افراد بسیاری در سراسر جهان از بیماری کبد چرب رنج میبرند. این شرایط زمانی بهواسطه وجود چربی بیش از حد در بدن و ناتوانی در متابولیز درست آن رخ میدهد. سلولهای چربی در کبد ذخیره میشوند که تورم این اندام و سطوح بالای تری گلیسیرید را به همراه دارد.
کبد چربی اغلب به آن اندازه شدید نیست که موجب نارسایی کامل کبد شود، و باید توجه داشت که این اندام قدرت بازسازی خود را نیز دارد. در صورت دنبال کردن یک رژیم غذایی مناسب و انجام اقدامات پیشگیرانه، امکان بهبود آسیب وارده به کبد وجود دارد. در ادامه با برخی نشانههای بیماری کبد چرب بیشتر آشنا میشویم.
نشانههای آسیب دیدگی کبد
زمانی که بدن با مشکل مواجه میشود، با ارائه برخی علائم و نشانهها تلاش میکند تا نسبت به این شرایط هشدار دهد. اگرچه کبد از اندامهای داخلی بدن و غیر قابل مشاهده است، اما این اندام میتواند از طریق برخی نشانهها با شما صحبت کند.
الگوهای خواب نامنظم
آیا میدانستید که سیروز کبدی یکی از دلایل کمبود خواب است؟ زمانی که کبد عملکرد درست خود را ارائه نمیکند، استراحت خوب شبانه دشوار میشود. مطالعهای در بیمارستان دانشگاه منوفیا در مصر روی ۳۰ بیمار انجام شد، نشان داد که مشکلات کبد و کمبود خواب با هم مرتبط هستند.
خارش پوست
خارش پوست یکی از نخستین نشانههای عملکرد نادرست کبد است. نام بالینی برای این شرایط کلانژیت صفراوی اولیه است. اختلال ایجاد شده در کبد به مجاری صفراوی آسیب میرساند که به انباشت صفرا و احساس خارش در پوست منجر میشود.
زردی چشمها
تغییر رنگ بخش سفید چشمها و پوست به زرد که به نام زردی شناخته میشود، در نتیجه انباشت بیلیروبین در بدن رخ میدهد. زمانی که کبد عملکرد درست خود را ارائه نمیکند، سطوح بیلیروبین در بدن افزایش مییابد. زرد شدن بخش سفید چشمها میتواند از سیروز کبدی، کبد چرب یا هپاتیت B سرچشمه بگیرد.
مشکلات حافظه
آیا اخیرا بیشتر با فراموشی مواجه میشوید؟ زمانی که کبد عملکرد درست خود را ارائه نمیکند، سطح سموم در خون افزایش مییابد که میتواند تاثیر منفی بر مغز داشته باشد. اصطلاح بالینی برای این شرایط انسفالوپاتی کبدی است و شرایطی جدی محسوب میشود که به مراقبت فوری پزشکی نیاز دارد.
خستگی مداوم
خستگی مزمن میتواند به واسطه بیماریها و شرایط مختلفی شکل بگیرد. به عنوان مثال، کبدی ناسالم میتواند دلیل خستگی مداوم شما باشد. مطالعهای که در سال ۲۰۰۶ توسط کالج پزشکی کریسشن در هند انجام شد، نشان داد که استرس اکسیداتیو میتواند به واسطه کبد چرب یا یک بیماری دیگر که عملکرد کبد را مختل میکند، رخ دهد. اگر بدون دلیلی مشخص با خستگی مداوم مواجه هستید، بررسی شرایط کبد ایده خوبی است.
نوسانات وزن
اگر وزن شما بدون دلیل مشخص دچار نوسان میشود، این میتواند یکی از نشانههای بیماری کبد چرب باشد. سیروز کبدی به واسطه آسیب دیدگی کبد شکل میگیرد و با گذشت زمان، بافتهای زخمی جایگزین بافتهای سالم کبد میشوند.
زخمها به کبد اجازه ارائه عملکرد درست را نمیدهند که میتواند موجب تغییر در متابولیسم یا سوخت و ساز بدن شما شود. تغییر وزن بیش از ۱۰ تا ۱۵ پوند چه افزایشی و چه کاهشی نیاز به ارزیابی دقیق دارد.
بزرگ شدن پستان در مردان
در صورت ابتلا به بیماری کبد چرب، مردان ممکن است افزایش بافت پستان خود را تجربه کنند. این شرایط بیشتر در افراد مبتلا به کبد چرب غیر الکلی دیده میشود. زنیکوماستی (بزرگی پستان در مردان) که از یک بی تعادلی در هورمونهای بدن شکل میگیرد، میتواند به واسطه آسیب کبدی ایجاد شود. این شرایط موجب اختلال در تولید استروژن و تستوسترون میشود.
تورم پاها
چاقی و الکل دو مقصر کلیدی هستند که میتوانند به بیماری کبد منجر شوند. مشکلات کبد شما میتواند به تجمع مایع اضافه در پاها منجر شود.
ایجاد تورم در بدن میتواند به دلایل مختلفی شکل بگیرد که مشکلات قلبی از آن جمله هستند. با این وجود، تورم در پاها، به ویژه از قوزک به پایین، میتواند یکی از نشانههای عملکرد نادرست کبد باشد.
کبود شدن آسان بدن
با افزایش سن، بدن انسان به واسطه برخی دلایل مانند نازکتر شدن پوست و افزایش شکنندگی رگهای خونی راحتتر دچار کبودی میشود. اما کبود شدن آسان و بدون دلیل بدن میتواند نشانهای از بروز مشکل در کبد نیز باشد. هرچه مشکل کبد جدیتر باشد، کبودیها نیز میتوانند بدتر باشند.
قرمزی کف دستها
بیماری کبد چرب میتواند موجب تغییر رنگ کف دستها به قرمز روشن شود. حتی افرادی که الکل مصرف نمیکنند یا گهگاهی این کار را انجام میدهند میتوانند با آسیب سیروز ناشی از افزایش بافت زخمی در کبد مواجه شوند. افت عملکرد کبد به واسطه این شرایط میتواند موجب افزایش سطوح صفرا و سموم در بدن شود که میتواند رنگ کف دستها را تغییر دهد.
ادرار تیره
موارد معدودی وجود دارند که موجب ادرار تیره میشوند و یکی از آنها کبد چرب است. سطوح بالای بیلیروبین که موجب زرد شدن پوست و قسمت سفید چشمها میشود، میتواند موجب بروز مشکلاتی در ادرار نیز شود. کلیهها میتوانند تحت تاثیر کبد آسیب دیده قرار گرفته و نمیتوانند تمام بیلیروبین موجود در ادرار را تصفیه کنند.
خشکی چشم یا دهان
خشکی چشم یا دهان مشکلی شایع است. این شرایط میتواند از عوارض جانبی مصرف برخی داروها باشد. در شرایطی که مسالهای نه چندان جدی به نظر میرسد، اما خشکی چشم یا دهان میتواند نشانهای از بروز مشکل درون بدن باشد.
کبد آسیب دیده میتواند در پس خشکی چشم یا دهان شما قرار داشته باشد. این شرایط میتواند به واسطه کلانژیت صفراوی اولیه رخ دهد که به عملکرد نادرست کبد اشاره دارد.
اختلال در تمرکز
مسائل مربوط به تمرکز همواره نشانهای بارز از مشکلات کبدی نیستند، زیرا هر فردی ممکن است هر از گاهی چنین مشکلاتی را تجربه کند. با این وجود، اگر اختلال در تمرکز پایدار است، مراجعه به پزشک برای بررسی دقیق شرایط بهترین گزینه محسوب میشود.
در همین راستا، احتمال ابتلا به شرایط زمینهای دیگر مانند اختلال نقص توجه و بیش فعالی یا بیماری قلبی باید بررسی شود. همچنین، مشکلات مربوط به تمرکز و توجه میتوانند به واسطه نارسایی کبد و آثار آن بر مغز شکل بگیرند. انباشت بیلیروبین میتواند اثر منفی بر بدن داشته باشد.
بی اشتهایی
بی اشتهایی میتواند یکی از نشانههای بروز مشکل در کبد باشد. زمانی که اشتهای شما به طور ناگهانی تغییر میکند، چند دلیل مانند افسردگی و بیماری کبد میتوانند در پس آن قرار داشته باشند.
تورم شکم
پرخوری یا مصرف زیاد غذاهای سرشار از نمک میتواند موجب نفخ و تورم شکم شما شود. همچنین، انباشت مایع در شکم و تورم آن میتواند نشانهای از نارسایی کبد باشد. آسیت یا آبآوردگی شکم میتواند به واسطه احتباس مایع ناشی از افزایش سموم در بدن شکل بگیرد.
زمانی که کبد عملکرد درست خود را ارائه نمیکند و سموم را به خوبی تصفیه نمیکند، این شرایط میتواند موجب احتباس مایع و تورم شکم شود. تورم شکم در مردان ممکن است حتی به اندازهای باشد که شکم آنها همانند شکم یک زن باردار به نظر برسد. در زنان نیز ممکن است تصور بارداری در فرد شکل بگیرد.