آفتابگردان با نام علمی Helianthus annuus، گیاهی یکساله و دارای ساقه راست، خشن و به ارتفاع ۲ متر است. این گیاه دارای خواص درمانی متعددی بوده و سرشار از ویتامینهای A و B است.
گلهای آفتابگردان تببر است و از آن مادهای تهیه میشود که آرامکننده دردهای گوارشی است. آفتابگردان دارای خواص ملین و ضدیبوست، ضدعفونیکننده و موثر برای درمان زخمهای سطحی، تقویتکننده معده و رفعکننده سنگ کلیه است و در عین حال، باعث پاکسازی مجاری ادراری میشود.
برگهای آفتابگردان دارای خاصیت تقویتکننده معده بوده و فشار خون را تنظیم میکند. ضماد برگهای آن نیز درد مفاصل، سیاتیک و نقرس را تسکین میدهد. ریشه آفتابگردان برای سیستم گوارشی مفید بوده و ادرارآور است. آب ریشه این گیاه، درد دندان را تسکین میدهد و شربت ریشه آن، مقوی قلب است.
دمکرده دانه آفتابگردان برای درمان اسهال خونی مفید است؛به نحوی که بهتر است برای این بیماری ۵ الی ۱۰ گرم از دانههای آفتابگردان در یک لیوان آب جوش به مدت ۱۰ دقیقه دم کرده و با قند یا نبات استفاده شود. مغز دانههای این گیاه ۴۰ تا ۴۸ درصد روغن دارد و از دانههای آن برای تولید روغن استفاده میشود. شیره آفتابگردان نیز برای درمان آرتروز و رفع ناراحتیهای مفاصل و کمر مفید است.