آفتابنیوز : آفتاب: همسرآزاری پدیدهای است كه در اغلب نقاط جهان دیده میشود، اما در كشورهایی نظیر ایران كه پیشینه مردسالارانه قوی دارند، بیش از سایر نقاط به چشم میخورد.
خشونت فیزیكی و بدنی، مانند صدمه زدن به وسایل منزل و ضرب و شتم همسر، خشونت روانی و كلامیمانند تحقیر شخصیت، چهره و یا شرایط جسمانی زن، ابراز تنفر نسبت به بستگان وی و همچنین خشونت اجتماعی شامل منع اشتغال و تحصیل، ممنوعیت ارتباط با بستگان حتی به صورت تلفنی، خشونت اقتصادی مانند نپرداختن خرجی و در نهایت صدمات و آزارهای جنسی از طریق تحمیل نسبت به همسر و در معرض فحشا و فساد قرار دادن وی به خاطر اعتیاد، مهمترین و شایعترین انواع همسر آزاری مردان نسبت به زنان است.
در ایران آمار دقیقی از میزان همسرآزاری وجود ندارد. اما براساس یك تحقیق كه با بررسی نمونهای از زنان متاهل شهر تهران انجام شده، 87/9 درصد آنها از همسرآزاری روانی و 9/47 درصد از همسرآزاری جسمیرنج میبرند.
میزان همسرآزاری در شوهرانی كه مواد مخدر استفاده میكنند، بیشتر از شوهرانی است كه مواد مخدر استفاده نمیكنند. همچنین میزان همسر آزاری در شوهرانی كه سابقه بیماری روانی دارند بیشتر از شوهران سالم و میزان همسر آزاری جسمیو روانی در زنان شاكی بیشتر از زنان عادی است.
همچنین پژوهشگران بر این اعتقادند كه در حقیقت، همسرآزاری تك علتی نبوده و عوامل بسیاری به ویژه اعتیاد و الكلیسم با آن رابطهای نزدیك دارند.
آسیباجتماعی پنهان در ایران اكثر زنان به خاطر شرم و حیا و تلاش برای جلوگیری از گسیختگی خانواده، آزارها را تحمل میكنند.
حمید شهرساز، روان پزشك و عضو هیئت علمیدانشگاه آزاد، ریشههای همسر آزاری را علاوه بر اختلالات روحی و روانی زوجین، فشارهای محیطی در طول زندگی میداند و به برنا میگوید: فشارهای اقتصادی و اجتماعی و عدم قدرت فرد در تامین مناسب زندگی، به صورت خودآگاه و یا ناخودآگاه باعث به وجود آوردن آزار برای همسر خود میشود. همچنین اختلالات شخصیتی و زمینههای ژنتیكی هم از دیگر عوامل همسر آزاری به شمار میرود.
وی در ادامه یادآور شد: گاهی زن و شوهر پیشزمینه ذهنی خاصی از هم دارند و به همین دلیل بسیار تحریكپذیر میشوند. در این شرایط آنها از نظر فكری منتظر جرقهای هستند تا شروع به آزار یكدیگر كنند. علاوه بر اینها، مهریههای سنگین و بعضا غیرقابل پرداخت و دخالت اطرافیان نیز به این امر دامن میزند.
شهرساز نبود علاقه و وابستگی میان زوجین را نیز یكی دیگر از دلایل مهم به وجود آمدن پدیده همسر آزاری عنوان میكند و اعتقاد دارد: آزار همسر لزوما آگاهانه صورت نمیگیرد. در بیشتر مواقع فرد نمیداند كه حركات و رفتارش برای طرف مقابل آزاردهنده است. از سویی هم مشاهده كتكها، ناسزاها و رفتارهای ناشایست در خانواده و نیز داشتن افكار خرافی و نادرست از جمله شك به همسر و ترس از خیانت وی در خانواده، سبب نقش بستن این عوامل در ضمیر ناخودآگاه فرد و تاثیر در زندگی وی میشود.
رابطه مستقیم با كمسوادی مریم مرزبان، حقوقدان، اعتقاد دارد كه خشونتعلیه همسر نسبی است و به فرهنگ یك جامعه بستگی دارد و نمیتوان آن را به تمام جوامع تعمیم داد. وی در اینباره میافزاید: اصولا هرچه فرهنگ ضعیفتر و سواد افراد كمتر باشد، آزار همسران نسبت به هم بیشتر و به صورت آزار جسمیشایعتر میشود. البته در طبقات مرفه و تحصیل كرده این معضل بیشتر به صورت آزار روانی دیده میشود. براساس پژوهشهای انجام شده، زنانی كه مورد آزار و اذیت قرار گرفتهاند به طور تقریبی 21 درصد بیسواد، 48 درصد دارای سواد ابتدایی، 38 درصد دیپلم و سه درصد بالاتر از دیپلم بودهاند. همسر آزاری آسیبی است كه به آسانی میتواند مقدمهای باشد برای ابتلا به بیماریهای صعبالعلاج روحی و روانی. هر چند كه در جامعه امروز همسرآزاری از نوع جسمیرو به كاهش است، اما نوع آزار روحی و روانی آن بین زوجین روز به روز بیشتر میشود.