجه به امکانات مالی و فنی دولت ارمنستان، با تردیدهایی مواجه کرده است.