برای همین وارد جدل با دولت شده اند، تا تکلیف سیاست قیمت گذاری قیمت مرغ و تخم پس از ارز ترجیحی را مشخص کند. به نظر میرسد که آنها از ابزار کاهش عرضه و افزایش قیمت برای پاسخگو کردن دولت استفاده کرده اند.
قیمت مصوب شانه تخم مرغ ۴۳ هزار تومان است. اما مشاهده میدانی نشان میدهد که قیمت هر شانه تخم مرغ به ۵۸ تا ۶۰ هزار تومان رسیده است. مسئولان جهاد کشاورزی و فعالان صنفی معتقدند که رفتارهای هیجانی تولیدکنندگان و پخش کنندگان تخم مرغ و احتکار عامل گرانی این کالای اساسی است. اما به نظر میرسد که این نوسان قیمت تخم مرغ، به خاطر دعوای میان، تولیدکنندگان مرغ و تخم مرغ و وارد کنندگان نهاده های دامی و دولت بر سر سیاست قیمت گذاری ها و حذف ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی باشد.
رئیس سازمان جهادکشاورزی تهران معتقد است که عامل گرانی تخم مرغ و نوسان قیمت آن رفتارهای هیجانی تولیدکنندگان و توزیع کنندگان در واکنش به شایعات مربوط به ارز ترجیحی است. او میگوید که نهادههای مورد نیاز دامداران و مرغداران با ارز ترجیحی تهیه کرده اند و با هرگونه گرانفروشی مرغ و تخم مرغ برخورد جدی میکنند.
ناصر نبی پور، رئیس هیأت مدیره اتحادیه مرغ تخم گذار استان تهران هم اعتقاد دارد که پس از اعلام احتمال حذف ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی از نهادههای دامی، تعدادی از واردکنندگان از عرضه نهادهها به بازار خودداری کرده اند.
علاوه بر این او میگوید که برخی تولیدکنندگان هم از عرضه تخم مرغ به بازار خودداری کردند چرا که احتمال میدادند قیمت آن افزایش یابد. هر چند او معتقد است که آنها نمیتوانند این محصولات را مدت زیادی انبار کنند، بنابراین با عرضه آنها قیمت متعادل میشود.
طبق لایحه بودجه سال آینده، دولت قرار است که در سال آینده ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی کالاهای اساسی را حذف و مابه ازای ریالی آن را به مردم پرداخت کند.
دعوای تولیدکنندگان با دولت بر سر قیمت گذاری و ارز ترجیحی؟
از اظهارات حبیب اسداللهنژاد، نایب رئیس انجمن صنفی مرغداران گوشتی و ناصر نبی پور، رئیس هیأت مدیره اتحادیه مرغ تخم گذار استان تهران، این گونه میتوان برداشت کرد که تولید کنندگان مرغ و تخم و واردکنندگان نهاده ها نگران حذف ارز ترجیحی و سرکوب قیمتها هستند. برای همین وارد جدل با دولت شده اند، تا تکلیف سیاست قیمت گذاری قیمت مرغ و تخم پس از ارز ترجیحی را مشخص کند. به نظر میرسد که آنها از ابزار کاهش عرضه و افزایش قیمت برای پاسخگو کردن دولت استفاده کرده اند.
حبیب اسداللهنژاد میگوید که اگر ارز ۴۲۰۰ تومانی قطع شود ارز تخصیصی برای واردات نهادهها ارز نیمایی است، بنابراین کالاهایی مانند مرغ و تخم مرغ مشمول سیاست قیمتگذاری یا قیمتگذاری مشمول عرضه و تقاضا خواهد بود. قطعاً با توجه به اینکه اوایل اجرای سیاست جدید، بازار کشش افزایش قیمت مرغ را نخواهد داشت قیمت بر اساس عرضه و تقاضا تعیین میشود.
طبق گفته نایب رئیس انجمن صنفی مرغداران گوشتی، در اینصورت اگر قیمت از عددی که مد نظر دولت است عبور کند، دولت به دنبال این خواهد بود که سیاست اعمال قیمت را اجرا کند. دغدغه تولیدکنندگان این است که در دوران گذار از حذف ارز دولتی و واردات با ارز نیمایی، واحدهای مرغداری به خاطر عدم کشش بازار آسیب ببینند و از چرخه تولید خارج شوند.
او همچنین به روزنامه ایران گفته که از دولت تقاضا کردهاند که تمهیداتی برای جلوگیری از زیان تولیدکنندگان بیاندیشد. همچنین در انتظار اطلاعرسانی دولت هستند تا مشخص آیا ارز دولتی حذف میشود یا خیر؟
بررسی ها نشان می دهد که دولت هنوز توضیحی درباره شیوه قیمت گذاری پس از حذف ارز ترجیحی کالاهای اساسی نداده است.
پیش بینی افزایش شش برابری قیمت مرغ و تخم مرغ؟
برخی واردکنندگان نهادههای دامی و تولیدکنندگان مرغ و تخم مرغ معتقدند با حذف ارز ترجیحی، قیمت نهادههای دامی به ۶ برابر قیمت کنونی میرسد و در این صورت قیمت مرغ و تخم مرغ به همین اندازه مشمول افزایش قیمت خواهد شد.
اما روزنامه ایران وابسته به دولت، این موضوع را رد کرده و گفته که قیمتهایی که در حال حاضر برای مرغ یا تخم مرغ در صورت حذف ارز دولتی واردات نهاده عنوان میشود، مبنای درستی ندارد، چون بازار کشش قیمتهای چند برابری را ندارد.
با این حال، فعالان حوزه تولید مرغ و تخم مرغ معتقدند اگر دولت برنامه جایگزینی برای حذف ارز ترجیحی نداشته باشد، ضربه بزرگی به تولیدکنندگان و معیشت مردم وارد خواهد شد.
وضعیت تخم مرغ در سطح بازار چگونه است؟
یکی از خرده فروشان منطقه ۱۰ تهران که به شکل معمول تخم مرغ تنظیم بازاری عرضه میکند، به فرارو می گوید که در حال حاضر تخم مرغ تنظیم بازاری ندارد و قرار است توزیع کننده دو کارتن (۲۴ شانه تخم مرغ) به دست اش برساند. اما با این وجود چند روز است که شانه تخم مرغ تنظیم بازاری هم کمتر به دست شان میرسد. شانه تخم مرغ با نرخ آزاد هم در طول یک هفته اخیر با نرخ بالای ۵۰ هزار تومان میان خرده فروشها توزیع میشود.
این خرده فروش در مورد میزان توزیع تخم مرغ تنظیم بازاری هم میگوید که هر روز توزیع کننده یک یا دو کارتن میان خرده فروشهای آشناتر پخش میکند. اما عملا جوابگوی نیاز بازار نیست. برای همین مجبور هستیم از پخش کننده ها، شانه تخم مرغ را با قیمت ۵۶ تا ۵۸ هزار تومان خریداری کنیم.
سراغ یکی دیگر از خرده فروشان این منطقه رفتیم. او هم تخم مرغ تنظیم بازاری نداشت و تاکید کرد که بیشتر بازار تخم مرغ تنظیم ندارند و همگی شانه تخم مرغ را به قیمتی بالاتر از ۵۰ هزار تومان از پخش کننده خریداری کرده اند؛ بنابراین مجبور هستند با در نظر گرفتن تخم مرغهای شکسته، شانه تخم مرغ را ۵۹ تا ۶۰ هزار تومان بفروشند.
او میگوید که فروش تخم مرغ شان در طول روزهای اخیر کاهش یافته است، اما وقتی تخم مرغ تنظیم بازاری نباشد، مردم چارهای ندارند و مجبور هستند با این قیمتها تخم مرغ بخرند.