کمبود ۲۶ درصدی آب در تابستان سال آینده
حسین اسماعیلیان چهارم دی، در یازدهمین نشست شب آب خراسان با عنوان در امتداد خشکسالی که در سالن کنفرانس ساختمان مرکزی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، اظهار کرد: خراسان رضوی اقلیم خشکی داشته و این مساله موجب شده تا ۸۰ درصد آب این استان از طریق منابع زیرزمینی تامین شود. به طور کلی تقریبا نزدیک به ۱۰۰ درصد آب شرب اکثر شهر‌ها و روستا‌های استان از منابع آبی زیر زمین تامین می‌شود.
وی با اشاره به جمعیت مشهد و همچنین حضور سالانه زائران در این شهر افزود: بیش از ۵۰ درصد آب شرب مشهد از منابع آب سطحی تامین می‌شود که تامین این منابع به شدت به شرایط جوی بستگی دارد.
مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب مشهد تصریح کرد: شرایط جوی و کاهش میزان بارندگی مشکلاتی در تامین آب شرب مشهد ایجاد خواهد کرد و این مساله بزرگترین چالش و تهدید برای این شهر خواهد بود.
اسماعیلیان با اشاره به پیش‌بینی رشد جمعیت مشهد تا افق ۱۴۲۰ تصریح کرد: در افق ۱۴۲۰ با توجه به افزایش جمعیت شهر مشهد نیاز آبی مشهد به ۴۰۰ میلیون متر مکعب در سال خواهد افزایش خواهد یافت. این در حالی است که با وجود اقداماتی که برای تامین آب در استان انجام شده، باز هم تقریبا منابع آب قابل توجهی تا آن زمان وجود نخواهد داشت.
وی با اشاره به خشکسالی ادامه‌دار استان و مشهد گفت: سال گذشته استان و مشهد بدترین شرایط خشکسالی را تجربه کرد که این موضوع در مشهد نسبت به استان بحرانی‌تر بود. در واقع کاهش بارندگی‌ها طی سال گذشته نسبت به بلندمدت ۷۰ درصد بود که در پی آن ۱۰۰ درصد شهرستان مشهد تحت تاثیر خشکسالی قرار گرفت. امسال هم نزدیک به ۶۰ درصد کاهش بارندگی نسبت به سال گذشته در مشهد رخ داده است.
در تابستان سال جاری میزان مصرف آب در مشهد ۱۱ درصد نسبت به سال قبل افزایش داشته است
مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب مشهد با بیان اینکه در سال ۹۷ با پیش‌بینی این شرایط با همکاری شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی برنامه اضطراری تامین آب مشهد تدوین شده، گفت: بخش قابل توجهی از این برنامه‌ها به مرحله اجرا درآمده است. با توجه به خشکسالی مذکور تابستان امسال باز هم مشکلی از لحاظ جیره‌بندی و قطع آب رخ نداد. همچنین در روستا‌ها نیز اقدامات بزرگی انجام شد و با تنش آبی خاصی مواجه نشدیم. با همه این‌ها در تابستان سال جاری میزان مصرف آب در مشهد ۱۱ درصد نسبت به سال قبل افزایش داشته است.
اسماعیلیان بیان کرد: اگر امسال شرایط آبی را مانند سال قبل فرض کنیم، ۳۰۰۰ لیتر بر ثانیه از ظرفیت تامین آب منابع سطحی خود را از دست خواهیم داد. بر اساس پیش‌بینی‌ها در تابستان ۱۴۰۱ نیاز آبی مشهد حداکثر به ۱۳ هزار لیتر بر ثانیه خواهد رسید، ولی حداکثر امکان تامین آب از منابع سطحی و زیرزمینی ۹.۵ متر مکعب است.
وی در ادامه با اشاره به پروژه‌هایی مانند جمع آوری انشعابات غیر مجاز، جمع آوری چاه‌های آب داخل مشهد و... که در گذشته نیز اجرا شده، گفت: امید است بتوانیم بخشی از ۵۰ درصد نیاز آبی مشهد را از طریق پروژه‌های آبی در حال اجرا جبران و ۵۰ درصد دیگر را با مدیریت منابع آب سطحی تامین کنیم تا بتوانیم تابستان سال آینده را پشت سر بگذرانیم.
در ادامه این نشست غلامحسین ساربان، معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی، اظهار کرد: در حال حاضر وضعیت منابع آب چندان مطلوب نیست و باید کشت‌ها بر اساس میزان آب موجود انجام شود. متاسفانه در سال زراعی جاری در کشت آبی محصولات کشاورزی به سطح پیش‌بینی شده در استان دست نیافته‌ایم. در کشت دیم نیز استان تنها ۴۰ درصد پیشرفت داشته است.
وی افزود: یکی از راهکار‌های مدیریت مصرف آب در بخش کشاورزی اجرای سیستم‌های آبیاری میکرو در زراعت و آبیاری زیر سطحی در باغات است که می‌تواند مشکلات کم‌آبی را حل کند.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی با تاکید بر لزوم برگزاری جلسات مشترک میان سازمان جهاد کشاورزی با شرکت آب منطقه‌ای استان برای مدیریت آب در شهرستان‌ها بیان کرد: از سوی سازمان این آمادگی وجود دارد با برگزاری جلسات مشکلات را مرتفع کرد.
وی با اشاره به همکاری کشاورزان و کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی استان بیان کرد: بزرگترین مشارکت کشاورزان با ما همکاری جهت نصب کنتور‌های هوشمند در چند سال اخیر بوده است. همچنین ۱۵۷ هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان از کشت آبی به سمت استفاده از آب‌های شور هدایت شده است.
