محمدحسین دانایی ـ از بازماندگان خانواده جلال آلاحمد ـ پس از بازدیدی که در نوروز ۱۴۰۱ از این خانه داشت، وضعیت آن را «اندوهبار» و «فاجعهآمیز» توصیف کرده و گفته بود: این خانه ویرانهای آکنده از زباله و نخاله و ننگ و نکبت است و آیینه دق شده است. او در دیماه ۱۴۰۰ نیز هشدار داد که این خانه بار دیگر پاتوق خلافکاران و معتادان شده است.
خانه آیتالله حاج سیداحمد طالقانی، پدر جلال و شمس آل احمد در سال ۱۳۸۳ به ثبت ملی رسیده و درحالیکه سال ۱۳۹۱ تابلو خانه باستانشناسان کشور بر سردر آن نصب شد، اما به جای باستانشناسان، خانه به پاتوق معتادان بدل شد. خانه پدری جلال آحمد که در محله پاچنار تهران واقع شده است، بعدها از طریق صندوق احیا و بهرهبرداری از بناها و اماکن تاریخی و فرهنگی به مزایده گذاشته شد و سرمایهگذاری هم برای آن انتخاب شد.
محبوبه کاظمی دولابی سرمایهگذار و بهرهبردار خانه پدری جلالآل احمد است که درباره چرایی تعلل در حفظ، مرمت و نگهداری این خانه، اینچنین توضیح داد: از سالها قبل به صورت تخصصی در حوزه گردشگری هنری و توسعه پایدار فعالیت میکنم. در سال ۹۶ این خانه در حالی به من معرفی شد که متأسفانه به مخروبه تبدیل شده بود. آن زمان صندوق احیا و بهرهبرداری از بناهای تاریخی و فرهنگی این خانه را با کاربری فرهنگی و آئینی به مزایده گذاشته بود. شرایط و کاربری تعریفشده برای آن با فعالیتهایی که من در نظر داشتم همخوانی نداشت و به تبع پیگیری نکردم، اما سال ۹۹ اعلام شد کاربری خانه به فرهنگی هنری، آئینی و پذیرایی تغییر پیدا کرده است. من هم در مزایده شرکت کرده و برنده شدم و خانه به ما واگذار شد.
او گفت: زمانی که این بنا را تحویل گرفتم پر از زباله بود. نخالههای آن را که چندین خاور و کامیون میشد بیرون ریختیم. وقتی برای اولین بار به این خانه آمدیم چندین معتاد در حال تزریق بودند و متأسفانه این بنای ثبت ملیشده به خانه «امیرچلچله» معروف شده بود. معتادان را به سختی از این بنا بیرون کردیم، اما هر بار با مشکلات عدیده و پیاپی روبهرو بودیم، از جمله شکستن در و قفلها، تهدید نگهبان که مشکلات و هزینههای زیادی برای ما به بار آورد. از طرفی هیچ بخش سالمی در این خانه وجود نداشت، از کابلهای برق گرفته تا کنتور آب. یا هر چیزی که قابل برداشت بود، از این خانه به سرقت رفته بود. حتی به دلیل بدهیهای قبلی، آب و برق و گاز آن هم قطع شده است و ما هنوز برای گرفتن یک کنتور آب نزدیک به یک سال است که مشکل داریم تا بتوانیم کارهای اولیه را در خانه انجام دهیم و تجهیز کارگاه کنیم. به اداره آب که مراجعه میکنیم میگویند شما باید سند خانه و کارت ملی مالک اصلی خانه را بیاورید. چطور میشود وقتی مالک این خانه وزارت میراث فرهنگی است؟
کاظمی دولابی ادامه داد: برخی مرمتهای اضطراری در این خانه از جمله کفبرداری انجام شد. ناودانها درست شده است. داخل ناودانها برگ رفته بود و آب به داخل دیوارها نفوذ میکرد که باعث شده بود گچ دیوارها طبله کرده و در شرف تخریب باشد. تمیزکاری انجام شد. سقف تمیز و نایلونکشی و مرمت اولیه شد. برای خانه نگهبان گذاشتهایم تا اگر مشکلی وجود داشت سریعاً به ما اعلام کند و اجازه ندهد اینجا دوباره مرکز تجمع معتادان شود. نگهبان هم در شرایطی اینجا مستقر است که امکانات اولیه و زیرساخت در این خانه وجود ندارد. اینها مسائلی است که جامعه میراث فرهنگی در جریان آن بودهاند و انتظار است جامعه میراثدوست هم حامی توسعهگران فرهنگی باشند. به هر حال تلاش میشود موانع موجود را حذف کنیم و امیدواریم با تسریع در صدور مجوزهای لازم، کار مرمت با سرعت بیشتری انجام شود و ما به مرحله تولید محتوا برای خانه با این قدمت و زیبایی برسیم.
سرمایهگذار خانه پدری جلال آلاحمد درباره کاربریهای این خانه و برنامههایی که قرار است در این بنای تاریخی برگزار شود نیز توضیح داد: کاربری موزهای خانه در سرفصل برنامههای ما است، به این معنا که قرار است روی پیشینه تاریخی خانه، زندگینامه، اندیشههای جلال آلاحمد و خانواده پدری او و مرحوم آقا سیداحمد طالقانی کار شود. در عین حال این خانه قرار است گالری ـ موزه شود و به زوایای مختلف هنر ایران توجه شود. به خصوص آنکه نزدیک به مراکز تاریخی و گردشگری متعددی از جمله کاخ گلستان است. از طرفی، این خانه در یک محله تاریخی واقع شده و پیشینه فرهنگی و تاریخی دارد، باید در این خانه تاریخ را به خوبی به تصویر کشید. مانند خانه مشاهیر، اهالی هنر یا نویسندگانی که در کشورهای دیگر میبینیم. این خانه حتماً برای اهالی فرهنگ، خانه جذابی خواهد بود.
او درباره کاربری پذیرایی خانه پدری جلال آلاحمد گفت: بدیهی است همه موزههای بزرگ دنیا کافه دارند، اما کارکرد و معنای این کافهها نیز فرهنگی است. کاربری پذیرایی با هدف خلق یک اتمسفر زیبای فرهنگی و دورهمی و ایجاد فضای گفتوگو شکل میگیرد.
کاظمی دولابی اظهار کرد: آخر اردیبهشتماه درست یک سال میشود که از واگذاری خانه به ما میگذرد و از امسال تعهدات مالی داریم. این خانه باید زمانی به ما واگذار میشد که مشکلات اولیه آن، مانند کنتور آب برطرف و کارهای زیرساختی آن نیز انجام شده باشد، ولی ما هنوز درگیر مجوزها و امکانات اولیه هستیم، بنابراین باید حداقل یک سال دیگر زمان شروع بهرهبرداری به تعویق بیفتد.