فرقی نمیکند در سرما باشد یا گرما روز تعطیل باشد و یا دوران شیوع ویروس منحوس کرونا؛ این کارگر است که در هر شرایطی باید در میدان کار و تلاش حاضر شود تا چرخ تولید و اقتصاد بچرخد.
هر ساله پنجم تا ۱۱ اردیبهشت ماه به عنوان هفته گرامیداشت هفته کار و کارگر نامگذاری شده با این وجود این گرامیداشت یک هفتهای نیز نتوانست مطالبات بر زمین مانده کارگران را سر و سامان دهد تا جایی که بسیاری از کارگران اعتقاد دارند که صدای خسته آنها در طول سال به گوش مسئولان نمیرسد و حمایت آنها از قشر کارگر تنها به همین تاریخ خلاصه میشود.
گرچه مسئولان مشکلات مربوط به حوزه تولید و کار و کارگران را ناشی از جنگ اقتصادی و فشارهای دشمن میدانند، اما حکایت و چالشهای کارگران به این سادگی هم نیست و با تاخت و تاز بی اندازه کالاها در گرانی این نیروی کار است که هر روز ارزانتر میشود.
بحران بیکاری، نبود امنیت شغلی، قراردادهای موقت، تأمین مسکن، دستمزدهای پایین، شکاف میان درآمد و سبد هزینه زندگی و چالشهای بخش دارو و درمان تنها بخشی از مشکلات کارگران است، واقعیت آن است که بسیاری از کارگران به واسطه ماهها حقوق معوق نزد همسر و فرزندان خود سرافکنده و شرمسارند و عدهای دیگر نیز به دلیل قراردادهای موقت و بی پشتوانه شب را با کابوس بیکاری و اخراج از کار صبح میکنند و روزها را با ترس از بیکاری فردا به شب میرسانند و این چرخه معیوب آرامش و آسایش را از روح و روان این قشر زحمتکش ربوده است.
پیمانکاران؛ غولهایی که در حال نابودی کارگران هستند
رئیس کانون هماهنگی شورای اسلامی کار استان گلستان، فقدان امنیت شغلی را مشکل اصلی کارگران گلستانی میداند و میگوید؛ اکثر قراردادهای کارگران در گلستان یک ماهه، سه ماهه و یا سفید امضاء است و کارفرما پس از یک الی دو ماه میتواند به راحتی کارگر را اخراج کند.
روح الله تجری پیمانکاران را مشکل دیگر جامعه کارگری گلستان دانست و گفت: پیمانکاران دلالان نیروی انسانی هستند که نه کاری انجام میدهند و نه آوردهای دارند بلکه تنها مشغول سودجویی هستند، متأسفانه پیمانکاران در گلستان مانند غولهایی هستند که دست به نابودی کارگران زدهاند البته وجود پیمانکاران نه تنها برای کارگران که برای کارفرمایان نیز آسیبزا است.
وی مسکن را مشکل دیگر کارگران میداند و میافزاید؛ به نظر میرسد با این افزایش قیمتها دیگر خانه دار شدن برای کارگران به یک رؤیا تبدیل شده است، کارگر با این حقوق ناکافی چند سال باید پس انداز کند تا بتواند خانه بخرد؟
رئیس کانون هماهنگی شورای اسلامی کار استان گلستان میگوید؛ انتظار ما این است که مسئولان در طرح ملی مسکن کارگران را در اولویت قرار دهند تا حداقل به رویای خانه دار شدن نزدیک شوند، کارگری که بیش از ۶ میلیون حقوق میگیرد بیش از سه میلیون آن را صرف اجاره بهاء میکند و با این مسئله تقریباً نیمی از حقوق را از دست میدهد.
افزایش ۵۷ درصدی حقوق تنها یک ماه سفره کارگران را بزرگتر کرد!
تجری به افزایش ۵۷.۴ درصدی حقوق کارگران اشاره میکند و میافزاید؛ نمیتوان گفت این افزایش حقوق خیلی بالا و قابل توجه است به ویژه با وجود تورم و افزایش قیمتها آنقدر هم حلال مشکل کارگران نیست، از طرفی کارگران با وجود آنکه کف حقوق جامعه را دریافت میکنند، اما باز هم باید مالیات بپردازند.
وی تصریح میکند؛ گرچه قرارداد کارگر یک ماهه است، اما قرارداد مسکن وی یک ساله است با این اوصاف افزایش حقوق چه سودی برای این دسته از کارگران دارد، حتی اگر حقوق کارگری ۷۰ درصد هم افزایش پیدا کند، اما کارگران دارای قرارداد نمیدانند که ماه بعدی صاحب این شغل خواهند بود یا خیر.
رئیس کانون هماهنگی شورای اسلامی کار استان گلستان ادامه میدهد؛ وقتی یک کارگر در شرایط قرارداد یک ماهه یا بیشتر در محیطی مشغول به کار است هیچ امنیت شغلی ندارد و همیشه در اضطراب و ناراحتی به سر میبرد و اگر جواب سلام کارفرما را هم ندهد اخراج میشود.
تجری خاطرنشان میکند؛ در حالی که سبد معیشت خانوار کارگری هشت میلیون و ۹۷۹ هزار تومان تعیین شده بود، اما در دو ماه اخیر با افزایش حقوق کارگران به ۱۰ میلیون رسیده است با این وضعیت میتوان گفت باز هم حقوق کارگر کافی نیست و در سفره کارگر خود را نشان نداده است گرچه افزایش ۵۷ درصدی حقوق نسبت به سالهای قبل بهتر بوده، اما مشروط به اینکه دولت تورم را کنترل کند و قیمتها افزایش پیدا نکند.
وی با بیان اینکه افزایش حقوق تنها تا سه ماه برای کارگران مفید است، ولی بعد از آن با افزایش تورم فایدهای برای کارگر ندارد، یادآور میشود؛ افزایش ۵۷ درصدی حقوق کارگران اقدامی بیسابقه بود که ما از دولت قدردانی میکنیم، این اقدام مقداری رضایتمندی کارگر را رقم زد، اما با وجود تورمها میتوان گفت این افزایش حقوق تنها یک ماه سفره کارگر را بزرگتر کرده است.
رئیس کانون هماهنگی شورای اسلامی کار استان گلستان با بیان اینکه متأسفانه برخی از کارفرمایان افزایش حقوق کارگران را اعمال نمیکنند، تصریح میکند؛ برخی از کارفرمایان دستورالعمل افزایش ۵۷ درصدی حقوق را رعایت نمیکنند در این شرایط کاری از کارگر برنمی آید و به محض اعتراض اخراج میشود که برای مقابله با این تخلف، بازرسان وزارت کار باید به این مسئله وارد شوند، متأسفانه بازرسان اداره کار ضعیف عمل میکنند.
تجری میافزاید؛ خوشبختانه در استان گلستان ۸۰ درصد از کارفرمایان دستورالعمل اجرای حقوق را رعایت کردند و ۲۰ درصد باقی مانده واحدهای خصوصی و کارگاههای کوچک و صنعتی هستند که بازرسان اداره کار باید به این مسئله ورود کرده و با متخلفان برخورد کنند.
وی تأکید میکند؛ از دولت تقاضا داریم به کارفرمایان توجه بیشتری داشته باشد تا به راحتی بتوانند کارگاه و واحدی تولیدی خود را اداره کنند، هر چقدر حمایت دولت از کارفرما بیشتر باشد نگاه کارفرمایان به کارگران بهتر خواهد شد.
براساس آمارها ۴۶۵ هزار کارگر در حوزههای مختلف در استان گلستان مشغول به کار هستند و برای رفع مشکلات و دغدغههای خود نیاز به نگاه ویژه مسئولان دارند.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی گلستان در این باره گفت: در مجموع ۲۶۵ هزار و ۲۲۴ هزار نفر کارگر بیمه شده در استان گلستان فعالیت میکنند و ۴۶ هزار و ۳۲۴ کارگاه در استان وجود دارد.
حسینعلی خواجه مظفری آمار دقیقی از کارگران بیمه نشده و غیررسمی ارائه نکرد و در پاسخ به این پرسش که آیا بیمه نبودن نیمی از کارگران گلستانی صحیح است، پاسخ داد: نمیتوان آمار بیمه شدهها را به این شکل تعیین کرد، ولی در سامانه رصد که تعداد افراد مشغول به کار اعلام میشود، ممکن است کارگرانی باشند که بیمه نباشند.
افزایش ۵۷ درصدی حقوق تورمزا نیست
وی به افزایش ۵۷ درصدی کارگران اشاره میکند و میافزاید؛ حقوق کارگران همه ساله ۱۰ الی ۱۵ درصد افزایش پیدا میکرد که امسال افزایش ۵۷.۴ درصدی داشت، گرچه برخی این افزایش حقوق را تورمزا میدانند، اما در حقیقت این چنین نیست.
خواجه مظفری میگوید؛ برخی افراد نگرانی داشتند که کارفرمایان زیر بار افزایش حقوق کارگران نروند، اما خوشبختانه کارفرمایان نگاه منطقی و عقلانی به این مسئله داشتند و از این دستورالعمل استقبال کردند گرچه مشکلاتی نیز مطرح شد که نیاز است احصاء شود و برخی از مشکلات کارفرمایان نیز کاهش یابد.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی گلستان در پاسخ به این پرسش که آیا افزایش حقوق کارگران موجب تعدیل نیرو نمیشود، توضیح میدهد؛ کارفرمایان به ما قول صد درصدی دادند که در طرح افزایش حقوق کارگران با ما همراه هستند، ما ابتدا فکر میکردیم با این افزایش حقوق در شرایط سختی قرار بگیریم، اما خوشبختانه استقبال کارفرمایان از این طرح خوب بوده است.
رایزنی برای تأمین مسکن کارگران گلستانی
گرچه تورم و گرانی آنقدر شرایط زندگی را برای کارگران سخت کرده که همه هم و غم آنها صرفاً گذران زندگی و تأمین خورد و خوراک است و تأمین مسکن در میان دغدغههای ذهنی آنها جایی ندارد، اما به هر حال انتظار است مسئولان برای رفع نیازهای اساسی آنها از جمله مسکن گام بردارند.
خواجه مظفری میگوید؛ در دیداری که با استاندار گلستان داشتیم به ما وعده دادند که جلسات مشترکتی با راه و شهرسازی استان برگزار و برای تأمین مسکن کارگران در طرح ملی مسکن اقدام شود.
گرچه امسال افزایش ۵۷ درصدی دستمزدها کمی از تلخیهای کارگران را شُست، اما افزایش چراغ خاموش اقلام ضروری موجب میشود تا افزایش دستمزدها هم پاسخگوی نیازهای زندگی خانوادههای کارگری نباشد.
در این شرایط میطلبد توجه مسئولان به کارگران بیش از پیش باشد، انتظار است به جای وعدههای توخالی، شفاف و روشن پای درد و دلهای آنها بنشینند و برای رفع مشکلات این قشر زحمت کش گامهای عملی بردارند چراکه برای شنیدن بهتر صدای کار و تولید باید صدای کارگران را شنید.