بسیاری از بررسیهای پیشین رژیمهای غذایی حاوی مقدار زیاد گوشت قرمز و گوشتهای فراوریشده را با افزایش خطر بیماری قلبی و سکته مغزی مرتبط کردهاند. اما این شواهد علت این رابطه را نشان نمیدهند.
اکنون یافتههایی جدید ممکن است شواهدی درباره چرایی این رابطه به دست دهد.
به گزارش وبامدی، پژوهشگران در این بررسی دریافتند نوع خاصی از باکتری که در روده افرادی که مقدار زیادی گوشت قرمز میخورند، فراوانتر است، نقشی اساسی در تبدیل یک ماده مغزی به نام کارنیتین به یک ماده شیمیایی به نام TMAO (تری متیل آمین N-اکسید) دارد که احتمال لخته شدن خون و بسته شدن شریانها را افزایش میدهد.
این بررسی جدید که یافتههای آن در ژورنال Nature Microbilology منتشر شده است، از جمله آخرین بررسیهای است که به رابطه میان رژیم غذایی و «میکروبیوم روده» با سلامت انسان میپردازد.
«میکروبیوم» به مجموعه گسترده باکتریها و سایر باکتریهایی اطلاق میشود که به طور طبیعی در بدن انسان به خصوص روده زندگی میکنند. پژوهشها در سالهای اخیر نشان دادهاند که میکروبهای روده نه تتها تاثیرات مهمی در گوارش به جای میگذارند، بلکه در دفاعهای ایمنی، کارکرد مغز و سلامت دستگاه قلبی-عروقی هم نقش دارند.
به طور معمول، میزان بالای چربیهای اشباعشده را که تقریبا فقط در فراوردههای حیوانی مانند گوشت یافت میشوند، علت افزایش بیماریهای قلبی-عروقی میدانستهاند. چربیهای اشباعشده میتوانند میزان کلسترول بد یا LDL را بالا ببرند و بالا بودن این نوع کلسترول خطر بیماریهای قلبی را افزایش میدهد.
اما پژوهشهای قبلی نشان دادهاند که افزایش خطر بیماری قلبی در افرادی که به مقدار زیادی گوشت قرمز میخورند، را فقط نمیتوان با اثرات زیانبار چربیهای اشباعشده توضیح داد و باید سازوکارهای دیگری هم در این مورد وجود داشته باشند.
یافتههای جدیدی یکی از این سازوکارها را نشان میدهد. پژوهشگران در این بررسی بر TMAO متمرکز بودند. این ماده شیمیایی بوسیله باکتریهای روده با شکستن کارنیتین، ماده مغذی که گوشت قرمز حاوی مقدار زیادی از آن است، تولید میشود.بررسیهای قبلی نشان دادهاند که TMAO خطر بیماری قلبی و سکته مغزی را بالا میبرد.
این پژوهشگران در این آخرین بررسی که در انسانّها و موشهای آزمایشگاهی انجام شد، دریافتند که گروهی از باکتریهای روده به نام «امرجنسیا تیموننسیس» باعث تبدیل کارنیتین به TMAO میشوند. جالب این بود که روده افرادی که مقدار زیادی گوشت قرمز میخوردند، حاوی مقدار زیادی از این نوع باکتری بود. در حالیکه این باکتری در روده افراد گیاهخوار بسیار اندک است.
این پژوهشگران در بررسی در موشها دریافتند که این باکتری باعث افزایش میزان TMAO در خون میشود و بالا رفتن این ماده در خون احتمال لخته شدن آن را ا فزایش میدهد.
در حال حاضر آزمایشهایی برای اندازهگیری میزان TMAO در خون وجود دارد و این پژوهشگران میگویند پزشکان ممکن است با استفاده از آنها بتوانند توصیههای شخصیتری درباره رژیم غذایی بدهند: برای مثال اگر میزان TMAO در خون فردی بالا بود، به او توصیه کنند میزان مصرف گوشت قرمزش را کاهش دهد.
همچنین غذاهای تخمیرشده مانند ماست که حاوی برخی از میکروبهای مفید هستند، نیز ممکن است از این لحاظ سودمند باشند.