قیمت حامل‌های انرژی بعد از انقلاب ۳۰۰۰ برابر شده

آرش نجفی در نشستی خبری اظهار کرد: ایران به عنوان یکی از بزرگترین دارندگان منابع نفت و گاز نتوانسته است که از اعتبارات خود در دنیا استفاده کند و ما چند ظرفیت مهم را در این راستا از دست داده‌ایم، اولین آنها موضوع نبود سرمایه لازم و امکانات کافی برای استخراج و بهینه کردن چاه‌ها و مخازن نفتی است که یکی از مشکلات ما در این حوزه محسوب می‌شود. دلیل این موضوع نیز عدم بهره‌برداری از اعتبار بر اساس مخازن است که می‌توان از آن به عنوان ضمانت استفاده کرد.

وی افزود: همین فرایند غلط در مورد نحوه مذاکره و تعامل با سرمایه‌گذاران هم وجود دارد که باعث شده سرمایه‌گذاری مناسب برای صنعت نفت وجود نداشته باشد.

نجفی در ادامه اضافه کرد: اگر ما از اعتبارات خود به خوبی استفاده می‌کردیم وضعیت ما مثل امروز نبود که با هر بازی سیاسی با عدم فروش سوخت مواجه شویم، می توانستیم شرکت های خود را پیدا کنیم تا در زمینه صادرات انرژی امنیت داشته باشیم.

وی خاطرنشان کرد موضوع حائز اهمیت دیگر بهینه سازی مصرف انرژی است که یکی از استراتژی‌های برتری است که می‌تواند ما را از چالش چرخش مالی و بیکاری نجات داده و به توسعه اقتصادی برساند امروزه بزرگترین استراتژی انرژی کاهش مصرف انرژی و بهینه کردن آن است که خود یک فرآیند تولید محسوب می شود.

رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران تصریح کرد: صنعت برق ما نیز امروز با همین چالش‌ها مواجه است بیش از ۵۰ درصد از نیروگاه ها در اختیار بخش خصوصی است اما متاسفانه نحوه مدیریت به شکلی بوده که روند برای سرمایه‌گذاران فرسایشی شده است. عدم سرمایه‌گذاری، عدم وجود برنامه‌های کاهش مصرف و عدم پرداخت به موقع مطالبات باعث شده است که تکنولوژی‌های نوین و ... وارد این صنعت نشود و ما به مرور نیروگاه‌ها را از دست می‌دهیم، ضمن اینکه سرعت سرمایه‌گذاری نیز بی‌رمق شده است.

وی اضافه کرد: ما در بخش خصوصی راه‌حل‌هایی برای حوزه نفت و برق داریم. یکی از مواردی که پیگیری می‌کنیم، رگولاتوری در این صنایع است. با همکاری شورای رقابت، آیین‌نامه‌هایی در این راستا تدوین کردیم که علی رغم مخالفت همیشگی دولت‌ها با این نوع طرح‌ها، تا مرحله موافقت دولت و ارجاع به مجلس هم پیش رفت. متاسفانه وزیر جدید نیرو درخواست بازگشت این طرح از مجلس را کرده است که جای تاسف دارد. برای این موضوع بیش از ۴ تا ۵ سال زحمت کشیده شده است. امیدواریم که این موضوع برای بهتر شدن باشد اما معطل کردن چنین موضوعی درست نیست. اگر نظری هم در این مورد دارند یک جلسه هم‌اندیشی بگذارند و نقطه‌نظرات بخش خصوصی را بگیرند. دولتمردان نباید به دنبال انحصارگرایی باشند. انحصارگرایی هرگز به نفع هیچ ملت و کشوری نبوده است، همچنین باید توجه داشت که در قانون نفت هم تاکید شده که رگولاتوری باید انجام شود.

نجفی در ادامه گفت: در سال ۸۹ یارانه با رقم ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان علی رغم مخالفت‌های ما تعریف شد. همه جای دنیا مردم را تشویق می‌کنند تا پول‌های خرد را جمع کرده و به پول توانمند تبدیل کنند تا بتوان به وسیله آن کار پیش برد. با این وجود دولت ۴۲۰۰ میلیارد تومان را خرد و در جامعه توزیع کرد و منجر به افزایش نقدینگی شد. قرار بود از قبل این اتفاق بهینه‌سازی مصرف انجام شود که این اتفاق هم رخ نداد. امروز این رقم هیچ تاثیری بر هیچ قشری ندارد. خواهش ما این است که پرداخت این پول قطع شود چراکه جز تورم هیچ تاثیری ندارد و به نوعی می‌توان گفت رشوه به جامعه بود؛ در حالی که می‌تواند بخشی از مشکلات صنایع از جمله برق و نفت را حل کند.

وی با اشاره به افزایش قیمت حامل‌های انرژی تصریح کرد: بهینه کردن مصرف انرژی با افزایش قیمت حامل‌های آن یک دروغ بزرگ است. از بعد از انقلاب ۳۰۰۰ برابر شده است اما بهینه‌سازی مصرف سوخت انجام نشده است. در سال ۹۸ افزایش قیمت بنزین بین ۵ تا ۸ درصد بود اما شاهد تورم ۶۸ درصدی بودیم که تاثیر خود را بر قیمت دلار هم گذاشت.

نجفی یادآور شد: بدون برنامه ریزی و رصد نباید هیچ افزایش قیمتی رخ دهد و ما مخالف هستیم. افزایش قیمت انرژی باید به صورت پلکانی انجام می‌شد که در اثر صورت مشکلات کمتری ایجاد شده و حساسیت کمتر می‌شد اما متأسفانه جلوی آن گرفته شد.

وی اضافه کرد: سال ۹۸ فوب خلیج فارس بهانه‌ای برای افزایش قیمت بود که در آن زمان قیمت در ایران از فوب خلیج فارس هم بیشتر شد. بعد به علت افزایش تورم و کاهش ارزش پول ملی قیمت آن به زیر ۲۰ سنت رسید و الان هم کمتر از ۱۰ سنت است و دوباره به زیر فوب خلیج فارس رسیده‌ایم. بنابراین افزایش قیمت تاثیری ندارد و ما مخالف آن هستیم.

وی اظهار داشت: یارانه‌ها باید هدفمند شود، اگر یارانه‌ها به درستی مدیریت می‌شد ما می‌توانستیم طی ۵ سال ۳۵ درصد از مصرف برق را کاهش دهیم. اگر یارانه‌ها به سمت شرکت‌های بهینه‌سازی انرژی می‌رفت ضمن ایجاد ۱ میلیون اشتغال، بعد از ۵ سال این سرمایه به سمت بهینه‌سازی مصرف انرژی ساختمان‌ها رفته و پول اولیه هم برمی‌گشت.

وی با اشاره به مشکلات ایجاد شده در زمان قطعی برق گفت: برق صنایع حتی از برق‌ منازل هم مهم‌تر است اما متاسفانه شاهد بودیم که ابتدا برق صنایع قطع می‌شود. همین اتفاق در زمستان هم اتفاق خواهد افتاد، چراکه با کمبود گاز مواجه هستیم. ما ۲۰۰ میلیون متر مکعب کمبود گاز داریم که مجبور هستیم با قیمت‌های گزاف آن را از همسایگان شمالی خود که جز خیانت و دورویی از آنها ندیده‌ایم گاز وارد کنیم. دولت باید به جای این کارها در حوزه بهینه‌سازی سرمایه‌گذاری و مدیریت کند.

رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران گفت: بازار عراق در سیطره ما بود، اما به علت کمبود در داخل، در زمان مناسب که باید به این کشور برق صادر می‌کردیم، صادرات خود را قطع کردیم و عربستان سریعا جای ما را گرفت. اکنون باید مدیریت شود که بازارهایی مانند عراق و ارمنستان را از دست ندهیم که متاسفانه این اتفاق در حال رخ دادن است.

وی افزود: برای بهینه‌سازی مصرف انرژی در سال ۹۴ ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور تدوین شد که بسیار مترقی بود؛ متاسفانه در شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت و همچنین وزارت نفت آیین‌نامه اجرایی آن تحریف شد. یکی از اشکالات آقای زنگنه این بود که اجازه دادند که در مجموعه ایشان چنین تحریفی صورت بگیرد که به حد قابل توجهی اثربخشی آن کاهش یافت. در این راستا صحبت‌هایی با آقای جهانگیری داشتیم. در پایان و با تلاش‌های مختلف قرار شده است که اوراق سلف موازی صرفه‌جویی انرژی صادر شود که قابلت واگذاری هم خواهد داشت. یعنی پروژه‌هایی برای بهینه‌سازی مصرف تعریف شده که اوراق مربوطه فروخته می‌شود. باید از چنین کالاهایی به عنوان واسط برای تهاتر انرژی و کالا استفاده شود و معطلی هم در این مورد جایز نیست.

نجفی متذکر شد: برخی از صنایع ما نامه می‌دهند که واردات برخی از لوازم که به آنها نیاز داریم گرفته شود. گرچه در کل کار درستی است اما ما در شرایط بحران هستیم و در شرایط فعلی نباید این گونه کارها انجام شود. ما نیاز به ۲۰ میلیون بخاری گرید A داریم ولی الان بخاری‌های مورد مصرف با گرید G و کمتر استفاده می‌شود؛ تولیدکنندگان ما باید در این مورد سرمایه‌گذاری کنند. دولت به عنوان ذی‌نفع نهایی کاهش مصرف سوخت باید در این مورد تجهیزات ایجاد کرده و بعد متناسب با مصرف تعرفه را افزایش دهد.

وی در پایان بیان کرد: در سال ۸۸ برنامه‌ای به نام ستاره انرژی تعریف کردیم، سال ۸۹ سازمان استاندارد گفت ما برچسب داریم و شما فعلا دست نگه دارید، از سال ۸۹ هنوز سازمان استاندارد برچسب می‌زند و آنقدر هم سختگیرانه است که کسی نمییرد. ما پروژه استار‌انرژی‌ را پیش خواهیم برد که ۲.۵ ستاره برای واحدی است که همه عایقات برای کاهش مصرف را دارد و ۴.۵ و ۵ برای واحدهایی که تولید انرژی هم دارند. این گواهینامه برای ساختمان‌هایی که درخواست‌ دهند، صادر می‌شود.