تاریخ‌سازی زنان ورزشکار در سال ۱۴۰۰

زنان ورزشکار در سال ۱۴۰۰ با وجود محدودیت‌هایی که داشتند، در میادین مختلف حاضر شدند و اتفاقاتی به یادماندنی را رقم زدند. صعود تاریخی فوتبال به جام ملت‌ها و هندبال به جام جهانی، مدال‌ها و مقام‌هایی که برای اولین بار به دست آمد، بار دیگر به یادمان آورد که زنان ورزشکار ایران در صورت توجه و حمایت می‌توانند به عرصه‌های بزرگی وارد شوند و عملکرد خوبی از خود به جای بگذارند. البته نباید از کنار اتفاقات تلخی که ورزش زنان پشت سر گذاشت هم با بی‌توجهی گذشت.

در این گزارش مهمترین اتفاقاتی را که ورزش زنان در سال ۱۴۰۰ پشت سر گذاشت، مرور می‌کنیم.

شروع به یادماندنی فوتبال

تیم ملی فوتبال زنان بزرگسال ایران که حدود دو سال تعطیل شده بود، بالاخره در اردیبهشت ماه ۱۴۰۰ تشکیل شد تا برای حضور در مرحله مقدماتی جام ملت‌های آسیا آماده شود. تیم ایران با دو پیروزی مقابل بنگلادش و اردن برای اولین بار به جام ملت‌ها صعود کرد. البته این صعود بدون حاشیه هم نبود و فدراسیون فوتبال اردن که تیمش با ضربات پنالتی و با درخشش زهره کودایی (دروازه‌بان ایران) شکست خورده بود، در اقدامی توهین آمیز خواستار تحقیق در مورد جنسیت کودایی شد که به جایی نرسید.

تیم ایران در جام ملت‌ها با تساوی مقابل هند و شکست مقابل چین و چین‌تایپه از دور رقابت‌ها حذف شد.

در عرصه باشگاهی هم شهرداری سیرجان به عنوان نماینده ایران برای اولین بار در جام باشگاه‌های آسیا شرکت کرد. ابتدا قرار بود دومین دوره این مسابقات در دو گروه غرب و شرق برگزار شود و برترین‌های دو گروه به مصاف هم بروند اما مسابقات گروه شرق به دلیل کرونا لغو شد. در گروه غرب هم سیرجان با دو پیروزی مقابل نماینده‌های هند و ازبکستان و شکست مقابل اردن نایب قهرمان شد.

هندبال زنان جهانی شد

تیم ملی هندبال زنان ایران به قهرمانی آسیا اعزام شد که برای اولین بار در جایگاه چهارم آسیا قرار گرفت و جواز حضور در مسابقات جهانی اسپانیا را به دست آورد. زنان هندبال ایران در مسابقات قهرمانی جهان اسپانیا مقابل رومانی، نروژ و قزاقستان شکست خوردند و به پرزیدنت کاپ راه یافتند که مقابل کامرون، آنگولا و ازبکستان مغلوب شده و در رده سی و یکم جهان ایستادند.

با وجود ۶ شکست ایران در قهرمانی جهان اما برخی بازیکنان خوب ظاهر شدند. فاطمه خلیلی در این مسابقات درخشش فوق‌العاده‌ای داشت و توپ‌های زیادی را مهار کرد و ۲ بار عنوان ارزشمندترین بازیکن زمین را کسب کرد. همچنین الناز قاسمی نیز با ۹ گل در دیدار ازبکستان این عنوان را برای خود ثبت کرد.

تیم ملی هندبال جوانان هم در قهرمانی آسیا در جایگاه دوم قرار گرفت و برای اولین بار مدال آسیا را کسب کرد، همچنین در این مسابقات موفق شد برای اولین بار سهمیه رقابت‌های جهانی را هم به دست بیاورد.

تکواندو بر بام آسیا

تیم ملی تکواندوی اواخر خرداد ماه به مسابقات آسیایی اعزام شد و با کسب ۶ مدال برای نخستین بار روی سکوی آسیا رفت و موفق به کسب عنوان نایب قهرمانی آسیا شد.

اولین مدال‌های وزنه‌برداری

یکتا جمالی در مسابقات وزنه‌برداری قهرمانی جوانان جهان صاحب مدال برنز شد و در مسابقات قهرمانی نوجوانان جهان نقره گرفت. این برای اولین بار بود که وزنه‌برداری زنان ایران توانست در رده نوجوانان و جوانان صاحب مدال جهانی شود.

غزاله حسینی در دسته ۵۹ کیلوگرم قهرمانی نوجوانان جهان هم صاحب تک مدال برنز دوضرب شد و او هم تاریخ‌سازی کرد.

وزنه برداری زنان ایران همچنین برای اولین بار صاحب سهمیه المپیک شد و پریسا جهانفکریان در دسته فوق سنگین بازی‌های المپیک توکیو به سهمیه رسید اما از آنجا که عمل جراحی بر روی دست خود انجام داده بود و امکان وزنه زدن نداشت، ثبت نام نهایی او انجام نشد و سهمیه به کشور دیگری رسید.

داستان مشکات الزهرا در تنیس

مشکات الزهرا صفی برای اولین بار در تاریخ تنیس ایران در رنکینگ ۷۴ جوانان جهان قرار گرفت و جواز حضور در گرند اسلم جوانان استرالیا را به دست آورد. حضور او بازتاب زیادی در رسانه‌های خارجی داشت چرا که برای اولین بار تنیس بازی از ایران موفق به حضور در این مسابقات شده بود. صفی در گرند اسلم جوانان یک پیروزی هم کسب کرد اما در دور دوم شکست خورد.

حضور او تا حدی بازتاب رسانه‌ای داشت که رافائل نادال تنیس‌باز مطرح جهان هم در مورد مشکات الزهرا صفی صحبت کرد و خیلی خوشحال بود که الهام بخش یک بازیکن شده است.

رکوردشکنی در المپیک ۲۰۲۰

زنان ورزشکار ایران این دوره با کسب دو سهمیه بیشتر از بازی‌های ریو رکورد حضور تعداد نفرات در دوره‌های مختلف المپیک را شکستند. ورزشکاران در تیراندازی، تکواندو، کاراته و قایقرانی توانستند به رکورد تعیین شده برسند اما در دوومیدانی از طریق سهمیه اعطایی یونیورسالیتی و بدمینتون و وزنه‌برداری با انصراف رقبا المپیکی شدند. البته سهمیه وزنه به دلیل عمل جراحی دست جهانفکریان از دست رفت.

در این دوره ثریا آقایی تنها نماینده بدمینتون ایران در بازی‌های توکیو و اولین دختر بدمینتون باز ایران در المپیک است. او به ۱۳ سال ناکامی بدمینتون ایران در کسب سهمیه المپیک پایان داد و جواز حضور در بازی‌های توکیو را به دست آورد.

در بین نمایندگان اعزامی نازنین ملایی عملکرد خوبی داشت. او به فینال B راه پیدا کرد و در مجموع یازدهم شد که برای اولین بار یک ایرانی در قایقرانی روئینگ تا این مرحله از المپیک پیش رفت.

طلسم ۴۹ ساله پینگ‌پنگ شکست

تیم ملی تنیس روی میز ایران در مسابقات قهرمانی آسیا در جایگاه نهم قرار گرفت و نسبت به دور قبل دو پله ارتقاء رتبه داشت. زنان ملی‌پوش ایران موفق شدند پس از ۴۹ سال به جمع ۱۰ تیم برتر آسیا صعود کنند و سهمیه حضور در قهرمانی جهان را هم به دست بیاورند.

ملیکا کرمی در همین مسابقات موفق شد برای اولین بار در تاریخ پینگ‌پنگ‌ زنان ایران به جمع ۱۶ بازیکن برتر قهرمانی آسیا راه پیدا کند.

صعود شیرین والیبال

تیم والیبال سایپا به عنوان نماینده ایران در جام باشگاه‌های آسیا شرکت کرد و برای اولین بار در تاریخ به نیمه‌نهایی این مسابقات صعود کرد. این تیم در نهایت چهارم آسیا شد که بهترین جایگاه زنان ایران در جام باشگاه‌ها است. البته در این دور از مسابقات تیم‌های باشگاهی چین، ژاپن، کره شمالی و هنگ‌کنگ حضور نداشتند. در پایان این مسابقات هم پوران زارع به عنوان برترین مدافع انتخاب شد که برای اولین بار در تاریخ والیبال زنان ایران اتفاق افتاد.

گام رو به عقب پرورش اندام

یکی از اتفاقات تلخ در ۱۴۰۰ توقف فعالیت زنان در رشته پرورش اندام بود؛ در شرایطی که طی سال‌های اخیر مجوز رسمی فعالیت زنان در رشته‌های پاورلیفتینگ، فیتنس و مچ‌اندازی از سوی وزارت ورزش و جوانان صادر شده بود، دی ماه ۱۴۰۰ مدیر کل ورزش و جوانان استان اصفهان در نامه‌ای به رییس هیات بدنسازی این استان، هرگونه فعالیت زنان در رشته‌های بدنسازی را ممنوع اعلام کرد.

عملکرد ضعیف بسکتبال با ۱۱ شکست

تیم ملی بسکتبال سه نفره که با توجه به رنکینگ خود شانس حضور در مسابقات انتخابی المپیک ۲۰۲۰ را به دست آورد، خردادماه در رقابت‌های انتخابی اتریش شرکت کرد و مقابل ژاپن، استرالیا، اوکراین و تایلند شکست خورد. به فاصله چند روز در مسابقات انتخابی مجارستان شرکت کرد و با سه شکست پیاپی مقابل هلند، ایتالیا و چین تایپه شکست خورد.

تیم ملی بسکتبال (پنج نفره) زنان هم برای اولین بار در کاپ دسته دوم آسیا شرکت کرد که با حضور ۶ تیم برگزار شد. ایران با چهار شکست پیاپی ششم شد و لبنان با قهرمانی به دسته اول صعود کرد.

اوضاع آشفته فوتسال

کشمکش انتخاب سرمربی تیم ملی تا آنجا بالا گرفت که کار به کمیته اخلاق فدراسیون کشیده شد اما در نهایت دی ماه فروزان سلیمانی به عنوان سرمربی انتخاب شد پس از حدود دو سال تعطیلی تیم ملی به کافا اعزام و قهرمان شد و در ادامه هم در دو دیدار دوستانه با روسیه شکست خورد. نکته قابل توجه وضعیت بد تیم ملی از نظر البسه، تغذیه،‌ کادر فنی توجه مسئولان بود که منجر به افشارگری یکی از ملی‌پوشان شد.

البته در مورد فوتسال نمی‌توان از عملکرد خوب گلاره ناظمی چشم‌پوشی کرد. این داور بین‌المللی به عنوان اولین داور فوتسال ایران در کوبل داوری فینال جام جهانی قرار گرفت و به عنوان داور وقت نگهدار در رقابت بین تیم‌های پرتغال و آرژانتین حضور داشت.