این گزارش با اشاره به انتخاب همهساله «کشور برگزیده سال از نگاه اکونومیست» آغاز میشود- که البته «این جایزه به بزرگترین، شادترین یا ثروتمندترین کشورهای دنیا تعلق نمیگیرد، بلکه به جایی تعلق میگیرد که از نظر این نشریه در آن سال بیشترین پیشرفت را داشته».
اکونومیست در سطور بعدی نیز از شماری از برندگان سالهای اخیر این عنوان نام میبرد تا معیار و مقیاسی قابل لمس از انتخابها و دلایل آن به دست دهد: «در سالهای اخیر کشورهایی مانند ازبکستان به دلیل لغو بردهداری، کلمبیا برای موفقیت در برقراری صلح و تونس به خاطر نزدیکی به دموکراسی برنده این عنوان شدهاند».
در ادامه با اشاره به این که «سال ۲۰۲۱ سال سختی برای دنیا بود»؛ شماری از چالشهای سال گذشته برشمرده شده است: «کووید-۱۹ به گستراندن نکبت و بدبختی در سراسر جهان ادامه داد، در بسیاری از کشورها شاهد از بین رفتن آزادیهای مدنی و هنجارهای دموکراتیک بودیم، روسیه رهبر اصلی مخالفان و به اصطلاح اپوزیسیون را به زندان انداخت، حامیان دونالد ترامپ به ساختمان کنگره آمریکا هجوم بردند، و البته جنگهای داخلی نیز اتیوپی و میانمار را فرا گرفت. اینها نکبتها و بدبختیهای سال بودند. با این حال، در میان تاریکی، چند کشور انگشتشمار هم درخشیدند».
اکونومیست در ادامه به این معدود ستارگان درخشان پرداخته است. در این گزارش میخوانیم:
در دادگاههای کوچک ساموآ بحران قانون اساسی به نحو عجیبی خنثی شد؛ و حزب حاکم این کشور که ۳۳ سال بود قدرت و نخستوزیری را- با این ادعا که از سوی خدا انتخاب شده- در اختیار داشت، مجبور شد قدرت را به یک اصلاحطلب بسپرد که اولین زنی است که به این سمت رسیده است. مولداوی، به عنوان یکی از فقیرترین کشورهای اروپا که سالهای سال و مدتهای مدیدی میزبان و شاهد پولشوییهای روسیه بود، در دو سال اخیر تکانی به خود داد و در واقع بعد از انتخاب مایا ساندو به عنوان رئیسجمهور، در سالی که گذشت کنترل پارلمان را نیز به حزب او واگذار کرد تا این کشور در آستانه یک آینده متفاوت قرار گرفته باشد.
زامبیا نیز میتوان گفت که در مسیر دموکراسی قرار گرفته است. این کشور که یک سال پیش یک کشور فاسد و ورشکسته بود؛ در ماه اوت گذشته بعد از مواجهه با تلاشهایی که در زمینه تقلب در انتخابات صورت گرفت، شاهد انتخاب هاکاینده هیکیلما توسط زامبیاییها شد. یک تاجر لیبرال که با اختلاف زیادی تقلب را شکست داد- و بعدتر نیز با توافق با صندوق بینالمللی پول در زمینه کاهش یارانههای سوخت و برق و آغاز تحقیقات در مورد فساد، کشور را عملاً روی ریل پیشرفت بازگرداند.
لیتوانی نیز در یک سال اخیر از جنبه دیگری موفق بوده است. این کشور در واقع با تمام وجود از ارزشهای دموکراتیک دفاع کرده است. اگر این کشور حاشیهای دریای بالتیک شهر بود، به سختی جزو ۴۰ شهر پرجمعیت چین قلمداد میشد. با این حال، همین لیتوانی کوچک توانست دولت چین را با افتتاح دفتر نمایندگی تایوان در ویلنیوس- پایتخت لیتوانی- به چالش بکشد. این کشور همچنین به شهروندان خود توصیه کرده که گوشیهای هوشمند ساخت چین را تحریم کنند. آنهم نه به دلایل اقتصادی یا هر دلیل دیگری، بلکه فقط و فقط بهواسطه یک انگیزه اخلاقی- که دنیا این نرمافزار را به نام نرمافزار سانسور میشناسد!
لیتوانی علاوه بر این، به دلیل ایستادگی و مقاومت در مقابل دیگر رژیمهای استبدادی نیز جایگاه قابل احترامی در دنیا به دست آورده است. این کشور سال گذشته به مخالفان بلاروس و روسیه پناه داد- از جمله سوتلانا تیخانوفسکایا، زنی که میتوان گفت عملاً در انتخابات اخیر بلاروس پیروز شده بود. در پاسخ، الکساندر لوکاشنکو، مستبدی که آن رایگیری را دزدیده بود، سعی کرد با وادار کردن جمعیت بزرگی از پناهجویان به ورود داخل مرز لیتوانی از این کشور انتقام بگیرد- که البته لیتوانی هم قاطعانه به این تحرکات پاسخ داد. پاسخ یا واکنشی که در عین حال به شیوهای بسیار بسیار انسانیتر از لهستان در قبال بلاروس به انجام رسید.
در نهایت، با این که چین مصمم است لیتوانی را وادار به تسلیم کند- و به این منظور حتی روزنامههایش را وامیدارد اندازه این کشور را مسخره کرده و آن را به موش یا حتی کک تشبیه کنند، ولی این کشور برنده رقابت سالانه اکونومیست نیست؛ و این عنوان میرسد به ایتالیا- که افتخار بیشترین پیشرفت را در سال جاری و البته بیشترین امیدواری را برای سال آینده نصیب ساکنین این کشور زیبای جنوب اروپا میکند. نه به خاطر مهارت فوتبالیستهایش که جام قهرمانی اروپا را بردند، و نه حتی به خاطر ستارههای موسیقی که برنده مسابقه یوروویژن شدند. بلکه فقط و فقط به خاطر سیاستها و سیاستمدارانش…
کارشناسان سیاسی اغلب از ایتالیا به دلیل رهبرانی مانند سیلویو برلوسکونی انتقاد کردهاند، ولی حالا دقیقاً به این دلیل که سیاستمداری را انتخاب کردهاند که موجب شده ایتالیاییها- به رغم دشواریهای کرونا- در سال ۲۰۲۰ نسبت به سال ۲۰۱۹ به مراتب ثروتمندتر شده باشند، این کشور امیدبخشترین کشور دنیا انتخاب شده است.
حالا ایتالیاییها با انتخاب ماریو دراگی، یک نخستوزیر شایسته و مورد احترام بینالمللی دارند. سیاستمداری که باعث شده برای اولین بار اکثر سیاستمداران این کشور اختلافات خود را فراموش کرده و همگی حمایت از برنامه اصلاحات کامل را در دستور کار قرار دهند که به معنای اختصاص بودجهای تحت برنامه بهبود پس از همهگیری اتحادیه اروپا است. حالا در شرایطی که نرخ واکسیناسیون کرونا در ایتالیا یکی از بالاترینها در اروپا است، و پس از سال سخت ۲۰۲۰ نیز اقتصاد این کشور سریعتر از فرانسه یا آلمان در روند بهبود قرار گرفته، ایتالیا با نوعی بیم و امید مواجه است که مبادا این روند رو به رشد غیرعادی معکوس شود. به خصوص این که ماریو دراگی قصد حضور در انتخابات ریاست جمهوری را دارد که یک شغل تشریفاتیتر است و همچنین این احتمال را به وجود میآورد که ایتالیا یک بار دیگر درگیر یک نخستوزیر کمتر شایسته شود. اتفاقی که اگر رخ دهد، این واقعیت که ایتالیای امروز مکان بهتری نسبت به دسامبر ۲۰۲۰ است، تبدیل به یک افسانه خواهد شد. اما تا آن زمان، فعلاَ ایتالیا امیدوار کنندهترین روند و آینده را در میان دیگر کشورهای اروپا دارد. حتی در قیاس با آلمان و فرانسه- که همواره از بالا به ایتالیا نگاه کردهاند.