افزایش قیمت تخم مرغ به دلیل شوک حذف ارز ترجیحی
در روز‌های اخیر موضوع حذف ارز ترجیحی دوباره در کانون توجهات قرار گرفته و گویا مجلس و دولت اصرار بر حذف آن دارند. یکی از اقلام شامل ارز ترجیحی، وادرات نهاده‌های دامی است که از این نظر ظریب وابستگی کشور به فرامرز بالاست؛ بنابراین تاثیر نرخ نهاده‌ها قطعا خود را در قیمت تمام شده اقلامی مانند گوشت مرغ، تخم مرغ و گوشت قرمز خود را نشان خواهد داد. در این میان یکی از استدلال‌ها در مورد ضرورت ارز ۴۲۰۰ تومانی، عدم دسترسی تولیدکنندگان به نهاده‌های وارداتی و خرید از بازار آزاد است یا اینکه برخی از واردکنندگان بجای عرضه نهاده با قیمت دولتی آن را به بازار آزاد وارد می‌کنند و اینچنین تاثیرگذاری این ارز کاهش می‌یابد. هر چند این استدلال تا حدودی درست است، اما میزان اصابت به هدف در نهاده‌ها بسیار بالا بوده و حذف یکباره ارز ترجیحی می‌تواند شوک بزرگی به بازار گوشت وارد کند.
ناصر نبی‌پور با اشاره به دلایل بالا رفتن نرخ تخم‌مرغ، گفت: در روز‌های پایانی سال همواره شاهد افزایش چند درصدی کالا‌های اساسی به دلیل افزایش تقاضا هستیم. علاوه بر این خبر حذف ارز ترجیحی، برای واردات نهاده‌ها شوک بزرگی به بازار وارد کرد و قیمت‌ها روند افزایشی به خود گرفتند.
وی تصریح کرد: وقتی ارز ۴۲۰۰ تومانی یک شبه حذف می‌شود قیمت‌ها بدون تردید تغییر خواهند کرد. ذرت در سامانه بازارگاه کیلویی ۱۹۰۰ تومان است که با حذف این ارز احتمال ۵ برابری نرخ آن قوت می‌گیرد و به کیلویی ۱۱ هزار تومان می‌رسد همچنین نرخ سویا نیز به کیلویی ۱۶ هزار تومان خواهد رسید.
این فعال اقتصادی ۷۰ درصد قیمت تخم‌مرغ را وابسته به نرخ نهاده دانست و افزود: مطابق با محاسبات ما قیمت تخم‌مرغ با حذف ارز ترجیحی کیلویی ۴۰ هزار تومان درب مرغداری‌ها تمام خواهد شد ما نتایج محاسبات خود را به دولت و مجلس بیان کردیم، اما نمی‌دانیم با چه منطقی یک شبه مجلس خبر حذف ارز ترجیحی را اعلام کرد تا چند روز پیش می‌گفتند که ۹ میلیارد ارز برای واردات کالا‌های اساسی در نظر گرفته شده است باید دولت و مجلس پاسخ بدهند که چه اتفاقی رخ داد که در نهایت این ارز حذف شد.
رئیس هیات مدیره اتحادیه مرغ تخم گذار، با اشاره به نرخ تخم‌مرغ، گفت: نرخ مصوب تخم‌مرغ کیلویی ۱۸ هزار تومان، اما در بازار آزاد کیلویی ۲۱ هزار تومان است. تفاوت ۳ هزار تومانی قیمت مصوب با نرخ آزاد این است که در ۲ ماه اخیر نهاده به موقع به دست تولیدکنندگان نرسیده است و آن‌ها بیشتر نهاده مورد نیاز خود را از بازار آزاد تهیه کردند.
نبی‌پور با اشاره به افزایش خرید تخم‌مرغ از سوی واسطه‌گران، گفت: بعد از رسانه‌ای شدن خبر حذف ارز ترجیحی واسطه‌ها که در گذشته یک ماشین تخم‌مرغ از مرغداری‌ها خریداری می‌کردند امروز میزان خرید خود را به ۲ یا ۳ ماشین افزایش دادند طبیعی است در چنین بازاری نرخ‌ها روند صعودی به خود بگیرند.
این فعال اقتصادی در پاسخ به این پرسش که آیا با افزایش قیمت تمام شده تولید این امکان وجود دارد که واردات تقویت شود؟ گفت: اگر با ارز آزاد تخم‌مرغ وارد شود قیمت آن از تولید داخلی بیشتر خواهد شد تخم مرغ کیلویی ۱.۳ دلار از ترکیه وارد می‌شود که با احتساب هزینه حمل و نقل قیمت آن بالای ۴۰ هزار تومان خواهد شد. از سوی دیگر سالانه ۵۰۰ هزار تن تخم‌مرغ می‌توان وارد کرد این در حالیست که در کشور بیش از یک میلیون و ۱۰۰ هزار تن تخم‌مرغ تولید می‌شود که اگر تولید ما متوقف شد نمی‌توان این حجم از نیاز را وارد کنیم.
وی ادامه داد: اگر عراق و ترکیه متوجه شوند که ما نیازمند آن‌ها هستیم بدون تردید قیمت‌ها را بیشتر خواهند کرد پس بهتر است که در داخل کشور تسهیلاتی در نظر گرفته شود که قیمت‌ها در بازار داخلی متعادل شود.
نبی‌پور راهکار اعطای بن کارت را چاره کنترل تبعات حذف ترجیحی ندانست و افزود: دولت و مجلس می‌توانست با حذف تدریجی این ارز تبعات آن را بر قیمت‌ها کنترل کند. اما نمی‌دانیم با چه منطقی یک شبه خبر حذف این ارز رسانه‌ای شد. تردید نکنید که حذف این ارز به تولیدکنندگان شوک وارد می‌کند چراکه نمی‌توانند نقدینگی که ۵ برابر افزایش پیدا کرده است را تامین کند.
