آفتاب: عدم پذیرش افرادی كه با ایدز زندگی میكنند، در بیمارستانها و انجام تست اچآیوی پیش از انجام عمل جراحی از همه بیماران، دلیلی برای مصاحبه با مینو محرز رئیس مركز تحقیقات ایدز فراهم كرد. با توجه به اینكه بخشنامههای متعددی برای پذیرش بیماران اچآیوی مثبت به بیمارستانها ارسال شده، اما همچنان این مراكز حاضر به بستری این بیماران نیستند.دلیل این مسئله در چیست؟
نخستین بار در زمان وزارت دكتر ملكزاده این بخشنامه به بیمارستانها و مراكز درمانی ابلاغ شد اما به علت عدم آگاهی، ترس و نبود امكانات پیشگیری و احتیاط این موضوع همچنان پابرجاست.زمانی كه به پزشك، پیراپزشك، پرستار و... میگوییم بیمار را معاینه كنند، باید امكانات مختلف را نیز در اختیارشان قرار دهیم. در بیمارستان امام خمینی هم آموزش، نگرش مثبت و امكانات وجود دارد، اما متاسفانه این امكانات و نگرش در همه جا نیست.از طرفی موضوع بیمه پزشكان و گروههای تخصصی از دیگر مشكلات این افراد است. اگر سیستم بیمه این افراد صحیح و مناسب باشد، در همین حال آموزش داده و نگرش منفی برطرف شود مشكل تا حدود زیادی مرتفع خواهد شد.
در ابتدای پاندومی ایدز در 20 سال پیش این مشكل در كشورهای مختلف دیده میشد، اما آنها به سرعت راهكارهایی عملی اندیشیدند. آموزش، آگاهی، بیمه مناسب و قانون كارآمد سبب شده پزشكان با مقوله اچآیوی آشنا شوند. این آموزش همیشگی سبب شد كه هیچ بیمارستان، مركز درمانی، پزشك، پیراپزشك و پرستاری از قبول این بیماران سر باز نزند.در ایران هم اگر آگاهی گروههای تخصصی بهدرستی انجام شود، در عین حال امكانات محافظت و پیشگیری به وفور در اختیار تیمهای تخصصی باشد و قانون مدونی نیز برای این مسئله تصویب شود، دیگر هیچ پزشكی از پذیرش سر باز نمیزند. مسئله انجام آزمایش اچآیوی/ ایدز پیش از انجام عمل جراحی در بیمارستانها چقدر صحت دارد؟
قبل از انجام هر عمل جراحی در بیمارستانها از فرد تست اچآیوی میگیرند. این موضوع را بارها با مراكز درمانی خصوصی و دولتی مطرح كردهام، دلیلشان این است كه با اطلاع از وضعیت این فرد دقت بیشتری انجام میدهند، حال اینكه افرادی كه در دوره پنجره هستند، هیچ نشانی از بیماری ندارند. پزشكان باید برای همه بیماران اقدامات بهداشتی را در نظر بگیرند. اما در بعضی بیمارستانها با مشخص شدن مثبت بودن فرد جراحی لغو میشود.
در كشورهای اروپایی نیز این آزمایش انجام میشود، اما به دلیل آگاهی و نگرش مثبت چنین اتفاقی نمیافتد.
به طور كلی از نظر سازمان بهداشت جهانی «WHO» و دفتر مقابله با اچآیوی/ ایدز سازمان ملل «UNAIDS» غربالگری قبل از عمل به هیچ عنوان صحیح نیست. من فكر میكنم باید همه را آلوده فرض كرد و مراقبت و اقدامات بهداشتی انجام داد. از لحاظ علمی اگر یك سری از مسائل رعایت شود انتقال به سهدهم درصد كاهش مییابد. در دیگر كشورهای دنیا با قانون عدم تبعیض این مشكل را حل كردند، ما هنوز قانونی نداریم. من با تصویب استراتژی پنجساله امیدوارم كه برنامهها سرعت بگیرند. امسال كمیته رفاه تشكیل شده كه با برنامهریزیهای مختلف میتوان مشكلات بسیاری را تا حدودی كاهش داد.
بهزیستی، كمیته امداد و... فعال شدهاند. امسال میتواند سال خوبی باشد.
برای بخش آموزش و آگاهیدهی به جامعه باید چه كارهایی انجام شود، با توجه به اینكه ما وارد مرحله سوم ایدز (انتقال از راه ارتباط جنسی) شدهایم؟
متاسفانه ما امكانات مالی داریم، آگاهی داریم، اما سكوت میكنیم. من از جوانان خجالت میكشم كه جامعهای پر از ایدز به آنها تحویل میدهم. در این مرحله جوانان ما مبتلا میشوند. از این به بعد آمار زنان و كودكان بیمار افزایش مییابد. احساس خطر میكنم اگر برای آموزش در جامعه نجنبیم. در مرحله دوم اپیدمی دیر شروع كردیم اما نگرش مثبت نیروی انتظامی، ستاد مبارزه با مواد مخدر و... باعث شد برنامهریزی به سرعت پیش رود و در این بخش به موفقیتهای چشمگیری برسیم. اما در مرحله سوم خیلی سختتر است. صحبت در این خصوص قبیح و نگرشها منفی است. باید آموزش داده شود. مهارتهای زندگی یكی از همین مسائل است. آموزش و پرورش كه در سكوت مرگبار به سر میبرد، نگرش منفی است و همه چیز با سانسور به پیش میرود. به جای اینكه درس مهارت زندگی اجباری شود، اختیاری است. براساس تحقیق بهزیستی، تنها هفت درصد دانشآموزان از این آموزشها استفاده میكنند. كتاب را بهزیستی تهیه و توزیع كرده اما آموزش و پرورش باید این درس را اجباری كند.
قراردادهای مختلفی با آموزش و پرورش امضا شده كه من به آن «اقدامات سبدی» میگویم، چون در حال خاك خوردن است. فقر آگاهی مهمترین مشكل است، نباید مثل كبك سر را زیر برف كرد.