موافقت مجلس با دو فوریت طرح شفافیت قوای سه گانه و دستگاه‌های اجرایی
نمایندگان در نشست علنی امروز (یکشنبه، ۲۸ فروردین ماه) مجلس شورای اسلامی با دو فوریت طرح شفافیت قوای سه گانه و دستگاه‌های اجرایی و سایر نهادها با ۱۹۳ رأی موافق، ۵۳ رأی مخالف و ۱۰ رأی ممتنع از مجموع ۲۶۲ نماینده حاضر در جلسه موافقت کردند.
شفافیت باید شامل همه قوا و دستگاه‌ها باشد/مجلس پیشگام در شفافیت
احد آزادیخواه به عنوان درخواست کننده دو فوریت بررسی طرح شفافیت شفافیت قوای سه گانه و دستگاه‌های اجرایی و سایر نهادها، گفت: همان طور که مردم از نمایندگان مطالبه کردند یکی از اولویت‌های آن‌ها بحث شفافیت است، ما در این طرح آوردیم که مجلس باید شفاف باشد لذا مجلس، دیوان محاسبات و مرکز پژوهش‌ها در شفافیت پیشگام خواهند بود.
نماینده ملایر در مجلس، افزود: نکته قابل تامل اینکه مردم آیا شفافیت را فقط از مجلس می‌خواهند یا مطلق شفافیت را درخواست می‌کنند؟ شفافیت نهاد‌های عمومی غیردولتی، شرکت‌های دولتی، شوراها، وزارتخانه‌ها و یا بانک‌های عامل آیا درخواست مردم هست یا خیر. ما امروز پیشتاز در شفافیت هستیم، اما شفافیت نباید در مجلس خلاصه شود بلکه به تمام دستگاه‌های اجرایی باید سرایت کند.
وی با اشاره به مطالبات پیوسته مردم درباره شفافیت در حوزه‌های انتخابیه، یادآور شد: وقتی درباره تبصره ۱۸ قانون بودجه ۱۴۰۱ که بالغ بر ۱۰۰ هزار میلیارد تومان است صحبت می‌کنیم باید مشخص شود که این مبالغ در مجلس است یا دستگاه‌های اجرایی؟ لذا شفافیت باید جایی باشد که بودجه در آن جا است از این رو باید مراقب باشیم که آدرس اشتباه به مردم ندهیم و مجلس باید آدرس دقیق به مردم دهد.
آزادیخواه با اشاره به جزئیات طرح مذکور، گفت: در این طرح آوردیم که شفافیت شامل تصمیمات هیات وزیران، موسسات شرکت‌های دولتی، بانک ها، سازمان صدا و سیما، شهرداری ها، کمیته امداد امام، جمعیت هلال احمر، شورا‌های شهر، شورایعالی استان ها، قوای قضائیه و مقننه، مجمع تشخیص مصلحت نظام، کانون وکلا، اتاق‌های بازرگانی، اصناف و تعاون باشد. مجلس انقلابی برای یکبار باید تکلیف شفافیت را نه تنها برای خود بلکه برای همه مجموعه‌ها مشخص کند.
وی تصریح کرد: اطلاق شفافیت باید شامل همه قوا شود و ما امروز باید به مردم اعلام کنیم که به این دو فوریت چه رأی خواهیم داد.
عبدالعلی رحیمی مظفری در موافقت با دو فوریت طرح شفافیت، گفت: امروز روز آزمون مجلس در برابر شعار‌های شفافیت است البته درگذشته هم این موضوع مطرح شد و برخی نمایندگان موافق و برخی مخالف بودند، اما مخالفان، مخالف شفافیت مجلس نبودند بلکه بر این باور بودند که شفافیت باید در همه دستگاه‌ها مورد توجه قرار گیرد.
وی ادامه داد: امروز مشکل قانون نداریم، چرا مشکلات مردم حل نمی‌شود و مردم باید برای کوچک‌ترین کار در سیستم اداری رفت و آمد کنند، دلیل این موضوع عدم شفافیت ارکان است.
نماینده سروستان، کوار و خرامه در مجلس یازدهم با بیان اینکه مجلس شفاف است و خبرنگاران تمامی مصوبات مجلس را منعکس می‌کنند، گفت: البته مجلس هم باید شفاف‌تر و مشخص شود در پستو‌های ادارات و وزارتخانه‌ها چه اتفاقی می‌افتد که مزایای قوانین به مردم نمی‌رسد؛ قوانین برای رفع مشکلات مردم تصویب می‌شود.
رحیمی مظفری یادآور شد: ۲۰۰ نماینده مجلس به دو فوریت این طرح رأی دادند، چه اتفاقی می‌افتد که برخی بر روی کاغذ به آن رأی، اما در عمل چیز دیگری می‌گویند.
وی با تاکید بر اینکه شفافیت باعث توسعه کشور‌ها و جلوگیری از فساد می‌شود، تصریح کرد: اعتماد سازی و ایجاد امید در مردم از شفافیت است و اگر تصمیمات، اقدامات و روابط مالی شفاف باشد با مشکل مواجه خواهیم نشد؛ برخی نمایندگان دغدغه دارند که مواردی در طرح گذشته وجود داشت که در طرح فعلی نیست، اما ما این مشکلات را رفع خواهیم کرد و اگر شفافیت در کنار این طرح قرار نگیرد خروجی نخواهد داشت.
عضو هیات رئیسه کمیسیون انرژی مجلس با بیان اینکه نباید با شفافیت احساسی برخورد کرد، گفت: شفافیت تابع منطق است و باید منطق بر آن حاکم باشد و در تمامی دستگاه‌ها شفافیت ایجاد شود. انتظار می‌رود امروز مجلس قاطعانه به دو فوریت این طرح رأی دهد.
احسان ارکانی همچنین در موافقت با دو فوریت طرح مذکور با بیان اینکه امروز شعار شفافیت مطالبه مردم و ملت ایران است، گفت: امروز روز ایفای به عهد ما است و الحمدالله این مهم در دستورکار مجلس قرار گرفته و شامل همه دستگاه‌ها و قوای سه گانه از جمله مصوبات هیات وزیران، شورایعالی انقلاب فرهنگی، فضای مجازی، مجمع تشخیص مصلحت نظام و همه دستگاه‌ها و نهادها است.
نماینده نیشابور و فیروزه در مجلس یازدهم با بیان اینکه اهمیت مصوبات هیات وزیران کمتر از قوانین مصوب مجلس نیست، تصریح کرد: میزان یارانه، تعرفه واردات، کالا‌های مشمول تعرفه واردات، مصوبات سفر‌های استانی، چگونگی توزیع اعتبارات و بودجه در شهرستان ها، مصوبات هیات وزیران است که در حال حاضر شفاف، گویا و دقیق نیست؛ شفافیت مانند راستگویی و امانت داری معروف است و طرح شفافیت امر به معروف است. مگر می‌شود بگوییم امر حسنه تنها برای مجلس حسنه باشد و برای سایر دستگاه‌ها نباشد و این مهم باید در مورد تمامی دستگاه‌ها مورد توجه قرار گیرد.
ارکانی ادامه داد: در مجمع تشخیص مصلحت نظام برای واردات خودرو تصمیم گیری می‌شود، چرا باید مردم را از شنیدن استدلال‌های اعضا با واردات خودرو محروم کرد؛ مردم ۲ سال است منتظر تصویب طرح شفافیت هستند و از مجلس انتظار سرعت عمل در تصویب این طرح دارند البته نمایندگانی که مخالف دو فوریت شفافیت هستند موافق شفافیت بوده، اما یا اذعان دارند باید زمان بگذرد و یا با شفافیت در سایر دستگاه‌ها و قوا به جز مجلس موافق نیستند.
این نماینده مجلس یازدهم یادآور شد: تاکنون کدام طرح دو فوریتی مجلس بیش از ۲۰۰ امضا را کسب کرده؛ اگر در قانون اساسی بر شفافیت مذاکرات مجلس تاکید می‌شود این امر تاکیدی است نه حسی بنابراین برای تمامی دستگاه‌هایی که تصمیمات آن‌ها با سرنوشت مردم ارتباط دارد باید امر شفافیت مانند مجلس در مورد آن‌ها برقرار باشد. چرا ملت نباید مطلع باشند که در جلسات هفتگی هیات وزیران برای اقتصاد، معیشت و تولید چه تصمیماتی گرفته می‌شود و چه وزیرانی رأی موافق و مخالف می‌دهند و همچنین استانداران براساس چه برنامه‌ای انتخاب می‌شوند؛ ما دنبال این هستیم که دستگاه‌ها همانند مجلس در اتاق شیشه‌ای قرار گیرند ضمن اینکه مجلس به عنوان شفاف‌ترین نهاد و قوا که مذاکراتش به صورت شفاف پخش می‌شود اختیارات اجرایی و بودجه ندارد، اما سایر دستگاه‌ها اختیارات اجرایی و بودجه دارند. انتظار می‌رود نمایندگان با رأی قاطع به دو فوریت این طرح مردم را در این امر مهم شاد کنند.
روح‌اله نجابت در مخالفت با درخواست دو فوریت بررسی طرح شفافیت گفت: هرچند به عنوان نماینده مخالف دو فوریت ثبت‌نام کردم، اما تمامی آراء بنده در مجلس شفاف بوده و در پرتال شخصی من به تفکیک روز و ماه آمده است. افزون بر آن لیست هزینه‌های تبلیغاتی من نیز شفاف است یعنی با شفافیت موافق هستم و علت مخالفت من مربوط به موضوع دیگری است.
نماینده شیراز و زرقان در مجلس در تشریح دلایل مخالفت خود با درخواست دوفوریت بررسی طرح شفافیت تشریح کرد: در فرمایشات مقام معظم رهبری خطاب به مجلس یازدهم و در پیام ایشان به مجلس، رهبری صراحتا فرمودند که باید به سراغ تنقیح قوانین رویم. این فرمایش به این معناست که قوانین مازاد را کم کنیم و اگر در حوزه‌ای قانون داریم به سراغ تصویب قانون جدید نرویم.
وی خطاب به نمایندگان اضافه کرد: در حال حاضر دو قانون ارتقاء و سلامت نظام اداری و مقابله با فساد و قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات در این زمینه وجود دارد. در ماده (۳) قانون ارتقاء و سلامت نظام اداری و مقابله با فساد اشخاص مشمول این قانون عبارتند از افراد مواد (۱) تا (۵) قانون خدمات کشوری یعنی تمامی مقامات در سطوح مختلف، واحد‌های زیر نظر مقام معظم رهبری شامل نظامی و غیرنظامی و تولیت آستان مقدس با موافقت ایشان - که در قانون پیشنهاد شده این بند وجود ندارد-، موسسات خصوصی و حرفه‌ای عهده‌دار مأموریت عمومی، تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی موضوع این قانون.
این نماینده در مجلس یازدهم تصریح کرد: در ماده (۳) قانون مذکور تصریح شده که تمامی قوانین و مقررات اعم از دستور العمل‌ها، بخشنامه‌ها، تصمیمات مربوط به حقوق شهروندی نظیر فرآیند‌های کاری، مأموریت‌ها، شرح وظایف دستگاه‌ها، تسهیلات اعطایی، عوارض، مراحل مربوط به واردات و صادرات باید به اطلاع مردم برسد.
نجابت با بیان اینکه آیین‌نامه‌های مربوط به قانون دسترسی آزاد به اطلاعات تصویب شده است، ادامه داد: در صورت تصویب این طرح باید تازه برای آن آیین‌نامه نوشت این در حالی است که برای قانون دسترسی آزاد به اطلاعات تاکنون ۱۲ شیوه‌نامه تدوین شده، همچنین دبیرخانه‌ای ذیل وزارت فرهنگ و ارشاد تشکیل شده است. قانون فعلی فراقوه‌ای است.
وی تصریح کرد: طرح مذکور یک رویکرد خوب داشته و آن اصل شفافیت است. اگر قوانین کنونی ایراد دارد آن‌ها را اصلاح کنیم.
این نماینده در مجلس یازدهم افزود: جایی در طرح مذکور اشاره شده که تعریف مصادیق، داده و اطلاعات با رئیس مجلس و روسای قوا است. در حال حاضر رئیس مجلسی داریم که طرفدار سرسخت شفافیت است، شاید در آینده شرایط تغییر کند.
محمود احمدی بیغش دیگر مخالف درخواست دوفوریت بررسی طرح شفافیت گفت: هیچ کس با شفافیت مخالف نیست و اگر من به عنوان مخالف ثبت‌نام کردم به دلیل آن نبود که با شفاف شدن مسائل مخالف هستم بلکه با شیوه آن مخالفم.
نماینده شازند در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه درباره طرح مذکور سوالاتی از رئیس مجلس دارم، افزود: ما نمایندگان نمی‌خواهیم که احساسی رأی دهیم و همه اعتقاد داریم که امورات باید شفاف شود.
احمدی بیغش تصریح کرد: برخی طرح شفافیت را امضا کردند، اما نام آن‌ها در مخالفت با این طرح ثبت شده است. در این شرایط باید پرسید که کجای این روند شفاف است.
وی با بیان اینکه آقای رئیس مجلس ما پیش از این طرح شفافیت داشتیم، این طرح چه شد، گفت: ما دو سال به مردم وعده دادیم، چرا یکباره به سراغ طرح دوفوریت رفتیم، کار‌های طرح قبلی انجام شده بود، چرا طرح دوفوریت مربوط به شفافیت که اکنون در دستور قرار گرفته را خارج از قانون آوردید.
این نماینده مجلس یازدهم با اشاره به اینکه در حال حاضر ۲۵ طرح دوفوریتی در نوبت بررسی است و بر اساس آیین‌نامه طرح‌های دوفوریت باید بر اساس نوبت ارائه شوند، بنابراین اگر قرار است به طرح‌های دو فوریت رسیدگی کنیم باید ۲۴ طرح قبلی بررسی شود، اضافه کرد: چهارشنبه به نمایندگان درباره این طرح گفته شد و امروز در دستور کار صحن قرار گرفت.
احمدی بیغش ادامه داد: طرح شفافیت این نیست که نمایندگان به چه طرحی رأی دادند یا ندادند، هرچند این موضوع نیز بخشی از شفافیت است. همه قبول دارند که تحقیق و تفحص یک نوع شفافیت است، اما با وجود اینکه برخی تحقیق و تفحص‌ها در مجلس تصویب می‌شود، اما نمایندگانی با همه وجود تلاش می‌کنند از تحقیق و تفحص جلوگیری کنند، اما این روند مخالفت با شفافیت نیست.
نماینده شازند در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: در این طرح آمده اطلاعات عمومی، تصمیمات و داده‌ها ارائه شود و مسائل محرمانه به شورای عالی امنیت ملی برود، قرار نیست که تتمه اختیاری که داریم تحویل شورای عالی امنیت دهیم.
وی با اشاره به اینکه باید طرح پخته را مورد بررسی قرار دهیم، تصریح کرد: نمایندگان باید از آقای رئیس سوال کنند که طرح قبلی چه شد، چرا به صورت خلق‌الساعه طرحی دوفوریتی آورده شد، در طرح فعلی برخی مواد مخالف اصل ۴۴ است، زیرا ما نمی‌توانیم به بخش خصوصی ورود کنیم.
این نماینده مجلس با اشاره به اینکه طرح قبلی شفافیت به رأی‌گیری برای کلیات و جزئیات رسید، ادامه داد: اجازه ندهید این طرح از بین برود. این رویه نداشتن صداقت با مردم است. دو سال شعار دادیم و آقای رئیس قول داد که ابتدای ۱۴۰۱ طرح شفافیت را می‌آوریم، قرار نیست، چون یک حرفی زدیم بگوییم این حرف باید عملی شود بلکه باید طرحی پخته را بررسی کنیم.
وی با بیان اینکه مردم از ما صداقت می‌خواهند و به دنبال شماره شناسنامه و شماره تلفن ما نیستند، بلکه می‌خواهند از هزینه‌های تبلیغاتی و پشت پرده مجلس آگاه شوند، ادامه داد: اجازه ندهیم کسی از صداقت مردم استفاده کند، از رئیس مجلس می‌خواهم که طرح قبلی را بیاورد. با مردم با صداقت حرف بزنیم.
احمدی بیغش با بیان اینکه با شفافیت واقعی موافق هستم، ادامه داد: اجازه ندهید امری که به نفع نظام است دچار دسیسه فردی از سوی افراد و اشخاصی شود و دود آن به چشم مردم رود.
