دستمزدهای میلیاردی برخی بازیگران فقط ظاهر قرارداد آنهاست. در پشت صحنه ماجرای دیگری وجود دارد که طرفین قرارداد آن را پنهان میکنند.
در سالهای اخیر بحث پولشویی از طریق ساخت فیلم و سریال به قدری مطرح شده که به پدیدهای آشنا تبدیل شده است. اما شاید تا به حال به موضوع قراردادهای صوری و جعلی بازیگران پرداخته نشده باشد.
قرارداد صوری با توافق طرفین بسته میشود. بازیگر راضی است چون قیمت و اعتبارش بالا می رود، سرمایه گذار هم راضی است چون پول کمتری از جیب هزینه کرده اما پول بیشتری را پولشویی می کند.
حوزه سینما یکی از دهها حوزه ایدهآل برای پولشویان است. شناخته شدهترین حوزه های پولشویی به جز سینما، بخش پولی و بانکی، حوزه آثار هنری و خیریهها است.
در کنار این حوزه های شناخته شده، محل های دیگری برای پولشویی وجود دارد که کمتر درباره آن صحبت شده ولی عجیب نزدیک و قابل دسترس است.
تا به حال به این موضوع فکر کرده اید که چرا قیمت برخی برندهای پوشاک خارجی در ایران ارزان تر از کشور تولیدکننده است؟ این ارزانی یکی از راه هایی است که مسئولان به وجود تخلفاتی در آن حوزه پی می برند.
یک جرم اولیه مانند قاچاق سوخت اتفاق می افتد سپس برای ورود عایدات حاصل از این جرم به کشور، کالایی مانند پوشاک خریداری می شود. از آنجا که پولشو حاضر است برای قانونی جلوه دادن پول خود بخشی از آن را هزینه کند؛ برای عبور از موانع وارداتی و فروش هرچه زودتر کالای خریداری شده، ارزانفروشی می کند.
در واقع پولشو سود خود را از محل جرم اولیه مانند قاچاق سوخت برده است و دیگر نیازی به سود فروش پوشاک وارداتی ندارد. به همین دلیل گاهی اوقات برخی برندهای خارجی در ایران ارزان تر از کشورهای تولیدکننده قابل خرید است.
تمرکز عمده پولشویی در سیستم پولی و بانکی
حسین صابری محقق و مشاور حوزه مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم در خصوص روش های مختلف پولشویی در گفت و گو با خبرآنلاین گفت: در کشور ما به دلیل اینکه ساختارها در خصوص مبارزه با پولشویی در سطح و اندازه کشورهای توسعه یافته نیست لذا زیرساخت مناسب برای مبارزه با پولشویی بویژه در حوزه پولی و بانکی وجود ندارد.
او با بیان اینکه پولشویی از طریق کسب و کارهای مختلف اتفاق می افتد افزود: عمده ترین محل پولشویی سیستم پولی و بانکی ماست چرا که عوامل کنترلی در این سیستم به درستی عمل نمی کند. در حوزه بانکی، بحث مشتری آزمایی و احراز صلاحیت از مشتریان اهمیت زیادی دارد. فردی که یک حساب افتتاح می کند باید ذینفع حساب باشد یعنی از اشخاص دیگری نمایندگی نکند. متاسفانه امروز بیشمار از حساب ها و کارت های بانکی که در کشور وجود دارد متعلق به افرادی است که ذینفع اصلی حساب نیستند. قطعا به کرات در خبرها خوانده اید که حساب هایی به نام افراد بیبضاعت و کارتن خواب باز شده و از این حساب ها سوءاستفاده شده است.
فیشینگ هایی که انجام می شود نیز به دلیل همین نقص در سیستم پولی و عدم احراز صلاحیت و مشتری آزمایی مناسب از صاحبان حساب هاست. در این بین ملاک شعب برخی بانک ها عموما گردش مالی خوب صاحب حساب است و حتی ممکن است این افراد را مشتریان خوب خود قلمداد کنند و از اجرای مراقبتهای لازم با هدف تشخیص ریسک مشتری و ارسال گزارش به مراجع کوتاهی کنند.
قانون طلایی در پولشویی
صابری خاطرنشان کرد: ما در پولشویی یک قانون طلایی داریم که می گوید به قدری حاشیه سود مجرمین از محل جرم اولیه زیاد است که نیازی به سود مضاعف ندارند. آن ها حاضرند قسمتی از پول خود را هزینه کند تا ظاهر پول او وجهه قانونی پیدا کند. عموما این افراد بین ۱۰ تا ۳۰ درصد از درآمد خود را هزینه قانونی جلوه دادن پول خود می کنند.
این کارشناس حوزه مبارزه با پولشویی اظهار کرد: با وجود آنکه یکی از راه های اصلی پولشویی نظام بانکی و پولی کشور است اما دیگر معابر نیز برای پولشویی وجود دارد که دست بر قضا در این سال ها استفاده های زیادی از آن شده است. یکی از این راه ها استفاده از خیریه هاست. در حوزه خیریه ها اصولا پولشویی در جرایم اولیه رشا و ارتشا معنی پیدا می کند.
در حال حاضر ۶ نهاد وجود دارد که مجوز خیریه صادر می کنند. تعدد این نهادها اعم از وزارت کشور، وزارت ورزش و جوانان، ناجا، سامان امور اوقاف و خیریه و ... معنی دار است. چون خیریه ها قرار نیست که مانند بنگاه اقتصادی سود داشته باشند و عموما کمک می پذیرند، پولشو ممکن است خیریه ای را تاسیس کند و عواید مجرمانه را در قالب کمک های دریافتی وارد چرخه پولی کشور کند تا وجهه قانونی به پول خود بدهد. در کشور ما این روش پولشویی بخصوص در بخش معاملات دولتی و بنگاههای خصولتی بسیار رایج است.