نظر آیت‌الله جوادی آملی درباره بازنشستگی چه بود؟
در روزهای اخیر مطلبی به نقل از آیت‌الله عبدالله جوادی آملی از مراجع تقلید درباره "بازنشستگی" در فضای مجازی منتشر شد که دفتر این مراجع با اعلام تحریف و تقطیع شدگی این مطلب، توضیحاتی را ارائه کرد.
آنچه به صورت تحریف شده از زبان آیت الله جوادی آملی نقل گردیده، این است که: «در اسلام مساله ای بنام حقوق بازنشستگی وجود ندارد و آدمی تا زنده است باید کار کند و در مقابل آن کار، حقوق بگیرد».
سپس، نویسنده این برداشت تحریف شده، در مقابل این کلام, در مقام پاسخ برآمده و نتیجه گیری نموده است که: «حقوق باز نشسته نه از بیت المال است نه از بودجه مملکت و نفت و امثال ذلک، بلکه دولت مقداری از حقوق مستخدم را از ابتدای استخدام نگه می‌دارد و در صندوقی می‌ریزد تا برای زمان پیری و ناتوانی و یا از کار افتادگی یا اتمام دوره خدمت آن پول را بتدریج به او برگردانند؛ لذا باز نشسته از کسی یا جایی پولی نمی‌گیرد که براو حرام باشد!».
اما قبل از هر نکته ای، اصل سخنان آیت الله جوادی آملی را از نظر می گذرانیم: وی در دیدار با اعضای بنیاد جانبازان در سال ۱۳۷۷ که کلیپ آن در فضای مجازی نیز منتشر شده است، این مطلب را بیان می کنند که: «بازنشستگی در اسلام به هیچ وجه پذیرفته نیست! انسان تا نفس می کشد باید کار بکند؛ اگر آن توفیق را پیدا کرد که کارهای فرهنگی بکند, بفهمد و بفهماند، بنگارد و بخواند طوبی له و حسن مآب، این نشد، کار دیگر؛ مگر آدم می شود نفس بکشد و بیکار؟ این که از قبایح در دین است, تا نفس می کشی کار... پس قناعت در مصرف بسیار چیز خوبی است در تولید بسیار چیز بدی است. زهد در تولید چیز بسیار بدی است در مصرف چیز بسیار خوبی است؛ به ما گفتند در مصرف زاهد باش نه در تولید و حل مشکل، خب این حرف را چه کسی گفت؟ حرف کسی است که بیل از دستش جدا نشد تا زمان خلافت، این وجود حضرت امیر بیست و پنج سال بیل می زد، پنج سال هم شمشیر، بالاخره کار است!».
همانگونه که مشاهده می نمایید، در کلام استاد هیچ اشاره ای به حقوق بازنشستگی و یا حلیّت و حرمت آن نشده است و اساسا وی در مقام بیان این موضوع نبوده اند. بلکه اصل کلام ایشان در مورد توصیف استقلال طلبی مسلمین از منظر قرآن و اهل بیت(ع) و اهمیت کار و تولید است و لذا بیان می دارند که وظیفه ما سعی در تولید و قناعت در مصرف می باشد و در چنین بستری است که جامعه می تواند روی پای خود بایستد و جامعه ای می تواند به استقلال برسد که فرهنگ کار و تولید در آن نهادینه شود.
این مرجع تقلید بارها در سخنرانی ها و دیدارهای مختلف دیگر نیز این مهم را با استناد به قرآن و نهج البلاغه و سایر فرمایشات ائمه اطهار(ع)مورد اشاره و تاکید قرار داده اند.
به عنوان نمونه، ایشان در جلسه سوم از تفسیر آیات سوره مبارکه نور می فرمایند: «هیچ کس نگوید من بازنشسته‌ام آدم دهن باز می کند می گوید من بازنشستم؟! اگر عالِم و روحانی و مُعَمَّم است تا نفس می کشد دستش باید با قلم باشد وگرنه بیکاره است مگر می شود یک روحانی دهن باز بکند بگوید من فارغ‌التحصیلم! تا نفس هست فهم, قلم، خواندن، نوشتن، گفتن و اگر روحانی نیست, اهل حوزه و دانشگاه نیست، او هم تا نفس می‌کشد کار, حالا قبلا هشت ساعت کار می کرد الآن یک ساعت کار بکند سعی در تولید قناعت در مصرف این جامعه را خودکفا می کند.»
همچنین در تفسیر آیات سوره اعراف جلسه ۶۴ نیز مجدد این مهم را مورد تاکید قرار می دهند و تاکید می کند: «ما بازنشستگی در اسلام نداریم که کسی بازنشسته بشود البته کار در هر عمری و در هر عصری مناسب با توان همان عصر است، با توان همان عمر است کسی که به هشتاد سالگی رسیده است که نمی تواند مثل جوان هجده ساله کار کند ولی بی‌کاری ولو به عنوان یک روز در اسلام قدغن است، ممنوع است هر کسی درهر رشته‌ای باید کار بکند.»
لذا در پایان دو نکته قابل بیان و تذکر می باشد: اول اینکه: به سبب علمیت و لزوم مستند بودن کلام حضرت استاد، حتما به خوانندگان توصیه می گردد که کلام ایشان را به صورت کامل پیگیری و رصد نمایند و از محتواهای تقطیع شده و گزینشی، نتیجه گیری ننمایند.
در پایان این توضیح آمده است: دوم اینکه: کلام آیت الله جوادی آملی را حتما از منابع معتبر دریافت و پیگیری نمایید همانطور که در اطلاعیه دفتر این مرجع تقلید نیز همواره همگان خصوصا اصحاب رسانه به صدق و عدل و رعایت مناسبات صحیح اخلاقی و حقوقی دعوت شده اند و اعلام شده که کلیه اخبار و اطلاعات در مورد محتوای دیدارها، جلسات و سخنرانی های آیت الله جوادی آملی تنها در صورتی مورد تایید است که از کانال های رسمی بنیاد اسراء منعکس شده باشد.
