شوخی دولت رئیسی با خط فقر و زندگی مردم؛ هشدار نسبت به شعله‌ورشدن تورم و گرانی

حجت‌الله عبدالملکی، وزیر کار دولت رئیسی گفته که می‌توان با یک میلیون تومان شغل ایجاد کرد. معاون وزیر رفاه نیز گفته خط فقر برای یک خانواده ۴ نفره ۴ میلیون تومان است. از آن سو دولت هم تصمیم گرفته که ارز ترجیحی را حذف کند. گفته شده که دلیل این تصمیم دولت کمبود منابع است. این اظهارات و ادعا‌ها موجی از واکنش و انتقاد را در پی داشته است؛ از نمایندگان مجلس گرفته تا صاحبنظران اقتصادی، کارشناسان سیاسی و اجتماعی و نقطه اشتراک همه انتقاد‌ها نیز این است؛ "نگرانی از شوک به معیشت مردم و افزایش فقر".  

به گزارش آفتاب‌نیوز؛ بسیاری از تحلیل‌گران سیاسی و اقتصادی ضمن انتقاد از وضعیت فعلی اقتصاد کشور، معتقدند که روند کنونی به بهبود معیشت مردم منجر نخواهد شد. آن‌ها بر این این باورند که بدون احیای برجام و رفع تحریم‌ها و تعامل با جهان، چشم‌انداز مثبتی در انتظار اقتصاد کشور نخواهد بود.

بسیاری نیز نسبت به حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی هشدار داده و گفته‌اند که این کار در شرایط فعلی تحریم‌ها و فشار اقتصادی، آتش تورم و گرانی را در جامعه شعله‌ور خواهد کرد. دولت نیز تاکنون پاسخ روشن و شفافی به انتقاد‌ها نداده است.

بیشتر بخوانید:

• وضعیت خطرناک فقر در ایران؛ خط فقر ۱۲ میلیون| ۹۰ درصد مردم ایران درگیر مشکلات معیشتی
• نگران‌کننده‌ترین بخش بودجه سال ۱۴۰۱؛ پیش به سوی ونزوئلایی شدن؟
• ابهامات انقلاب اقتصادی دولت رئیسی؛ چه در انتظار مردم است؟
• بخشنامه جدید مالیاتی و شوک به معیشت مردم؛ موج گرانی در راه است؟
• بهشتی که دولت انقلابی از آن سخن می‌گوید، کجاست؟

رئیسی چشم انتظار احیای برجام

آلبرت بغزیان تحلیلگر اقتصادی درباره وضعیت فعلی تأمین کالا‌های مورد نیاز مردم و قیمت این کالاها، اظهار کرد: حذف ارز دولتی به راحتی می‌تواند بر روی قیمت تمام شده کالا‌ها اثرگذار باشد؛ یعنی افزایش قیمت‌ها، ناشی از حذف ارز سوبسیدی یا ارز ترجیحی می‌تواند اتفاق بیفتد. در این خصوص هم دولت نگفته که چه کار اساسی می‌خواهد انجام دهد، جز وعده‌ای که برای افزایش یارانه‌های نقدی اعلام کرده که آن هم هنوز عملیاتی نشده و هیچ‌گونه برنامه‌ای که بتواند هم منتقدین را، هم کسانی که در عرصه‌های اقتصادی فعالیت می‌کنند و از همه مهمتر مردم را قانع کند که حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی می‌تواند قیمت کالا‌ها را افزایش دهد، برای مردم تشریح نشده است.

این استاد دانشگاه به شفقنا گفته است: به یارانه نقدی انتقاد است که موثر نبوده و اگر در آینده هم افزایش پیدا کند اثرگذاری جدی را روی معیشت مردم ندارد. اگر این روند ادامه پیدا کند امکان اینکه ما فکر کنیم در کوتاه مدت بهبودی در وضعیت معیشت مردم اتفاق می‌افتد، اینگونه نیست و امکان این به سادگی وجود ندارد. به نظر من، دولت برخلاف آنچه در قبل اعلام کرده بود و برخلاف شعار‌هایی که می‌دهد هنوز هم چشم‌انتظار اتفاقات سیاسی در عرصه توافقات برجام است، چون بدون آن، هم سپرده‌های بلوکه ایران آزاد نمی‌شود، هم نقل و انتقالات پول برای کشور به آسانی صورت نمی‌گیرد و هم تجارت کشور همچنان با مشکل رو به رو خواهد بود.

نگرانیم حذف ارز ترجیحی، آتش تورم را شعله‌ورتر کند

در مجلس شورای اسلامی نیز انتقاد‌هایی نسبت به برنامه‌های اقتصادی دولت رئیسی، به خصوص تصمیم دولت برای حذف ارز ترجیحی مطرح شده است. بر اساس گفته مسعود میرکاظمی، دولت در سال ۱۴۰۱ دیگر ارز ترجیحی پرداخت نخواهد کرد. برخی نمایندگان مجلس ضمن انتقاد از این تصمیم، گفته‌اند که ابهاماتی در خصوص این اقدام دولت وجود داد و نسبت به تبعات و اثرات منفی آن بر معیشت مردم هشدار داده‌اند.

در همین خصوص، صدیف بدری، نماینده اردبیل در مجلس ضمن هشدار نسبت به حذف ارز ترجیحی در لایحه بودجه ۱۴۰۱، گفت:  مردم و نمایندگان حذف ارز ترجیحی را با نگرانی دنبال می‌کنند، آیا دولت پیش از حذف ارز ترجیحی، سیاست‌های حمایتی شفافی برای اقشار مختلف مردم در نظر گرفته است؟ آیا برنامه و اراده لازم برای کنترل اثرات تورمی آن دارید؟ نگرانی من و همکارانم این است که حذف ارز ترجیحی آتش تورم را شعله‌ورتر کند و اثرات مخرب آن مهار نشود. حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و اعمال سیاست‌های حمایتی نباید به نام فقرا و به کام اغنیا باشد و شکاف‌های طبقاتی را بیشتر و بیشتر کند. آقای رئیسی؛ به همکارانتان در کابینه هشدار‌های لازم را بدهید که به دور از هرگونه آزمون و خطا، با نهایت حساسیت و دقت در این خصوص برنامه ریزی کنند.  

از سوی دیگر اعلام خط فقر ۴ میلیونی توسط مقامات دولت رئیسی با واکنش‌ها و انتقادهایی مواجه شده است.

خط فقر ۴ میلیون تومانی شبیه طنز و مزاح است

مهراد عباد، عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران نیز در مورد اظهارات معاون وزیر رفاه مبنی بر اینکه خط فقر برای یک خانواده ۴ نفره ۴ میلیون تومان است، اظهار کرد: ۴ میلیون تومان برای یک خانواده ۴ نفره خط فقر نیست بلکه خط مرگ است اگر در شهر‌های بزرگ خانه نداشته باشند، فقط باید نان خشک بخورند. در چند وقت اخیر بسیار شاهد اظهارات متناقض بودیم. در بدنه دولت، سازمان‌های مختلف اظهارنظر‌های متفاوتی می‌کنند. گاهی این اظهارنظر‌ها مانند همین موضوع خط فقر ۴ میلیون تومانی بسیار رادیکال و گاهی هم بسیار پوپولیستی است.

عباس آرگون نیز در مورد ارائه آمار خط فقر ۴ میلیون تومانی اظهار کرد: این موضوع اصلا با واقعیت‌های اقتصادی تطابق ندارد، طبق این گفته سرانه هر فرد ۱ میلیون در نظر گرفته شده است. نرخ مسکن، مواد غذایی، حمل و نقل و ... نشان می‌دهد که هیچ تطابقی بین این رقم با واقعیت وجود ندارد. با تورمی که ما در این سال‌ها داشتیم مطرح کردن خط فقر ۴ میلیون تومانی برای خانواده ۴ نفره بیشتر به طنز شبیه است. یک نان خالی امروز ۵ هزار تومان است، هزینه‌های دیگر مانند حمل و نقل و انرژی و اجاره مسکن هم مطرح است. مجموع این‌ها نشان می‌دهد که چنین خبری اصلا همخوان با واقعیت نیست و بیشتر به مزاح شبیه است.

۳ میلیون خانوار دچار فقر مطلق هستند

بهروز محبی نجم‌آبادی، نماینده جغتای، جوین و سبزوار در مجلس شورای اسلامی نیز با بیان اینکه ۳ میلیون خانوار دچار فقر مطلق هستند، گفت: به دلیل رشد اقتصادی صفر و در واقع فضای خاصی که در کشور به وجود آمد، متاسفانه با درصد قابل توجهی از فقر مطلق مواجه هستیم.

محبی با اشاره به حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی گفت: با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی بیش از ۴۰۰ هزار میلیارد تومان به نفع دولت خواهد شد. من فکر می‌کنم این یک فرصتی است که مبلغ قابل توجهی از این پول را برای نیازمندان اختصاص دهیم، چراکه شاید در حال حاضر دولت حدود ۳۰ درصد این مبلغ را برای کمک به اقشار آسیب‌پذیر و کمک عمومی بین مردم اختصاص می‌دهد. متاسفانه قریب به ۲۰ میلیون نفر در کشور در شرایط مساعدی نیستند که حدود ۳ میلیون خانوار بوده و دچار فقر مطلق هستند و باید به این افراد کمک جدی و اساسی شود. در حال حاضر "کارت تامین کالا‌های اساسی" را در دستور کار داریم. اگر این اتفاق نیفتد ادامه زندگی برای اقشار آسیب‌پذیر بسیار دشوارتر از این خواهد شد. معتقدم حال که ارز ۴۲۰۰ تومانی حذف می‌شود، باید این را به صورت کارت تامین کالا به سبد خانوار تزریق کنیم. دولت برای این موضوع حدود تقریبی ۱۶۰ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته است که من معتقدم باید به ۳۰۰ هزار میلیارد تومان برساند تا مبلغ قابل توجهی شده و اثرات مستقیم و مثبتی در زندگی مردم داشته باشد.

 احسان ارکانی، نماینده نیشابور و فیروزه در مجلس نیز گفته است: حقوق کارکنان دولت صرفاً ۳ درصد به اضافه ۵۳۰ هزار تومان در سال آینده افزایش می‌یابد که این ظلم به کارمندان دولت با تورم ۴۰ درصدی و به ویژه بعد از حذف ارز ترجیحی است.

محمدرضا احمدی، نماینده رشت در مجلس شورای اسلامی نیز خطاب به رئیسی از گرانی‌های روزافزون و عدم نظارت بر افزایش قیمت‌ها گلایه کرد و گفت: این وضعیت موجب نگرانی مردم شده در حالی که ما باید به دنبال راهکاری برای کمک به معیشت مردم باشیم.

اخیرا نیز ابراهیم رزاقی استاد سابق اقتصاد دانشگاه تهران به «آفتاب‌نیوز» گفته بود: در گذشته خط فقر مطلق در حدود ۱۰ میلیون تومان بود که این رقم با توجه به گرانی‌های اخیر و عدم افزایش حقوق می‌تواند تا ۱۲ میلیون نیز افزایش داشته باشد. به همین دلیل سوال اینجاست که کسانی که به مردم وعده می‌دهند چگونه می‌خواهند این خط فقر را بشکنند و به وعده‌های خود عمل کنند؟   برخی ارقام نگران‌کننده است. به عنوان مثال مجلس عنوان می‌کند در حدود ۶۰ درصد مردم ایران زیر خط فقر هستند. آمار‌های رسمی دیگر نشان می‌دهد که بین ۲۰ تا ۳۰ میلیون نفر در کشور زیر خط فقر مطلق هستند. بدون تردید اگر این وضعیت ادامه پیدا کند و سیاست‌های اقتصادی تغییر نکند این آمار‌ها روزبه روز افزایش پیدا می‌کند و در آینده به شکل غیرقابل کنترلی در خواهد آمد.