فواد حسین وزیر خارجه عراق عصر روز پنجشنبه در نشست مطبوعاتی مشترک با همتای ایرانی خود در تهران در پاسخ به سوال خبرنگاری در ارتباط با نقش عراق برای برقراری ارتباط بین ایران و آمریکا و برخی از مسائلی که بین دو کشور وجود دارد، تصریح کرد: روابط ایران و آمریکا برای عراق یک مسئله خارجی محسوب نمیشود بلکه یک موضوع داخلی است چرا که این روابط و تنشها بین تهران و واشنگتن مستقیما بر وضعیت عراق تأثیر میگذارد و این دلایل مختلفی دارد. هر تنشی بین تهران و واشنگتن از نظر سیاسی و امنیتی تأثیرگذار است و در همین چارچوب هر گشایشی در روابط دو کشور نیز بر وضعیت عراق از نظر سیاسی، اقتصادی و امنیتی تأثیر مثبت دارد.
این دیپلمات عالی رتبه عراقی تصریح کرد: ما براساس منافع عراق با برادرانمان در تهران در مورد روابط تهران و واشنگتن صحبت میکنیم و براساس منافع عراق نیز با دوستانمان در واشنگتن در مورد روابط ایران و آمریکا صحبت میکنیم. ما در این زمینه فقط پیام رسان نیستیم و دیدگاهها را نیز مورد بحث و بررسی قرار میدهیم. گاهی دیدگاهها را در تهران به صراحت با برادرانمان در تهران مورد بحث و بررسی قرار میدهیم و به صراحت برخی دیدگاهها را نقد میکنیم، همان طور که در واشنگتن نیز با صراحت دیدگاههایمان را بیان میکنیم و برخی از سیاستهای دولت آمریکا در مورد ایران را مورد انتقاد قرار میدهیم.
وی افزود: منفعت و مسائل عراق نیازمند این است که اگر بتوانیم کمک کنیم که دو طرف (ایران و آمریکا) دور میز گفتوگو بنشینند و ما خواستار انجام مذاکرات مستقیم بین تهران و واشنگتن هستیم. این مسئله را به آمریکاییها گفتهایم و امروز و پیش از این نیز با برادرانمان در ایران این مسئله را مطرح کردهایم. در دیداری که با آقای امیرعبداللهیان در نیویورک داشتم به ایشان گفتم که بهتر است گفتوگوی مستقیمی بین ایران و آمریکا انجام شود.
فواد حسین با اشاره به برگزاری مذاکرات وین اظهار کرد: گفتوگوهای دور هفتم در وین تمام شده ولی به نظر ما مشکل در سازوکار مذاکرات است. مذاکرات ایران با طرف آمریکایی در جریان این مذاکرات غیرمستقیم و از طریق نماینده اروپا انجام میشود. ما فکر میکنیم که وقت آن رسیده که گفتوگوهای مستقیمی بین تهران و واشنگتن انجام شود تا دو کشور به تفاهمات مشترکی برسند نه فقط در موضوع هستهای بلکه در مورد تحریمهای تحمیل شده به ایران.
وی با بیان اینکه در تلاش برای ایجاد ارتباط بین دو کشور هستیم و تلاش میکنیم که چنین اتفاقی بیفتد، افزود:ما نیازمند ارتباط مستقیم بین دو کشور هستیم و همان طور که گفتم تلاش میکنیم این اتفاق بیفتد. عراق در این زمینه نقش مهمی را میتواند ایفا کند چون ایرانیها به عراق اعتماد دارند همان طور که آمریکاییها به عراق اعتماد دارند و آنچه که وجود ندارد سازوکاری برای ارتباط بین تهران و واشنگتن است.
وزیر خارجه عراق همچنین در این نشست مطبوعاتی در پاسخ به سوال یک خبرنگار ایرانی در مورد اقدام عراق جهت جبران خسارات وارد شده به امکان دیپلماتیک ایران در برخی از شهرهای عراق و وظایف دولت عراق در این ارتباط طبق کنوانسیونهای بینالمللی گفت: در خصوص اتفاقی که در مورد کنسولگریهای ایران در نجف و کربلا صورت گرفت در زمانی که تظاهرات در این دو شهر برگزار میشد ما به دنبال این هستیم که میزان خسارت را برآورد کنیم. با طرف ایرانی در ارتباط هستیم تا این برآورد و میزان خسارات مشخص شود و سپس براساس نتایجی که حاصل میشود خسارات مربوطه را به طرف ایرانی خواهیم پرداخت. این موضوع براساس برآورد مشترکی که از سوی دو کشور انجام میشود، صورت خواهد گرفت.
فؤاد حسین همچنین در پاسخ به سوالی در ارتباط با نقش عراق در انتقال حسن ایرلو سفیر ایران در یمن به کشور برای تکمیل مراحل درمانش به خاطر ابتلا به کرونای حاد گفت: درباره انتقال سفیر ایران در یمن به تهران که متأسفانه فوت کردند این را بگویم که دولت عراق در این زمینه تلاشهای فراوانی کرد. از طرف آقای الکاظمی نخست وزیر عراق این تلاش صورت گرفت که با طرف سعودی برای انجام این کار ارتباط و رایزنی برقرار شود و از همین جا میخواهم از عربستان سعودی به خاطر همکاری با عراق جهت انتقال سفیر ایران از یمن به تهران تشکر کنم.
وی ادامه داد: در همین جا میخواهم اشاره کنم که آمریکاییها با عربستان در این خصوص همکاری داشتند. میخواهم از دیگر کسانی که این تلاش جدی را انجام دادند که از طریق عربستان سعودی زمینه انتقال سفیر ایران به تهران که بیمار بودند را فراهم کردند، تشکر و قدردانی کنم.
وزیر امور خارجه عراق همچنین در پاسخ به سوال دیگری در ارتباط با اقدامات عراق در مورد پیگیری پرونده ترور سردار شهید ابومهدی المهندس و دیگر همراهانشان گفت: کمیتههای مختلفی در این خصوص برای تحقیق در این زمینه تشکیل شد. برخی از کمیتههای مربوطه برخی پروندهها را در این زمینه به پایان رساندند و برخی از این پروندهها نیز همچنان باز است.
وی ادامه داد: این یک موضوع قضایی و حقوقی است و دستگاه قضایی ایران و عراق با یکدیگر در این زمینه همکاری دارند و این همکاریها تا رسیدن به یک نتیجه مشخص ادامه خواهد داشت.
فؤاد حسین گفت: کمیته مشترک قضایی نیز بین دو کشور وجود دارد و آنها نیز در تلاش هستند که بتوانند به نتیجه مطلوب برسند و همچنین جزئیات این حادثه و این مسئله را مشخص کنند. این مسئلهای مهم برای دو دولت و ملت ایران و عراق است و همان طور که اشاره کردم این مسئله مرتبط با دستگاه قضایی است. تحقیقات ابتدایی در این زمینه انجام و به پایان رسیده و ما اکنون به دنبال مسائل قانونی آن هستیم.
وزیر خارجه عراق همچنین در پاسخ به سوال دیگری در مورد خروج نیروهای نظامی آمریکا از عراق و اینکه برخی میگویند این نیروهای نظامی به نیروهای مستشاری تغییر مأموریت خواهند داد، اظهار کرد: در مورد خروج نیروهای نظامی آمریکا از عراق ما در طی گفتوگوهای استراتژیکی که با آمریکا داشتیم در دور چهارم گفتوگوها در واشنگتن به این توافق رسیدیم. این توافق بین آمریکا و عراق صورت گرفته و اصل خروج نیروهای نظامی آمریکا از عراق تا پایان سال جاری میلادی اجرایی خواهد شد.
وی تصریح کرد: براساس اطلاعاتی که ما داریم و با همکاری گروه های کارشناسی دو کشور ایران و عراق نیروهای نظامی آمریکایی از عراق خارج شدهاند و طی گفتوگوهای استراتژیکی که با آمریکا داشتیم در مورد نیروهای مستشاری آمریکا در عراق نیز صحبت کردیم واین موضوع هم در راستای توافقات بین دو کشور است که مستشاران آمریکایی در عراق حضورداشته باشند بنابراین براساس این توافق نیروهای نظامی آمریکا در عراق حضور نخواهد داشت و صرفا مستشاران و مربیان آمریکایی در عراق حضور خواهند داشت.
فؤاد حسین همچنین در ارتباط با برخی از مسائل و مشکلات آبی که بین ایران و عراق وجود دارد و اینکه آیا در جریان مذاکرات اخیر بین دو کشور توافقی صورت گرفته یا نه، گفت: مشکل آب یکی از مشکلات بزرگ در منطقه ما است و متأسفانه سال به سال این مشکل بزرگ و بزرگتر میشود. خشکسالی متأسفانه گریبانگیر کشورهای منطقه شده و ما کمبود باران را در دو کشور ایران و عراق داریم. از دیگر سو تغییرات آب و هوایی و اقلیمی نیز در جهان یک مشکل اساسی است که دو کشور ایران و عراق نیز از آن متأثر هستند.
وی با بیان اینکه یکی از نگرانیهای ما این است که در آینده نه چندان دور ایران و عراق به سمت خشکسالی بروند، گفت: لازم است که با ایران و ترکیه به یک توافق برسیم و با یکدیگر همکاری کنیم. میدانیم که در ایران نیز مشکل آب وجود دارد ولی خیلی از رودخانهها از ایران سرچشمه میگیرند و وارد عراق میشوند. خیلی از این رودخانهها مسیرشان عوض شده و این باعث مشکلاتی در عراق به خصوص منطقه اقلیم کردستان شده است.
فؤاد حسین همچنین به وضعیت دجله و فرات و همچنین سدی که ترکیه بر روی دجله بسته است اشاره کرد و گفت: برخی از کشورها فکر میکنند این آب متعلق به آنها و حق آنهاست اما این آبهایی که در مرز هستند جزو حقابههای بینالمللی محسوب میشوند و صرفا حق آبه یک کشور به حساب نمیآید. ما با ایران و ترکیه در این زمینه گفتوگوهایی داریم و نمیخواهیم که این مسائل به مشکلات بینالمللی تبدیل شود. میخواهیم این مسئله با گفتوگو حل شود.
وی ادامه داد: امیدواریم یکی از مسائل مهمی که در دولت جدید عراق به صورت جدی دنبال آن باشیم مسئله آب مشترک بین ایران، ترکیه و سوریه باشد. لازم است چهار کشور ایران، سوریه، ترکیه و عراق نشستی برگزار کرده و توافقی در این زمینه صورت بگیرد.
وزیر خارجه عراق همچنین در ابتدای این نشست مطبوعاتی با اشاره به رایزنیهای اخیرش با مقامات جمهوری اسلامی ایران از جمله ابراهیم رئیسی رئیس جمهور گفت: روز گذشته نیز دیدارهای مختلفی با مسئولان ایرانی در زمینههای مختلف داشتیم. در دیدار امروز با آقای امیرعبداللهیان نیز بر گسترش روابط دو کشور در حوزههای مختلف از جمله تجاری و اقتصادی تأکید کردیم. در ارتباط با پروژههای مرتبط با روابط دوجانبه رایزنیهای خوبی صورت گرفت.
وی همچنین افزود: این سفر و دیدار فرصت خوبی بود که در مورد مسائل منطقه به خصوص اوضاع امنیتی در عراق و همچنین اوضاع امنیتی در منطقه با مقامات تهران رایزنی و گفتوگو کنیم.
وزیر خارجه عراق همچنین با بیان اینکه در این دیدار در مورد روابط ایران با جمهوری آذربایجان، سفر اخیر وزیر خارجه ایران به اسلامآباد و گفتوگوهای صورت گرفته در ارتباط با موضوع افغانستان رایزنی کردیم، گفت: همچنین در دیدار امروز با مقامات جمهوری اسلامی ایران درباره روابط عراق با آمریکا نیز صحبت کردیم. گفتوگوهای استراتژیکی بین دولت عراق و طرف آمریکایی وجود دارد. توافقی بین عراق و آمریکا در مورد خروج نیروهای نظامی آمریکا از عراق وجود دارد.
وزیر خارجه عراق تصریح کرد: همچنین در جریان رایزنیهای امروز در مورد گفتوگوهای وین نیز صحبت کردیم و امیدواریم در آینده نزدیک این گفتوگوها ادامه پیدا کند. ما همچنین در مورد روابط ایران و آمریکا در آینده نیز رایزنی کردیم.
فواد حسین با بیان اینکه مسئله نوع روابط ایران با کشورهای همسایه عراق برای ما مهم است و در دیدار امروز نیز در مورد آن گفتوگو و رایزنی کردیم، تصریح کرد: عراق نقش مهمی در انجام گفتوگوها بین تهران و ریاض داشت. ما از این گفتوگوها حمایت کردیم و امیدواریم که دور پنجم مذاکرات بین تهران و ریاض نیز برگزار شود. همچنین گفتوگوهایی که بین ما و کشورهای همسایه وجود دارد.
وی افزود: ما اینجا هستیم که بر روابط تاریخی دو کشور و همچنین روابط فرهنگی، دینی و جغرافیایی ایران و عراق تأکید کنیم.
بعد از پایان این نشست مطبوعاتی دور بعدی گفتوگوهای وزرای خارجه ایران و عراق در محل وزارت خارجه برگزار شد.