تصاویر| زندگی با بوی نفت در "سرخون" چهارمحال و بختیاری
آلودگی نفتی در منطقه سرخون از دهه شصت تاکنون زندگی و معیشت مردم را تحت تاثیر قرار داده است و از هر از چند گاهی با وقوع حوادثی از جمله رانش زمین، زلزله، ترکیدگی لوله‌های نفت فرسوده این آلودگی تشدید و زندگی مردم نیز بالتبع آن مختل می‌شود، بوی نفت جزء جدایی‌ناپذیر زندگی مردمان منطقه سرخون شده است و باوجود گذشت چند دهه از ایجاد این آلودگی نفتی چاره‌ای برای حل دائمی مشکل اندیشیده نشده است.
ظهر ۲۳ آذرماه ۱۳۹۹ خبر شکستگی خط لوله انتقال نفت مارون که از منطقه سرخون عبور می‌کند، سر تیتر رسانه‌های رسمی، محلی و ... شد، در پی وقوع این حادثه و جاری شدن نفت حریق گسترده‌ای در منطقه ایجاد شد و دود غلیظ ناشی از این حریق که به مدت چند روز نیز طول کشید، مشکلات عدیده‌ای را برای مردم منطقه ایجاد کرد، تعدادی از دام‌ها تلف شدند، نفوذ مواد نفتی در خاک و چشمه‌های منطقه، آب شرب مردم را غیرقابل استفاده کرد و دود و آلودگی ناشی از حریق و جاری شدن نفت سلامت مردم را نیز تهدید می‌کرد.
بالافاصله پس از وقوع حریق در منطقه سرخون عملیات پاکسازی منطقه توسط شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران آغاز شد، اما به‌علت حجم بالای آلودگی نفتی بخش اعظمی از نفت در خاک نفوذ و با اولین بارش این آلودگی وارد منابع آب نیز شد، این حادثه خسارات فراوانی را به منازل مسکونی، مزارع شیلات ماهی، باغات و اراضی کشاورزی، محیط‌زیست و جنگل‌های منطقه وارد کرد.
قطعا تبعات این آلودگی‌های نفتی ناشی از ترکیدگی لوله نفت مارون که برای چندمین بار در این منطقه رخ داده است تا سالیان سال باقی خواهد ماند، مردم این منطقه از بی‌توجهی مسئولان به وضعیت منطقه از گذشته تاکنون به‌شدت گلایه‌مند هستند، سرخون قبل از آلوده شدن به آلاینده‌های نفتی یکی از مناطق بکر و سرسبز محسوب می‌شد و مردمان این منطقه به کشاورزی و دامپروری می‌پرداختند، اما اکنون با آلوده شدن چشمه سرخون معیشت مردم نیز نابود شده است.
اگر سفری به منطقه سرخون داشته باشید و از کنار چشمه سرخون که روزگارانی یکی از پرآب‌ترین و زیباترین چشمه‌های ایران زمین محسوب می‌شد، گذر کنی، بوی نفت مشامت را آزرده می‌کند، به گفته کارشناسان حوزه آب و خاک رفع کامل آلودگی نفتی از منطقه سرخون امکانپذیر نیست، اما می‌توان با اقداماتی تبعات زیست‌محیطی ناشی از این حوادث را تا حد زیادی کاهش داشت، اگر اقدامات ایمنی در تعویض و بهسازی لوله‌های انتقال نفت مارون صورت نگیرد، شاید مجددا شاهد وقوع حوادث مشابه در سرخون باشیم.
اقدامات صورت گرفته در زمینه پاکسازی منطقه سرخون توسط شرکت نفت مطلوب نبود
خسرو کیانی- مدیرکل مدیریت بحران چهارمحال و بختیاری در خصوص اقدامات انجام شده پس از حادثه ترکیدگی لوله نفت در سرخون از توابع شهرستان اردل، اظهار کرد: پس از وقوع حادثه چند مصوبه برای رسیدگی و حل مشکلات ناشی از این حادثه در منطقه در جلسه‌ای با حضور نمایندگان شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران و مسئولان استانی به تصویب رسید.
وی ادامه داد: اولین مصوبه پاکسازی منطقه از آلودگی‌های نفتی بود، این کار در حد امکان از لحظات اولیه وقوع حادثه توسط شرکت نفت ایران آغاز شد و تا حد امکان و توان بخشی از این آلودگی‌ها برطرف شد، اما به‌علت نفوذ آلودگی در خاک و آب چشمه‌ها امکان پاکسازی کامل منطقه از آلودگی وجود نداشت.
کیانی با تاکید بر اینکه آلودگی نفتی در منطقه سرخون هم‌چنان پابرجا است، خاطرنشان کرد: باتوجه به نفوذ آلودگی نفتی در خاک با اولین بارش آلودگی وارد چشمه سرخون خواهد شد و آلودگی این چشمه را بالا می‌برد، اقدامات صورت گرفته در زمینه پاکسازی منطقه سرخون توسط شرکت نفت مطلوب نبود.
مدیرکل مدیریت بحران چهارمحال و بختیاری بیان کرد: حدود پنج کیلومتر از لوله نفت عبوری از منطقه سرخون در وضعیت بحرانی قرار داشت، بنابراین تعویض لوله در دستور کار قرار گرفت و تاکنون بیش از ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد، همچنین مقرر شد در در فاز دوم نیز دو کیلومتر از خط انتقال نفت در این منطقه بازسازی و ایمن‌سازی شود.
وی در خصوص جبران خسارت‌های وارده به مردم در منطقه سرخون در پی حادثه ترکیدگی لوله نفت در آذرماه سال گذشته، توضیح داد: پیگیری‌های متعددی برای جبران خسارت‌های ثانویه وارد شده به مردم در این منطقه انجام شد، اما متاسفانه باوجود پیگیری‌های متعدد جبران خسارت‌ها انجام نشده است، برای پرداخت خسارت مشکلات حقوقی ایجاد شده و روند قضایی آن در حال انجام است.
خسارات وارده به مردم در منطقه سرخون به‌طور کامل پرداخت نشد
امامداد شهبازی- بخشدار منطقه میانکوه شهرستان اردل با اشاره به اینکه حادثه ترکیدگی لوله نفت در سرخون خسارات زیادی را به محیط‌زیست، آب شرب، باغات، شیلات، جنگل‌ها و دام‌های مردم وارد کرد، اظهار کرد: برای جبران خسارت‌های مردم در گام اول حدود ۵۰۰ درخواست از آسیب‌دیدگان حادثه واصل شد و شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران در همان ابتدا بخشی از این خسارت‌ها را پرداخت کرد.
وی افزود:، اما مطالبات مردم برای جبران خسارت‌های وارده از آلودگی نفتی ناشی از ترکیدگی لوله هم‌چنان ادامه دارد و شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران نیز معتقد است این مطالبات بحق نیست، مردم و نهاد‌های مختلف نیز پیگیر جبران خسارت‌های ناشی از این حادثه هستند.
شهبازی از تشکیل یک کارگروه برای بررسی درخواست‌های مردمی برای پرداخت خسارات توسط شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران خبر داد و بیان کرد: مقرر شد کارگروهی با حضور دستگاه‌های متولی و شرکت نفت برای بررسی دقیق و کارشناسی خسارات وارده به بخش‌های مختلف مردمی برگزار شود و در نهایت مصوبات این جسله مورد تائید شرکت نفت نیز واقع شود و اقدامات لازم را انجام دهد.
بخشدار منطقه میانکوه شهرستان اردل تامین آب شرب سالم، پرداخت خسارت و تعویض لوله نفت را اقدامات ضروری برای رفع مشکل منطقه سرخون عنوان کرد و گفت: تعویض حدود پنج کیلومتر از لوله نفت در این منطقه که در معرض خطر رانش قرار داشت در حال انجام است تا مجددا حوادث مشابه رخ ندهد.
وی با بیان اینکه منطقه سرخون در نزدیکی یک گسل زلزله‌خیز قرار دارد، تاکید کرد: بنابراین خطر همواره این منطقه را تهدید می‌کند، امیدواریم این اتفاق مجددا تکرار نشود.
